Fréttablaðið - 29.04.2008, Blaðsíða 4

4 29. apríl 2008 ÞRIÐJUDAGUR
Borga niður skuldir og spara
Ásgeir Jónsson hjá greiningardeild
Kaupþings segir veikingu krón-
unnar skila
sér hraðar út
í verðlagið en
áður. „Það er
áhyggjuefni
fyrir Seðla-
bankann að
þetta skuli
koma svona
snöggt fram.
Það besta sem
fólk getur gert við peningana sína
við þessar aðstæður er að spara
og borga niður skuldir.“
Allt að hækka
Edda Rós Karlsdóttir hjá greining-
ardeild Landsbankans segir verð-
bólguna vera
mun meiri en
spár hafi sagt
til um. „Þetta
er miklu meiri
verðbólga en
allir voru að
spá. Það er
engin ein skýr-
ing á þessari
miklu hækkun
því það eru
meira og minna allar vörur að
hækka. Gera má ráð fyrir því að
það dragi skarplega úr einkaneyslu
á næstunni.“
Í kosningum um sæti í öryggisráðinu
verður kosið milli Íslands, Austurríkis
og Tyrklands um tvö sæti í ráðinu,
ekki eitt eins og fram kom í Frétta-
blaðinu í gær.
LEIÐRÉTT
Í frétt í Fréttablaðinu í gær vegna
umsóknar um byggingu fjögurra hæða
húss á Grettisgötu 54b var sagt að til
stæði að rífa lítið einbýlishús sem þar
stæði. Hið rétta er að húsið var rifið í
kjölfar eldsvoða fyrir nokkrum árum.
EFNAHAGSMÁL „Það þarf að huga að
undirstoðum þeirrar efnahags-
stefnu sem hér hefur verið fylgt
og skoða forsendur fyrir fram-
kvæmd hennar í framhaldinu,“
segir Ólafur Ísleifsson, lektor í
hagfræði við Háskólann í Reykja-
vík.
Hann segir verðbólgu á tólf
mánaða tímabili vera meiri en
hann hafi gert ráð fyrir. „Það
kemur ekki á óvart að gengisfall
krónunnar komi fram í verðlags-
mælingum. Ég vænti þess að þess-
ar hækkanir gangi tiltölulega
fljótt yfir en það er augljóst að
þetta kallar á aðgerðir af hálfu
stjórnvalda.“
Ólafur segir mikilvægt að
greina stöðuna vel því allar
ákvarðanir í stöðunni þurfi að
byggjast á traustri þekkingu. „Í
ljósi þess að verðbólgan mælist
þetta mikil, á sama tíma og alþjóð-
leg vandamál hafa áhrif á atvinnu-
líf í landinu, tel ég mikilvægt að
menn grípi til aðgerða að vel
athuguðu máli. Það skiptir sköp-
um að öll inngrip séu vel grunduð
því staðan er viðkvæm.“ - mh
Ólafur Ísleifsson lektor segir verðbólguna geta verið ógn við stöðugleika:
Efnahagsstefnan verði skoðuð
ÓLAFUR ÍSLEIFSSON Segir að huga verði
vel að næstu skrefum hjá stjórnvöldum.
FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON
VEÐURSPÁ
Kaupmannahöfn
Billund
Ósló
Stokkhólmur
Gautaborg
London
París
Frankfurt
Friedrichshafen
Berlín
Alicante
Mallorca
Amsterdam
Eindhoven
Las Palmas
New York
Orlando
San Francisco
HEIMURINN
Vindhraði er í m/s.
Hitastig eru í °C.
Gildistími korta er um hádegi.
17°
10°
11°
14°
16°
9°
14°
14°
16°
18°
23°
21°
16°
16°
21°
14°
26°
14°
Á MORGUN
8-15 m/s en hvassara við
suðausturströndina.
FIMMTUDAGUR
8-15 m/s.
6
3
1
2
3
2
3
6
10
8
-1
9
11
9
9
8
13
8
15
7
11
13
18
VINDASAMT
Stíf norðanátt
er á landinu
þennan daginn,
sýnu hvössust
allra austast. Með
morgninum má
búast við slyddu
eða rigningu frá
Vestfjörðum í
vestri, austur með
norðurströndinni
og yfi r á austanvert
landið. Um hádegi
dregur úr úrkomu
á Vestfjörðum en
bætir í fyrir austan.
5 8
2
21
10 10
6
42
Sigurður Þ.
Ragnarsson
veður-
fræðingur
Sr. Skúli Sigurður Ólafsson var rang-
nefndur í grein í Fréttablaðinu um
presta sem birta útfararæður á net-
inu. Beðist er velvirðingar á þessum
mistökum.
METVERÐBÓLGA
ÁSGEIR JÓNSSON
EDDA RÓS
KARLSDÓTTIR
Slær inn í verðlagið kröftuglega
Ingólfur Bender hjá greiningardeild
Glitnis segir
viðbúið að
verðbólgan
hjaðni hratt í
ljósi fyrirsjáan-
legs samdrátt-
ar í íslensku
efnahagslífi.
„Gengislækk-
un krónunnar
er að slá inn
í verðlagið með mjög kröftugum
hætti [...] Það má búast við því að
nú muni draga úr einkaneyslu og
verðbólgan samahliða því lækka
hratt.“
EFNAHAGSMÁL „Við sjáum að geng-
issig krónunnar hefur komið mjög
hratt út í verðlagið, og kannski
hraðar en menn gerðu ráð fyrir,“
segir Guðrún R. Jónsdóttir, deild-
arstjóri vísitöludeildar Hagstofu
Íslands, en tólf mánaða verðbólga
(vísitala neysluverðs) mælist nú
11,8 prósent og hefur ekki mælst
meiri síðan í september 1990.
„Það má almennt segja um inn-
fluttar vörur að þær hækka tölu-
vert milli mánaða. Til dæmis
hækkuðu nýir bílar um ellefu pró-
sent, sem er mjög mikið,“ segir
Guðrún.
Kólnun á fasteignamarkaði, og
lækkun á fasteignaverði milli
mánaða, heldur aftur að verð-
bólgunni. Verðbólga jókst um 4,2
prósent án húsnæðisþáttarins frá
því í mars en um 3,4 prósent sé
hann tekinn með í reikninginn.
Mælingar Hagstofu Íslands
sýna miklar verðhækkanir milli
mánaða, samhliða veikingu krón-
unnar. Kostnaður vegna reksturs
eigin bifreiðar jókst um 7,1 pró-
sent milli mánaða, mjólkurvörur
hækkuðu um 10,2 prósent og inn-
fluttar vörur almennt um 6,4 pró-
sent.
Jóhannes Gunnarsson, formað-
ur Neytendasamtakanna, segir
stöðu efnahagsmála vera „grafal-
varlega“ og tími sé kominn til að
stjórnvöld átti sig á alvarleika
málsins. „Það er mikið áhyggju-
efni hvernig verðbólgan er að þró-
ast núna. Neytendur fá þetta allt
framan í sig; hækkandi vöruverð
og vaxandi lánakostnað. Heimilin
í landinu þjást. Það þarf að nást
víðtæk þjóðarsátt til þess að lina
höggið af þessari hörðu lendingu í
efnahagsmálum sem þjóðin er
byrjuð að súpa seyðið af.“
Að sögn Guðrúnar hefur mánað-
arbreyting á verðbólgu ekki verið
meiri frá júlí 1988 en þá hækkaði
hún um 3,5 prósent. Sé aðeins
horft til vísitölunnar án húsnæðis-
þáttar hefur verðbólgan ekki
mælst meiri frá janúar 1985 en þá
mældist hún 4,8 prósent, á móti
4,2 prósentum nú.
„Ég held að það sé alveg ljóst að
æðstu ráðamenn þjóðarinnar og
forsvarsmenn í atvinnulífinu
verða að hittast og finna lausn á
þessum málum, að því marki sem
það er hægt,“ segir Jóhannes.
Greiningardeild Landsbankans,
Glitnis og Kaupþings spáðu allar
minni tólf mánaða verðbólgu en
raunin varð. Glitnir spáði 10,2 pró-
sentum, Landsbankinn 10,1 pró-
senti og Kaupþing 9,9 prósentum.
magnush@frettabladid.is
Veiking krónunnar
fór hratt út í verðið
Tólf mánaða verðbólga mældist 11,8 prósent í apríl. Undanfarna þrjá mánuði
hefur vísitala neysluverðs hækkað um 6,4 prósent, sem jafngildir 28 prósenta
verðbólgu á ári. Ný þjóðarsátt nauðsyn, segir formaður Neytendasamtakanna.
MATVÖRUVERSLUN Miklar verðhækkanir mælast nú í kjölfar snarprar veikingar krón-
unnar frá því í mars. Verð á mat- og drykkjarvörum hækkaði um 6,4 prósent og þar
af mjólkurvörur um 10,2 prósent. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
GUÐRÚN R.
JÓNSDÓTTIR
JÓHANNES
GUNNARSSON
EFNAHAGSMÁL Geir H. Haarde
forsætisráðherra segist treysta
dómgreind kaupmanna og
annarra sem ákveði vöruverð
fyrir því að verð sé ekki hækkað
að ástæðulausu, það er umfram
gengisbreytingar og hækkanir á
hráefni á heimsmörkuðum.
„Það má vera að einhverjir hafi
í skjóli gengisbreytinganna
hækkað vörur að ástæðulausu í
trausti þess að fáir taki eftir því.
En ég treysti bæði dómgreind og
réttsýni kaupmanna og annarra
sem ákveða vöruverð og vona að
ekki séu mikil brögð að því.“
- bþs / mh
Geir H. Haarde:
Treystir þeim
sem ákveða verð
GEIR H. HAARDE Forsætisráðherra
treystir á dómgreind kaupmanna.
SAMGÖNGUR Strætó bs. hefur
afhent öllum leikskólum á
höfuðborgarsvæðinu strætókort
svo leikskólabörn og starfsfólk
geti ferðast frítt með strætis-
vögnum borgarinnar á skóla-
tíma.
Starfsfólk og leikskólabörn á
Foldaborg voru ekki lengi að
nýta sér þessi fríðindi og brugðu
sér í vettvangsferð í gær í fríðu
föruneyti en fulltrúar foreldra-
félags skólans voru með í för
ásamt Þorbjörgu Helgu Vigfús-
dóttur, formanni leikskólaráðs,
og Reyni Jónssyni, fram-
kvæmdastjóri Strætó bs.
- jse
Leikskólar í og við borgina:
Leikskólabörn
fá frítt í strætó
INGÓLFUR BENDER
GENGIÐ 28.04.2008
GJALDMIÐLAR KAUP SALA
HEIMILD: Seðlabanki Íslands
147,2289
GENGISVÍSITALA KRÓNUNNAR
72,96 73,3
145 145,7
114,25 114,89
15,308 15,398
14,323 14,407
12,203 12,275
0,6978 0,7018
118,84 119,54
Bandaríkjadalur
Sterlingspund
Evra
Dönsk króna
Norsk króna
Sænsk króna
Japanskt jen
SDR