Fréttablaðið - 12.07.2008, Qupperneq 18

18 12. júlí 2008 LAUGARDAGUR
LAUGARDAGUR, 5. JÚLÍ.
Engar blóðfórnir í mínu
nafni – takk!
Mæli með mjög athyglisverðri
málverkasýningu Stefáns-Þórs í
Borgarbókasafninu. Þar er að
finna alvöru umhugsunarefni, eilíf
og hafin yfir hégóma hvunndags-
ins.
Þessi málverkasýning fjallar
um eldforn tákn sem Stefán-Þór
hefur rannsakað og málað af mik-
illi listfengi og þolinmæði. Þarna
er til að mynda sólkrossinn sem
Eimskipafélag Íslands tók upp í
merki sínu og svo nasistaflokkur-
inn í Hitlers-Þýskalandi sem aldrei
skyldi verið hafa.
Fór á mótmælafund við dóms-
málaráðuneytið í Skuggasundi.
Þar verður daglega staðin mót-
mælastaða uns íslensk stjórnvöld
hafa séð að sér og hætt við að ata
hendur sínar og þar með íslensku
þjóðarinnar í blóði Keníamanns-
ins Pauls Ramses. Mér skilst að
svonefnd Útlendingastofnun hafi
ruglast í ríminu og talið sig finna
einhverjar reglur frá Dublin sem
gætu fríað Íslendinga undan því
að hegða sér eins og mennskum
mönnum ber skylda til að gera.
Samstaða var um það á fundin-
um að afþakka blóðfórnir Útlend-
ingastofnunar og biðja þess í stað
um að flóttafólki verði sýnd gest-
risni, réttlæti og mannkærleikur.
SUNNUDAGUR, 6. JÚLÍ.
Afsakið: Blábjáni – ekki
fábjáni
Meðan ég man ætla ég að biðjast
afsökunar á því að hafa notað orðið
„fábjáni“ í dagbókinni minni í síð-
ustu viku. Það var vanhugsað.
Einn af mínum eftirlætisblogg-
urum sem heitir Árni hefur nefni-
lega bent réttilega á að sú mann-
tegund sem ég átti við flokkast
undir svonefnda „blábjána“ en ekki
venjulega „fábjána“. Þetta leiðrétt-
ist því hér með.
MÁNUDAGUR, 7. JÚLÍ.
Að senda til Ítalíu eftir
réttlæti
Við litla Sól fórum saman á hádeg-
isfundinn í Skuggasundi fyrir
utan dómsmálaráðuneytið. Fund-
urinn var stuttur og snarpur og
við skemmtum okkur við að
teikna með krít á gangstéttina
meðan við hlustuðum á ræðu-
höldin. Vona að það verði ekki
lagt út á verri veg.
Áður en við fórum heim gátum
við heilsað upp á Rosemary, konu
Pauls, sem var þarna með barn
þeirra í vagni, innfæddan Íslend-
ing sem líka á að reka úr landi
bráðlega. Litla Sól fékk að kíkja á
drenginn í vagninum.
Ingibjörg Sólrún, sem er utan-
ríkisráðherra, segist hafa sagt
sendimanni Íslands á Ítalíu að
reyna að sjá til þess að Paul Ram-
ses fái réttláta málsmeðferð.
Reyndar skil ég ekki hvernig
sendimaður íslensku ríkisstjórn-
arinnar á að nálgast ítölsku ríkis-
stjórnina og biðja hana um rétt-
læti til handa manni sem
Íslendingar nenntu ekki að sinna
og sendu til Ítalíu í staðinn fyrir
að láta hann fá réttláta máls-
meðferð.
En það er kannski ekki mitt
mál, hvert íslenska ríkisstjórnin
snýr sér ef hún er orðin uppis-
kroppa með réttlæti eins og pen-
inga og hugmyndir, svo lengi sem
árangurinn er einhver. En að rík-
isstjórn Íslands sendi til Ítalíu
eftir réttlæti – er það ekki að fara
yfir lækinn til að sækja vatn?
Það getur verið erfitt að skrifa
í Fréttablaðið því að þar eru
margir góðir pennar á kreiki. Það
situr í mér glæsileg setning eftir
Guðmund Andra frá því í dag.
Hún er svona:
„Embættismenn og ráðherra
geta vísað út og suður í paragröff
og þóst bundnir af – til Dyflinnar,
Rómar eða Brussel – en það fær
því samt ekkert breytt að mann-
vonskan kemur ekki að utan. Hún
kemur að innan.“ Svona skrifa
bara beittustu pennarnir.
MIÐVIKUDAGUR, 9. JÚLÍ.
Þúsaldarveiran og fjöl-
miðlarnir
Jörðin er aftur orðin flöt, það
eigum við fréttum að þakka.
Ég var slappur í gær en fór þó á
samstöðufundinn vegna Ramsesar.
Hvernig dettur mönnum í hug að
skilja móðurina eina eftir með
barnið þeirra? Ég er viss um að ef
leyniþjónustan lætur BB hafa
góðar ljósmyndir af þessu fallega
barni í vagninum verður pabbinn
kominn heim til Íslands í næstu
viku.
Í gigtarköstum get ég lítið gert
annað en legið fyrir og lesið. Mér
þótti það leiðinlegt að geta ekki
staulast yfir Arnarhólinn í dag á
samstöðufund með Paul Ramses
fyrir utan dómsmálaráðuneytið í
Skuggasundi.
Þess í stað var ég að lesa bók
eftir margverðlaunaðan breskan
blaðamann sem heitir Nick Davies:
FLAT EARTH NEWS, sem þýðir
eitthvað í þessa veru: FRÉTTIR
FRÁ JÖRÐ SEM ER FLÖT EINS
OG PÖNNUKAKA. Verðlauna-
fréttamaður FLETTIR OFAN AF
ÓSANNINDUM, ÚTÚRSNÚNING-
UM OG ÁRÓÐRI í FJÖLMIÐLUM
HEIMSINS.
Nick Davies byrjar á því að rifja
upp hinar æsilegu fréttir um „þús-
aldarveiruna“ voðalegu sem von
var á að legði öll tölvukerfi heims í
rúst á miðnætti þegar árið 2000
gekk í garð. Um þessa hroðalegu
tölvuveiru hafði verið fjallað í
öllum fjölmiðlum heimsins, en eng-
inn blaðamaður hafði gert sér það
ómak – eða haft tíma til þess – að
afhjúpa að þessi frétt var aðeins
tilhæfulaus uppspuni.
Davies segir frá því hvernig
sífellt minni tími gefst til þess að
„vinna“ fréttir, því að höfuðtak-
mark flestra fjölmiðla er nú að
skila ágóða með sem minnstum til-
kostnaði.
Flestar fréttir berast fjölmiðlum
frá opinberum aðilum, stórum
stofnunum, og aðilum sem hafa
augýsingastofur eða spunameist-
ara á sínum snærum. Aðrar fréttir
koma mestan part frá tveimur
stærstu fréttaveitum í heimi, AP
(Associated Press) og Reuters. Um
þessar fréttastofur gegnir sama
máli og einstakar ritstjórnir. Þær
taka við fréttatilkynningum og
hafa aðeins í örfáum tilvikum tíma
og mannskap til að kanna sann-
leiksgildi þeirra og áreiðanleika.
Miðað við fjölda frétta sem frá
þeim kemur virðast starfsmenn
AP og Reuters þurfa að skrifa að
minnsta kosti um fimm fréttir á
dag, hver þeirra. Þá sér hver maður
í hendi sér að tími til rannsókna,
tími til að kanna bakgrunn og sann-
leiksgildi er af skornum skammti.
Það er undantekning að fjölmiðl-
ar eigi lifandi og persónuleg sam-
skipti við umhverfi sitt. Venjulegir
fréttamenn eyða starfsdegi sínum
á ritstjórninni, við símann og tölv-
una. Ljósvakamiðlar senda frétta-
menn til að taka upp viðtöl við
stjórnmálamenn ef þeir eru þá ekki
kallaðir í stúdíó.
Fréttir nú á tímum eru mældar í
magni. Að segja sem flestar fréttir
virðist vera keppikefli flestra fjöl-
miðla.
Veraldarmynd okkar verður allt-
af fáránlegri og fjarlægari raun-
veruleikanum, þess vegna kallar
Nick Davies bók sína FRÉTTIR
FRÁ FLATRI JÖRÐ.
FIMMTUDAGUR, 10. JÚLÍ.
17-orða-dellan
Einn soldið hrokafullur og nær
alvitur ritstjóri sem ég hitti ekki
alls fyrir löngu hélt því fram að
með tilkomu símans væri það liðin
tíð að blaðamenn þyrftu að eyða
tíma fyrir utan vinnubúðirnar á
ritstjórninni. Hann er því miður
ekki einn um þá skoðun.
Það er hægt að skrifa endalaus-
ar fréttir gegnum síma – en fjöl-
miðill sem aðeins hefur þráðlaust
samband við samfélag sitt getur
aldrei orðið lesendum sínum mik-
ils virði.
Í íslenskri blaðamennsku er líka
á kreiki hættuleg villukenning sem
boðar að setningar megi ekki vera
nema 17 til 19 orð. Þetta er regla
sem bandarískum blaðamönnum
hefur verið gefin til að leita uppi
lægsta samnefnara fyrir blaðales-
endur sem hafa orðaforða upp á
500 orð.
17-orða-blaðamenn fást einkum
við að skrifa setningar eins og
„Britney Spears var ekki í neinum
nærbuxum í gærkvöldi“. Eða „Sar-
kozy Frakklandsforseti móðgast
ef hann er sagður lítill“.
Alvörublaðamenn hugsa fremur
um merkingu orða og innihald
setninga en orðafjölda.
KÆRA DAGBÓK
Þráinn Bertelsson skrifar
FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON
Þúsaldarveira í fjölmiðlum!
Í dagbók Þráins Bertelssonar leyfir höfundur sér að afþakka blóðsúthellingar í sínu nafni. Einnig er upplýst að jörðin er aftur
orðin flöt eins og pönnukaka og minnst á blábjána og fábjána og 17-orða-dellukenninguna.
Viltu skjól á veröndina?
www.markisur.com og www.markisur.is
Veðrið verður ekkert vandamál
Hrein fjárfesting ehf, Dalbraut 3, 105 Reykjavík
Upplýsingar í síma 567 7773 og 893 6337 um kvöld og helgar