Tíminn - 08.12.1981, Blaðsíða 9

Þriöjudagur 8. desember 1981
9
Siíiil!!

Rudolf Weissauer viö myndir sinar. Myndirnar I efri rööinni eru eftir Kristján, en i þeirri neöri eru
myndir Weissauers.
Weissauer og Krist-
ján Gudmundsson
Vinnustofa
Guðmundar Árnasonar
Bergstaðastræti 15
Myndlistarsyning.
Rudolf Weissauer og
Kristján Guðmundsson
Grafik, vatnslitir og
oliumálverk.
Vinnustofa Guðmundar
Árnasonar
Guðmundur Arnason, lista-
verkasali og innrömmunar-
maður, hefur um langt skeið
haldið eða gengist fyrir sýningum
á vinnustofu sinni að Bergstaða-
stræti 15, sem er f gömlu rauðu
húsi á horni Bergstaðastrætis og
Spitalasti'gs. Þótt enn sé rammað
þar inn, má með nokkrum rétti
segja, að staðurinn hafi smám
saman breyst meira í sýningar-
pláss, þvi ein sýningin tdiur við
af annarri, og sá skemmtilegi
siðurerviðhafður, aðmenntaka
þær myndir með sér heim, er þeir
festa kaup á,en sækja þær ekki
eftir ddk og disk i sýningarlok,
eins og annars er venjan hér i
borg. Sá háttur er viðhafður viða
ytra.
Ný mynd er svo hengd upp i
staðinn, þar er að segja ef hún er
til, eftir þann er sýnir, nú eða þá
bara eftir einhvern annan, ef ekki
vill betur.
Sýningar standa lika lengur
yfir á þessum stað en öðrum og er
þar einnig unnt að rekja áhrif ná-
grannalandanna, eða til mál-
verkabúða, eða sölugalleria, eins
og það heitir á nútiðarmáli.
Þetta siðara atriði, og reyndar
það fyrrnefnda lika, er á vissan
hátt til bóta. Sýningar standa
yfirleitt yfir of skamman tima
hér á landi. Stundum aðeins eina
helgi, lengst i' rúmlega tvær vik-
ur, ef frá eru taldar ýmsar
drungalegar myndasýningar,
sem haldnar eru af skyldurækni
við eitt eða annað, i opinberum
söfnum.
Meö þessu móti hefur vinnu-
stofa Guðmundar Árnasonar
fengið sérstakan blæ, eða sér-
aða athygli, þvi við liggur að
Kjarvalsstaðir hafi verið i hálf-
gerðu umsátursástandi, siðan
sýningin opnaði. Menn hafa
nefnilega áhuga á svona myndlist
á Islandi.
Þeir tviburabræður Orn og
HaukurClausen eru vaskir main,
og þvi hefði maður ef til vill búist
við meiri átökum i myndlist
Hauks, áflogum við formin og lit-
ina. Svo er þó ekki. Þetta eru
myndir sem málaðar eru i ein-
rúmi til að tjá finlegustu blæ-
brigði þessa lands, og þegar hon-
um tekst best upp, verður það
ljóst, að margir myndlistarmenn
mega þakka fyrir að hann ætlar
ekki að hætta tannlækningum .
Jónas Guðmundsson
stakan stil og þar sýna nú tveir
myndlistarmenn, Rudolf Weiss-
auer frá Munchen og Kristján
Guðmundsson frá Hjalteyri.
Kristján er Reykvikingur,en bjó
um langa hrið i Hollandi, þar sem
hann fékkst við myndlistarstörf.
Eftir að hann kom aftur til
tslands, hefur hann búið á Hjalt-
eyri, þar sem hann keypti hús og
hefur innréttað sem vinnustofuog
ibúð fyrir sig og fjölskylduna.
Weissauer
Þýski grafi'kerinn og málarinn
Rudolf Weissauer er nú orðinn
svo fastur gestur á íslandi, að
hann er li'klega orðinn meira
islenskur listamaður en þýskur.
Hann er hér á landi a.m.k.
tvisvar, þrisvar á ári og stoppar
þá nokkrar vikur i senn. 1 annan
tima dvelst hann i' heimaborg
sinni, þar sem hann hefur
grafiskt verkstæöi og vinnustofu,
en einnig vinnur hann mikið i' S-
Frakklandi og á Spáni, og þá
fjarri hinum þekktari ferða-
mannaslóðum.
Hér á landi ferðast hann alltaf
eina ferð, eða tvær, umhverfis
landið með strandferðaskipi. Er
mér sagt að þeir strancÉerða-
menn liti orðið á hann, sem einn
af skipverjum, og hann fær að
teikna í brúnni, bæði þegar skipið
velkist i þungum sjó undir
sæbörðum klettum og háum fjöll-
um og eins i' kyrrðinni á fjörðun-
um djúpu.
Islensk náttúra hefur með tim-
anum orðið meiri að umfangi i
myndheimi hans, það sér maður
við samanburö viö eldri myndir,
og er þess þá að gæta, að hann
kom hingað til lands fyrst, þegar
Gullfoss kom hingað til lands,
eftirstyrjöldina.Tilviijun réði þá
komu hans hingað, og önnur til-
viljun þvi,að hann hefur siðan
verið i föstum ferðum hingað, en
hún er sú, að landið er honum ei-
lift myndefni, manni úrakurlönd-
um Bæjaralands, þar sem fyrstu
hæðir Alpanna birtast i morgun-
sólinni. Myndir hans hafa fengið
annað veðurlag, þær eru saltar
eins og stormurinn og regnið á
Islandi.
Weissauer sýnir að þessu sinni
grafik og vatnsliti. Grafikin verð-
ur oftast þannig til að hann teikn-
ar pastelmynd, um borð i skipinu
sem hann yfirfærir siöan i grafisk
verk á vinnustofu sinni i Mun-
chen.
A svipuðum grunni eru vatns-
litamyndirnar unnar lika. Þær
eiga upptök sin i blöndun á staðn-
um, en hljðta siðan endanlega
sköpun á öðrum stöðum, i Suður-
Frakklandi, Spáni, eða á Italiu,
en á þeim stöðum málar hann
helst, þótt einnig gripi hann til
pensla og lita hér á landi, ef svo
stendur á.
Þetta er áhugaverð myndlist,
enda er Weissauer þiekktur
myndlistarmaður erlendis
Graffskar myndir frá honum eru
nú dreifðaraustan hafsog vestan,
þvi hann gjörir myndir ytra fyrir
listaverkasala og félög, er annast
um söfnun, sölu og dreifingu á
grafiskum verkum, eftir þvi
kerfi, er notað er á meginlandi
Evrópu. Þessar Islandsmyndir
hafa vakið mikla athygli, bæði á
málaranum og hinum óvenjulegu
vinnuaðferðum hans, og svo á
landinu sjálfu, íslandi.
Kristján Guðmundsson
Kristján Guðmundsson hefur
stundað myndlistarstörf allt frá
æskudögum og var hér áður tal-
inn í hópi efnilegustu málara.
Hann tók sér þá nokkurra ára
hvild frá málverkitil að reyna að
hrófla ofurlitið viö myndheimi
okkar og Hollendinga. Nylist
nefna menn það nú. Hann var i
Galleri SÚM, samtökunum, sem
nú eru (held ég) liðin undir lok.
Eftir að hafa stundað uppákomur
og tilraunir i nokkuö mörg ár, og
eftir aö hafa komist til nokkurs
frama i' nýlist á erlendri grund,
sneri hann heim, og reyndar öllu
lengra, og býr nú norðan við
Reykjavik á þeim mikla sildar-
leysisstað, Hjalteyri, sem eins og
Amsterdam varð til á sildar
beinum i upphafi.
Það er dáli'tið örðugt að lýsa
myndum Kristjáns Guðmunds-
sonar. Þær tala best fyrir sig
sjálfar, og þótt myndir geri það
nú oftast betur en menn.sem rita
um þær i blöð, þá er þetta nU dá-
litið misjafnt.
Það er til dæmis ómögulegt að
segja með vissu, hvort telja beri
Kristján abstraktmálara, eða
ekki. Myndir hans eru mjög ljóð-
rænar, eða hafa skáldskaparlegt
gildi. Blæbrigði litanna eru finleg
og fáguð, en svo kemur rautt
högg, eða blátt. Þú kannast með
einhverjum hætti við flesta þessa
staði,en kemur þeim þó ekki fyrir
þig, svo fullvist sé.
Það er lika oft örðugt að meta
áhrif umhverfis, eða starfsferils,
þegar um listir er að ræða. Ef
staður og stund skipta máli, er
Kristján á réttum stað núna, eða
áHjalteyri, þráttfyrir mikla oliu-
reikninga og gegnumtrekk.
Myndir hans bera nefnilega með
sér hina djúpu kyrrð fjarðanna og
dalanna fyrir norðan. Alla þá
sveitasælu, sem þar er að finna,
eða þann hluta hennar, er aldrei
er færður á skyrslur Búnaðar-
félagsins. Lika snjó og frostkalda
daga.
Það eru margar sýningar i
borginni núna, en þessa hvet ég
menn eindregið til að sjá. Hún
stendur a.m.k. til jóla.
vísnaþáttur
ff
Ef mér leiðist
4 f f

Ég vil byrja á þvi að þakka
þeim fjölmörgu sem sent hafa
þættinum bréf, með visum,
botnum og athugasemdum og
mun reyna að birta úr þeim
eftir þvi sem rúm og timi leyf-
ir. í tilefni af visu um sr.
Magnús i Vallanesi sendir
Jónatan Danielsson, Hátúni
10, Rvik svohljóðandi innlegg:
„Visan um sr. Magnús hefur
verið eignuð Jóhannesi frá
Skjögrastöðum, og einnig
þessi, ort um mikinn aðdá-
anda sr. Magnúsar:
Þegar deyr sá drottins þjón,
um dagana fáum þekkur,
Sálina efiaust eltir Jón
ofan i miðjar brekkur.”
Og Jónatan bætir við:
„Eftirfarandi stef mun ort
eftirað „Brél til Láru” kom út
(1924),höfundur mér ókunnur:
Heilaspuni hysteriskrar sáiar,
hugarlanda fúamýra-
skafningur
úmbúðirnar oddryðgaðar
nálar,
innihaidið kattarláfu-
jafningur.”
Minnir þetta á aö ekki gekk
allt jafnljúflega oían i þjóðina,
sem þeir matreiddu á þessum
árum, Þórbergur og Kiljan
sbr. visuna, sem komst á kreik
eftir útkomu kvæöa Laxness:
Þitt hef ég lesið, Kiljan
kver.
úm kvæðin litt ég hirði.
En eyðunar ég þakka þér
Þær eru mikils virði.
Að svo mæltu er best aö
snúa sér að botnunum. Fyrsti
fyrriparturinn varö reyndar
ekki til að freista margra:
Það er af sem áður var
er ei þeir skeyttu um
þjóðarhag
Þ.K. Kópavogi:
Þeir eru i stjórn og alls
staðar
ábyrgustu menn i dag.
Jónas Jóhannsson, Valþúfu:
Er nú þjóðin orðin skar,
enginn botnar góðan brag.
„Gamall bolsjevikki”:
Gömlu kommaklikurnar
kallast alþýðubandalag.
Og ennfremur:
Þeir eru bara bandingjar
borgaraaflanna i dag.
Næsti fyrripartur féll i
frjórri jaröveg, þótt ekki i'æru
allra skoðanir saman:
Gunnar Thor með tæknisnilli
og töfrum hefur málum breytt
„Björn Breiðhyltingur”:
Þessi stjórn á þjóðarhylli
þvi hún gerir ekki neitt.
Aðrir eru á ööru máli:
Nýtur þings- og þjóðarhylli
- Það er betra cn ekki neitt.
„Gömul kona á Sauðárkróki”
Þannig hlaut hann þjóðar-
hylli,
þegar aðrir gátu ci ncitt:
Ingimar Sveinsson, D júpavogi
Kógburðurinn manna á milli
mörgu góðu hefur eytt:
G.T.
Þótt um landsfund eitrið
áfram varð hans forsögn
ylli
beitt.
Flokksþing sviplaust féll
loks kylli-
flatt um — reyndar ekki
neitt.
En brotaflokkar bjóða gylli-
boð um svosem ekki neitt.
T.L.
Þótt Geir með sinni gremju
spilii
gangi þeirra yfirleitt.
B.S. Hólmavik
Kommum mældi magafylli,
Moggaliðinu ekki neitt.
Jónina Jónadóttir
frá Gemlufalli.
Og enn skiptir i tvö horn um
afstöðu manna:
Friðargöngur fara um álfur
Friðarþing i Valhöll háð.
Sigurður Gislason botnar:
Fyrir þvi ræður fjandinn
sjálfur.
Fólkið þiggur öll hans ráð.
Ætli Geir og Gunnar sjálfur
geti að lokum saman náð?
Hugi P. Hraunfjörð
i glundroðanum Gunnar
sjálfur
gleðst yfir sinni villibráð.
Jónina frá Gemlufalli.
Óstöðvandi orðagjálfur
yfirbugar mannkyn hrjáð.
V.G.
Þar er enginn heill eða
hálfur.
llefur KGB öll ráð.
„Gamall bolsjevikki’’
Af friðarlöngum Fjandinn
sjálfur
fullur syngur „ó, sú náð”.
Ásgrimur Gislason
Ólafur Kagnar ætlar sjálfur
ekki að springa af monti
Ibráð.
„Friðarsinni”
Geir var eins og kargur
kálfur,
köpuryrðum viða stráð.
G.T.
Ferðast cins og friðlaus kálfui
forðast sátt og hagnýt ráð.
Ari Björnsson, Kviskerjum
Ástarblossinn varð ekki
mjög eldíimur:
Ástarblossi upp þá gaus
Aldrei kossum liunti.
V.G. bætir við:
Dýrðarhnoss sá drengur kaus,
sem dillibossann ginnti.
Og áfram fossa ástin kaus,
á atgang hrossa minnti.
Einar Kristmundsson
Og við fyrriparti siðasta
þáttar hefur einn botn borist:
Friðarandinn fór úr böndum,
flaut á land i Sviariki.
Ærinn vandi er á höndum
að eyða fjanda i dúfuliki
„Friðarsinni”.
1 siðasta þætti var rangt
fariðmeð visu og hafði að visu
verið leiðrétt i handriti, en
eitthvað skolast til i prent-
smiðju i verkfallinu. Rétt er
hún svona:
Ekkert dvelur ofan i mér.
Upp ég scl um daga.
Sendu pela af séniver.
Sem fer vel i ntaga.
EinarKristmundsson sendir
þennan fyrripart:
Ef mér lciðist legg ég á
Ijúfan reiðargamminn.
Og G.T. þennan:
Er nú loðnan loksins veidd
Lifrikið þá smækkar.
Ólafur Hannibalsson,
bóndi, Selárdal
skrifar