Tíminn - 07.11.1992, Blaðsíða 6

Tíminn 6
Laugardagur 7. nóvember 1992
IBUÐARVINNINGUR KR. 3.000.000,-
3909
FERÐAVINNINGAR KR. 100. 000. -
3190 23892 36708 64711 75174
23554 27055 50349 68447 79209
FERÐAVINNINGAR KR. 50.000. -
2638 15529 19587 22646 33807 49882
13857 15808 20841 23125 34843 52713
14160 16090 21343 27735 43658 71756
15177 18865 22157 32450 47593 72821
HysmARVm KR. 14.000.-
197 4907 11742 18420 23899 29298 34861 40502 46669 51516 57349 63358 69675 75128
227 5046 11861 18445 23788 29299 34953 40670 46671 51684 57377 63365 69763 75132
449 5050 11892 18496 23792 29323 35044 40766 46689 51700 57452 63432 69808 75159
512 5152 11904 1B570 23846 29366 35128 40803 46752 51712 57483 63447 70013 75194
616 5167 12027 18674 23971 29535 35165 40831 46809 51723 57627 63543 70147 75295
622 5301 12107 18732 24015 29590 35290 41261 46868 51773 57667 63595 7017? 75514
647 5334 12117 18895 24094 29616 35340 41376 46882 52039 57947 63678 70234 75560
653 5366 12147 18922 24123 29647 35382 41459 47041 52083 58131 63780 70361 75765
655 5491 12230 19011 24259 29676 35397 41697 47088 52210 58296 63805 70421 75846
676 5534 12329 19092 24295 29794 35448 41766 47098 52239 58318 63813 70473 76130
692 5554 12446 19180 24744 30069 35495 41844 47145 52365 58326 63855 70486 76338
761 5650 12543 19258 24775 30073 35646 41865 47173 52401 58344 64020 70573 76513
798 5728 12603 19386 24793 30135 35650 41912 47305 52499 58627 64030 70593 76528
910 5790 12609 19420 24822 30248 35665 41955 47399 52629 58647 64088 70635 76619
949 5836 12710 19422 24901 30400 35676 41958 47410 52706 58791 64145 70695 76762
976 5916 12785 19472 25028 30446 35832 42071 47697 52708 58934 64267 70803 76823
1111 5971 12834 19475 25098 30553 35920 42078 47728 52724 59061 64319 70828 76824
1242 6125 12903 19491 25162 30650 35933 42090 47777 52804 59141 64327 70914 76851
1270 6177 12948 19565 25194 30668 35938 42180 47833 52919 59161 64495 70939 76863
1292 6286 12994 19630 25226 30686 35960 42189 47915 52925 59180 64537 71025 76913
1444 6485 13111 19736 25256 30779 36084 42300 47984 52946 59232 64585 71144 76996
1522 6526 13248 19785 25318 30788 36153 42311 48065 52991 59363 64594 71159 77051
1561 6634 13283 19836 25369 30891 36228 42364 48219 53035 59411 64628 71190 77465
1653 6644 13297 19881 25376 30985 36241 42373 48270 53093 59448 65073 71230 77571
1718 6669 13500 19899 25400 31065 36285 42394 48454 53324 59577 65194 71305 77576
1724 6898 13507 19944 25509 31077 36347 42406 48493 53600 59607 65289 71320 77625
1739 7259 13535 19968 25803 31180 36649 42560 48656 53677 59751 65532 71333 77754
1769 7289 13554 20001 25819 31292 36929 42653 48676 53788 59902 65627 71458 77781
1812 7753 13584 20383 25939 31305 36966 42848 48710 54014 60044 65752 71571 77804
1927 7935 13597 20488 26035 31337 37233 43088 48753 54104 60227 65827 71621 77959
2112 8012 13735 20509 26075 31468 37247 43115 48775 54172 60302 66066 71623 77975
2121 8099 13747 20609 26365 31528 37254 43270 48806 54186 60320 66243 71635 77976
2145 8105 13896 20882 26393 31559 37392 43323 48850 54201 60439 66303 71838 78057
2153 8107 14032 20917 26674 31605 37424 43443 45871 54204 60503 66404 71842 78069
2170 8186 14219 20937 26718 31631 37428 43495 48911 54267 60561 66437 71967 78273
2176 8192 14299 20993 26738 31702 37473 43532 48950 54374 60588 66706 72101 78382
2193 8279 14441 21015 26770 31787 37675 43560 49263 54380 60639 66764 72129 78435
2300 8380 14537 21110 26809 32075 37677 43606 49332 54427 60793 66833 72142 78512
2311 8411 14551 21124 26872 32280 37692 43723 49344 54574 60845 66874 72242 78566
2441 8476 14559 21231 26924 32303 37826 43747 49490 54875 60927 66900 72275 78567
2513 8643 14570 21245 26989 32321 37882 43789 49600 55001 60943 66917 72436 78598
2516 8663 14620 21426 27016 32337 37989 43798 49659 55032 61025 66958 72441 78622
2650 8895 14805 21434 27081 32496 38021 43811 49670 55037 61109 66979 72479 78640
2751 9017 14915 21496 27250 32671 38082 43842 49711 55063 61240 66995 72564 78649
2859 9229 15036 21626 27274 32788 38113 43888 49730 55178 61433 67119 72603 78666
2994 9427 15136 21646 27275 32857 38199 43909 49820 55290 61477 67158 72699 78667
3118 9431 15314 21896 27305 33080 38431 43963 49989 55445 61622 67244 72929 78727
3207 9436 15552 21902 27354 33292 38637 44377 50191 55506 61815 67272 73217 78781
3224 9492 15629 21965 27366 33349 38658 44550 50290 55557 61864 67378 73434 78820
3328 9680 15669 22025 27371 33363 38684 44576 50374 55567 61935 67610 73563 78853
3374 9943 15709 22248 27408 33516 38692 44672 50446 55625 61973 67757 73567 78925
3400 9947 15736 22293 27528 33621 38918 44774 50462 55632 62082 67847 73624 78926
3415 9981 15748 22307 27732 33718 38958 44827 50499 55684 62117 67911 73675 79035
3426 10038 15972 22341 27763 33772 39043 44859 50558 55858 62176 68045 73704 79054
3447 10067 16269 22425 28140 33784 39070 44952 50616 55905 62214 68063 73709 79173
3530 10079 16286 22442 28174 33795 39088 45182 50708 56169 62254 68270 73730 79210
3609 10115 16536 22466 28281 33845 39205 45241 50728 56207 62423 68460 73827 79243
3622 10161 16609 22571 28363 33943 39245 45311 50791 56247 62477 68486 73854 79420
3669 10377 16648 22745 28368 33956 39307 45329 50796 56391 62512 68494 73975 79475
3855 10409 16649 22750 28430 33990 39383 45334 50889 56497 62571 68513 74018 79512
3856 10418 16907 22813 28432 34014 39433 45486 50890 56504 62612 68516 74031 79593
3900 10429 17038 22835 28490 34084 39494 45504 50913 56546 62653 68517 74176 79677
3969 10630 17039 22844 28723 34209 39509 45643 50988 56613 62679 68530 74217 79700
4031 10887 17214 22907 28839 34211 39638 45685 51046 56617 62782 68617 74289 79967
4041 10890 17370 22915 28947 34264 39643 45722 51073 56678 62802 68931 74440
4082 10934 17451 23021 29076 34309 39715 45984 51149 56727 62817 69091 74519
4333 10972 17770 23164 29090 34448 39804 46002 51384 56783 62839 69192 74563
4406 11189 18096 23208 29127 34622 39848 46056 51410 56879 62901 69205 74743
4435 11304 18130 23500 29263 34708 39999 46209 51438 56902 62928 69265 74934
4440 11432 18193 23510 29278 34735 40104 46239 51440 57090 63049 69276 74939
4771 11491 18286 23532 29284 34763 40208 46355 51486 57268 63260 69285 75061
4797 11670 18372 23587 29287 34801 40376 46572 51490 57282 63318 69473 75109
Haukur Halldórsson, formaður Stéttarsambands bænda, segir að
bændur séu nú í samvinnu við útflytjendur að prófa sig áfram með
útflutning á kindakjöti. Árangurinn lofi góðu:
Haukur Halldórsson, formaður Stéttarsambands bænda, telur ekki
útilokað að íslenskir bændur geti flutt út búvörur á komandi árum.
Hann segir að áhugi á slíkum útflutningi sé verulegur og nokkrir
aðilar séu að prufa sig áfram með útflutning í litlu magni til Fær-
eyja, Belgíu og Frakklands. Haukur segir að þessi útflutningur skili
bændum betra verði en fengist hafl mörg síðustu ár. Hann segir of
snemmt að segja hvað komi út úr þessum tilraunum, en hann seg-
ist sjálfur vona að eitthvað jákvætt komi út úr þeim. Gerðar hafa
verið miklar breytingar á landbúnaðarstefnu hér á landi á síðustu
árum. íslenskur landbúnaður hefur gengið í gegnum erfiða aðlög-
un. Til að ræða um þessar breytingar og erfíðleikana fékk Tíminn
Hauk Halldórsson í viðtal.
Gagnrýni Kára í Garði
beinist að sölukerf-
inu, sláturhúsum,
vinnslu og verslun
Haukur var fyrst spurður út í
gagnrýni Kára Þorgrímssonar,
bónda í Garði, á landbúnaðar-
stefnuna og hvort ekki megi búast
við að sala Kára á kjöti í Kolaport-
inu hafi meiri og varanlegri áhrif
en búist var við í fyrstu. Tiltæki
Kára hafi a.m.k. vakið gríðarlega
mikla athygli.
„Það er rétt að þetta hefur vakið
mikið umtal, sérstaklega í fjöl-
miðlum. Segja má að þeir hafi
lagst á eitt um að gera Kára að
nokkurs konar frelsara. Ég vona
að þetta verði ekki sú leið sem
bændur velja. í landinu eru um
3000 sauðfjárbændur og ég get
ekki hugsað mér þá stöðu að þeir
fari hver og einn að selja sína
vöru. Ég hef sagt að okkar þjóðfé-
lag, eins og önnur háþróuð þjóð-
félög, byggi á ákveðinni verka-
skiptingu og sérhæfingu. Þjóðfé-
lög þar sem bændur selja sína
vöru beint eru yfirleitt fátæk.
Tekjur almennings og bænda eru
þar lágar.
Ég lít svo að það að Kári skuli
velja þá leið að selja sínar afurðir
beint bendi til að hið hefðbundna
sölukerfi, sláturhús, kjötiðnaðar-
stöðvar og verslanir, þurfi að at-
huga sinn gang. Mér finnst að
gagnrýni Kára beinist ekki síst að
þessum svokölluðu milliliðum,
þ.e. að það hlaðist of mikill
kostnaður á vöruna frá því bónd-
inn afhendir hana þangað til hún
kemur til neytandans. Ég tek
fyllilega undir þessa gagnrýni
hans. Ef það sem Kári hefur gert
leiðir til þess að sjónir manna
beinist að þessu þá tel ég betur af
stað farið heldur en ekki.
Ég fór á Svarta mark-
aðinn og lést vel á
Ég fór á þennan svokallaða Svarta
markað í JL-húsinu. Þar var
ákveðinn kjötsali að selja kjöt
sem hann keypti af sláturleyfis-
hafa og seldi á verulega lægra
verði en Kári seldi sitt kjöt á.
Kjötsalinn sagðist samt hagnast
meira á sölunni en ef hann hefði
keypt kjötið af Goða eða SS,
vinna það og selja síðan til versl-
unar sem vildi fá greiðslufrest
upp í allt að þrjá mánuði og þar
að auki afslátt.
Mér sýnist að það vanti hérna
einhvers konar markað eða fram-
boð á vörum sem lágmarks til-
kostnaður hefur fallið á. Það er
kannski erfitt að skilgreina
hvernig nákvæmlega er best að
svara þessari þörf. Það er stór
hópur neytenda sem vill og þarf á
því að halda að geta keypt kjöt í
hálfum og heilum skrokkum með
lágmarkskostnaði. Þessari eftir-
spurn þurfum við að mæta.
Bændur hljóta að halda áfram
að slátra í gegnum afurðastöðvar.
Ég ætla ekki að leggja neinn dóm
á hvort það er hagstætt að hafa
þær litlar eða stórar. Að mínu
mati er það bændanna að taka á
því að slátur- og heildsöludreifing
hér er kannski sá kostnaður sem
langmest út úr kortinu í saman-
burði við önnur lönd. Ég er ekki
þar með að segja að menn verði
feitir á því að reka sláturhús. Ég
held að þau berjist meira að segja
í bökkum. Nýting á þeim fjár-
munum sem þar eru er einfald-
lega Iéleg. Það afurðastöðvakerfi
sem er hér var byggt upp fyrir
helmingi meiri framleiðslu en er
í dag. Sláturtíðin er skammur
tími og fólk sem vinnur í slátur-
húsi nær takmarkaðri verkþjálf-
un.“
Tel að nú þegar bænd-
ur bera sjálfír ábyrgð
á framleiðslunni muni
salan aukast
Er hægt að viðhalda því verðlags-
kerfi í dilkakjötsframleiðslu sem
hér er? Þarf ekki meiri sveigjan-
leika í framleiðsluna ef sala á
dilkakjöti á ekki að halda áfram að
dragast saman?
„Það er ekkert skráð verð á
dilkakjöti nema í heilum og hálf-
um skrokkum óunnið. Verðlagn-
ingin er að öðru leyti frjáls í smá-
sölu. Því miður verð ég að segja
það að eftir að verðlagningin var
gefin frjáls á lambakjöti árið 1983
eða 1984 þá hækkaði álagningin
um 60-80%. Álagningin var gefin
frjáls á grundvelli þess að kaup-
menn sögðu að hún væri of lág
og að þeir legðu sig þess vegna
ekki fram um að selja kindakjöt.
Það átti að vera í þágu bænda að
gefa álagninguna frjálsa, en mér
sýnist að það hafi ekki gengið eft-
ir.
Það er verið að breyta verðlags-
kerfinu. Framleiðslan er núna á
ábyrgð bænda og afurðastöðva.
Stuðningur ríkisins er bundinn
við innanlandsmarkaðinn. Bænd-
ur hafa núna allt að vinna að ná
meiri sölu. Þeir hafa sjálfir lagt
til að tekið verði ákveðið gjald af
því verði sem þeir eiga að fá og
verja því til markaðssetningar. Ég
trúi því að salan muni aukast aft-
ur. Sjálfsagt verður heildsölu-
verðið ekki eins rígbundið og áð-
ur, viss sveigjanleiki í verðlagn-
ingu er nauðsynlegur. En hins
vegar held ég að það sé ákaflega