Fréttablaðið - 21.11.2008, Blaðsíða 4

4 21. nóvember 2008 FÖSTUDAGUR
HEILBRIGÐISMÁL Niðurskurður í heilbrigðiskerf-
inu um tíu prósent er útilokaður án verulegrar
skerðingar á þjónustu og fjöldauppsögnum,
segja forstjórar heilbrigðisstofnana á lands-
byggðinni. Færar leiðir koma allar beint niður á
starfsfólki í launalækkunum eða auknu álagi.
Fjármálaráðuneytið hefur látið þau boð út
ganga að öll ráðuneyti reyni að skera niður
kostnað um tíu prósent af ársveltu. Í tilfelli
heilbrigðisráðuneytisins þarf að skera niður um
tólf milljarða króna. Landspítalinn einn þarf að
skera niður um fjóra milljarða.
Einar Rafn Haraldsson, forstjóri Heilbrigðis-
stofnunar Austurlands (HSA), segir að umbeðn-
um niðurskurði ráðuneytisins verði aldrei náð
án verulega skertrar þjónustu og fjöldaupp-
sagna. „Hvernig á það að vera hægt þegar laun
eru sjötíu til áttatíu prósent af kostnaði við
heilbrigðiskerfið?“ Einar segir sparnaðarhug-
myndir hjá HSA felast í lækkuðu starfshlutfalli
og að fólki séu ætluð fleiri verk. „Þetta þýðir
einfaldlega meira álag á starfsfólkið, eins og
það hafi ekki verið nægt fyrir.“ Einar segir að
sparnaður HSA verði um 100 milljónir króna.
Samkvæmt fjárlögum fyrir árið 2009 eru
stofnuninni ætlaðir um tveir milljarðar króna í
starfsfé. Þegar allt er talið er því mögulegur
niðurskurður HSA innan við fimm prósent.
Stjórnendur heilbrigðisstofnana hafa skilað
hugmyndum um niðurskurð frá fjórum til sjö
prósenta. Engin þeirra nær tíu prósentum án
niðurskurðar á starfsemi eða fjöldauppsagna.
Halldór Jónsson, forstjóri Fjórðungssjúkra-
hússins á Akureyri, tekur undir með Einari um
hvað tíu prósenta niðurskurður þýði fyrir
heilbrigðiskerfið. Hann segir þó lengi mögulegt
að hagræða. „Sumt snýst um líf og dauða en
annað ekki. Það er eðlilega í forgangi og verður
aldrei skorið niður. Annað þarf hins vegar að
víkja eða vinna síðar.“
Magnús Skúlason, forstjóri Heilbrigðisstofn-
unar Suðurlands, segir að niðurskurðurinn þýði
verulegar breytingar á starfsemi. „Við höfðum
að leiðarljósi hvert væri frumhlutverk
stofnunarinnar samkvæmt lögum. Við reyndum
að forðast uppsagnir og skerðingu þjónustu
eins og kostur er. Við segjum upp öllu sem er
umfram kjarasamninga og endurskoðum
vaktir. Þetta dugar þó ekki til og ef við eigum
að skera niður um tíu prósent er óhjákvæmilegt
að skera niður starfsemi. Við gerðum ráðherra
grein fyrir því í okkar tillögum.“
svavar@frettabladid.is
Útilokað að hægt sé að
skera niður um tíu prósent
Forstjórar heilbrigðisstofnana telja útilokað að skera niður kostnað um 10 prósent án þjónustuskerðingar
og uppsagna. Launalækkanir og lokanir er talinn eini raunhæfi kosturinn til að ná sparnaðarmarkmiðinu.
Hulda Gunnlaugsdóttir, forstjóri Land-
spítalans, segir að laun starfsfólks verði
ekki lækkuð en hægt sé að draga úr
launakostnaði. Mögulegt sé að spara
með fækkun legudaga á sjúkrahúsinu og
hún viðrar hugmyndir um sjúklingahótel
í því samhengi.
„Okkar tillaga nær ekki tíu prósenta
niðurskurði í þeim drögum sem við
höfum skilað ráðuneytinu. Við höfum
lagt fram tillögur um hvað við getum
gert til þess að nálgast það markmið,“
segir Hulda. „Við lækkum launakostnað með því
að leggja niður yfir- og aukavinnu. Við munum
einnig breyta legudeildum í dag- og göngudeildir
sem útheimtir færra starfsfólk.
Hulda segir mörg dæmi þess að
hámarkshagkvæmni hafi ekki verið höfð
að leiðarljósi í íslensku heilbrigðiskerfi.
„Við skipuleggjum ekki ferli sjúklingsins
í gegnum sjúkrahúsið nægilega vel og
erum aðeins á byrjunarreit samanborið
við það sem gerist erlendis hvað þetta
varðar.“ Hulda segir mögulegt að fækka
legudögum gífurlega með skipulagsað-
gerðum og það sé forsenda í lækkun
kostnaðar. „Ef við hefðum til dæmis sjúk-
lingahótel, ekki sjúkrahótel, væri hægt
að halda uppi þjónustunni en hvert legupláss er
mun ódýrara. Þar dvelur fólk sem er að koma í
aðgerð eða er að ljúka meðferð á Landspítalan-
um.“
Sparar með bættu skipulagi
HULDA GUNN-
LAUGSDÓTTIR
HREIÐRIÐ Á LANDSPÍTAL-
ANUM Lokun deilda er talin
óumflýjanleg við niðurskurð.
Fæðingardeildir heilbrigð-
isstofnana á Selfossi og á
Suðurnesjum eru títtnefndar
í því sambandi. Nálægð við
LHS er ástæðan.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/V
A
LL
I
Skart
fylgir bókinni!
VEÐURSPÁ
HEIMURINN
Vindhraði er í m/s.
Hitastig eru í °C.
Gildistími korta er um hádegi.
Alicante
Amsterdam
Basel
Berlín
Billund
Eindhoven
Frankfurt
Friedrichshafen
Gautaborg
Kaupmannahöfn
Las Palmas
London
New York
Orlando
Osló
París
Róm
Stokkhólmur
20°
9°
6°
5°
2°
7°
8°
4°
3°
4°
21°
11°
2°
19°
-1°
11°
17°
0°
Á MORGUN
8-15m/s hvassast með
ströndum
-2
SUNNUDAGUR
Hvöss norðanátt
7
-10
2
3
8
5
3
4
2
2
3 5
1
5
5
2
2
-2
0
0
10
HLÝNAR Í NÓTT OG
Á MORGUN
Síðdegis í dag tekur
að þykkna upp á
landinu vestanverðu
er lægð nálgast. Seint
í kvöld eða nótt má
búast við snjómuggu
eða slyddu vestan
til og í fyrramálið
verður komin sunnan
og síðar suðvestan
strekkingur eða all-
hvasst með rigningu á
vesturhluta landsins.
Síðdegis á morgun fer
að slydda eða rigna
austan til á landinu.
-3
-3
-4
-3
-6
-4
-5
-1
-1
Sigurður Þ.
Ragnarsson
veður-
fræðingur
VIÐSKIPTI „Eldsneytisverð gæti
lækkað um fjórar til fimm krónur
í desember þegar við fáum nýjan
farm,“ segir Hermann Guðmunds-
son, forstjóri N1. Von er á send-
ingu um miðjan næsta mánuð.
Verð á hráolíu lækkaði talsvert
á bandarískum olíumarkaði í gær
og fór undir fimmtíu dali á tunnu.
Slík verðlagning hefur ekki sést í
rúm þrjú ár, eða í maí árið 2005.
Væntingar um minnkandi eftir-
spurn eftir olíu og eldsneyti á
neytendamarkaði víða um heim
skýrir verðlækkunina að mestu,
að sögn Bloomberg-fréttaveitunn-
ar.
Olíuverðið fór hæst í 147,27 dali
á tunnu á olíumarkaði í Banda-
ríkjunum um miðjan júlí síðastlið-
inn og hefur þessu samkvæmt
fallið um rúm 66 prósent síðan þá.
Eldsneytisverð vestanhafs hefur
lækkað um fimmtíu prósent á
sama tíma.
Hermann segir verðþróunina
hér miðast við óbreytt gengi dals
gagnvart krónu fram að afhend-
ingartíma en erlendir birgjar fóru
fram á staðgreiðslu eftir banka-
hrunið í síðasta mánuði. Falli
krónan megi reikna með að lækk-
unin þurrkist út. Neytendur hér
muni hins vegar sjá enn ódýrara
eldsneytisverð takist að styrkja
krónuna, að sögn Hermanns. - jab
EIN AF STÖÐVUM N1 Landsmenn gætu
átt von á fjögurra til fimm króna lækkun
á eldsneyti í næsta mánuði.
FRÉTTABLAÐIÐ/EGILL BJARNASON
Hráolíuverð hefur ekki verið lægra á erlendum mörkuðum í þrjú ár:
Von er á ódýrari bensínfarmi
ÍSRAEL, AP Heilsíðuauglýsing frá
Palestínustjórn birtist í þremur
ísraelskum dagblöðum í gær, þar
sem Mahmoud Abbas fullvissar
ísraelskan almenning um að araba-
ríki muni taka Ísraelsríki í sátt ef
herteknu svæðin verða látin af
hendi.
Auglýsingin vísar í friðartillögu
Arababandalagsins frá árinu 2002,
sem Íraelar hafa hvorki fallist á
óbreytta né viljað nota sem grunn
að samkomulagi.
Þetta er í fyrsta sinn sem
leiðtogi Palestínumanna notar
þessa aðferð til að ná eyrum
Ísraela. - gb
Abbas fer nýjar leiðir:
Auglýsir friðar-
tilboð í Ísrael
AUGLÝSINGIN Leiðtogi Palestínumanna
hefur ekki áður beitt þessari aðferð.
EVRÓPUSAMBANDIÐ, AP Landbúnað-
arráðherrar Evrópusambandsríkj-
anna hafa samþykkt að gerðar
verði frekari umbætur á styrkja-
kerfi landbúnaðarins í ESB.
Tilgangurinn er að bæta
samkeppnishæfni evrópskra
bænda á alþjóðavísu og auka
líkurnar á því að samkomulag
náist um alþjóðleg viðskipti.
Ekki verður þó dregið úr
styrkjum til landbúnaðar, sem nú
nema 53 milljónum evra á ári,
heldur verður dregið úr bein-
greiðslum til bænda en féð í
staðinn notað til að efla dreifbýlis-
þróun, matvælagæði og umhverf-
isvernd. - gb
Evrópusambandið:
Landbúnaðar-
styrkjum breytt
VINNUMARKAÐUR Norska ráðningar-
fyrirtækið Jobbia kynnti atvinnu-
tækifæri fyrir iðnaðarmenn í
Noregi í húsakynnum Samiðnar í
gær. Vel á annað hundrað manns
mætti til að hlusta á og spjalla við
fulltrúa fyrirtækisins um þá
atvinnumöguleika sem bjóðast í
Noregi.
Þorbjörn Guðmundsson,
framkvæmdastjóri Samiðnar, segir
að troðfullt hafi verið á fundinum
og greinilegt að margir séu að
íhuga alvarlega þann möguleika að
athuga með vinnu í Noregi enda sé
rík hefð fyrir því að íslenskir
iðnaðarmenn fari til vinnu til hinna
Norðurlandaþjóðanna. - ghs
Jobbia kynnir atvinnutækifæri:
Mikill áhugi á
vinnu erlendis
GENGIÐ 20.11.2008
GJALDMIÐLAR KAUP SALA
HEIMILD: Seðlabanki Íslands
236,5712
GENGISVÍSITALA KRÓNUNNAR
140,24 140,9
208,17 209,19
175,51 176,49
23,546 23,684
19,721 19,837
17,114 17,214
1,4699 1,4785
175,51 176,49
Bandaríkjadalur
Sterlingspund
Evra
Dönsk króna
Norsk króna
Sænsk króna
Japanskt jen
SDR