Tíminn - 14.11.1992, Blaðsíða 2

2 Tfminn
Laugardagur 14. nóvember 1992
Ríkisstjórnin hefur ákveðið að fella niður
stóran hluta skulda loðdýrabænda:
Niðurgreiðslur
á loðdýrafóðri
afnumdar 1994
Ríkisstjómin hefur samþykkt tillögur til Iausnar á vanda loðdýrabænda.
Tillögumar gera ráð fyrir að Ríkisábyrgðarsjóður afskrifí lán upp á 300
mil(jónir og Stofnlánadeild landbúnaðarins verði heimilt að afskrifa allt að
helming skulda loðdýraræktarinnar í stofnuninni. Jafnframt verður niður-
greiðslum á loðdýrafóðri hætt frá og með 1. janúar 1994.
Arvid Kro, framkvæmdastjóri Sam-
taka loðdýrabænda, sagðist telja að
loðdýrabændur væru almennt
nokkuð sáttir við þessar tillögur
stjórnvalda. Menn séu búnir að bíða
lengi eftir aðgerðum og þessar að-
gerðir séu í aðalatriðum í samræmi
við það sem vonast var eftir. Hann
sagðist telja óraunhæft að krefjast
meiri stuðnings af hálfu ríkisvalds-
ins.
leiðslu um 25-40%. Arvid sagði að á
síðasta ári hafi skinnaverð lækkað
miðað við árið á undan. Skinnaverð
hafi lítið þokast upp á við. í dag eru
starfandi 95 loðdýrabændur. Arvid
sagði að um 10 bændur fyrirhugi að
hætta búskap í haust. óvíst sé hvaða
áhrif tillögur stjómvalda hafi á
ákvarðanir bænda um áframhald-
andi loðdýrabúskap. -EÓ
Gunnar A. H. Jensson viöskiptafræöingur, sem hefur veriö atvinnulaus í 9 mánuði, og Karl Norödahl
rafvirki, atvinnulaus í rúmt ár, voru aö útdeila dreifiriti atvinnulausra fyrír framan Miklagarð í gær.
Tlmamynd Áml Bjama
Samtök atvinnulausra skora á landsmenn að kaupa íslenskt:
24.000 NY STORF
GÆTU ORÐIÐ TIL
Samtök fiskvinnslustöðva skilyrða stuðning sinn við hugmyndir at-
vinnumálanefndarinnar:
Nafn- og raunvextir
lækki um minnst 3%
Araar Sigurmundsson, formaður Samtaka fískvinnslustöðva, segir að
þær hugmyndir og tillögur sem ræddar hafa veriö í atvinnumálanefnd
ríkis og aöila vinnumarkaðarins um kostnaðarlækkun fyrirtækja séu
ekki fullnægjandi fyrir sjávarútveginn, einar og sér. „Það er algjört skil-
yrði fyrír stuðningi samtakanna að nafn- og raunvextir verði Iækkaðir
um minnst 3%.“
Arvid sagði erfitt að fullyrða um
hvort bændur þoli að niðurgreiðslur
á fóðri verði felldar niður. Best hefði
verið ef ríkisvaldið sæi sér fært að
byrja á að draga úr þeim árið 1994,
en halda þeim áfram að einhverju
leyti það ár.
í dag er loðdýrafóður niðurgreitt
um samtals 90 milljónir. Þetta þýðir
að hvert kíló af fóðri er niðurgreitt
um 9 krónur.
Tillögurnar stjórnvalda gera ráð
fyrir að Stofnlánadeild landbúnaðar-
ins verði heimilt að fella niður allt
að helmingi af heildarskuldbinding-
um sem til hefur verið stofnað
vegna loðdýraræktar, en skuldir
greinarinnar í stofnuninni eru um
tveir milljarðar. Ríkisábyrgðarsjóð-
ur mun taka á sig 300 milljónir í
töpuðum lánum vegna loðdýrarækt-
ar, en sjóðurinn lánaði á sínum tíma
til skuldbreytinga lána. Þeim til-
mælum er beint til sveitarfélaga að
þau gefi eftir eða lækki kröfur sínar
vegna fasteignaskatta og aðstöðu-
gjalda loðdýrabúa sem eru í vanskil-
um. Þá er gert ráð fyrir að jöfnunar-
gjald á loðdýrafóður verði fellt niður
frá og meö 1. janúar 1994.
Arvid sagði erfitt að spá um þróun
skinnaverðs næstu misseri. Vonir
standi þó til að verðið hækki síðari
hluta árs 1993 og á árinu 1994.
Þetta byggist á því að Danir fýrir-
huga að draga úr sinni skinnafram-
Af skuldum sjávarútvegsins eni um
40 milljarðar í innlendum lánum og
því telja hagsmunaaðilar í sjávarútr-
vegi það afar mikilvægt fyrir at-
vinnugreinina að samstaða takist
um lækkun vaxta, því vanskil hafa
aukist í því árferði sem verið hefur í
rekstri fyrirtækjanna.
Um lækkun annarra kostnaöarliða
en aðstöðugjalds, trygginga-, hafna-
og aflagjaldagjöldum vilja samtökin
að orkuverð til fiskvinnslunnar
verði lækkað og lán verði lengd
verulega eða úr 7 árum að meðaltali
í 12-15 ár til þeirra sjávarútvegsfyr-
irtækja sem lífvænleg þykja. Jafn-
framt telja Samtök fiskvinnslu-
stöðva að ef framkomnar tillögur at-
vinnumálanefndar ganga ekki fram
nema að hluta, þá komast stjómvöld
ekki hjá því að leiðrétta gengi ís-
lensku krónunnar þó ekki væri
nema til þess að taka á öllum þeim
hræringum sem átt hafa sér stað á
gjaldeyrismörkuðum að undan-
fömu.
Þessar hræringar hafa haft þær af-
leiðingar að skuldir sjávarútvegsins
hafa hækkað um fjóra milljarða
króna á rúmum tveimur mánuðum,
frá byrjun september til 12. nóvem-
ber, að mati stjórnar Samtaka fisk-
vinnslustöðva. Að sama skapi hafa
þessar gengishræringar haft áhrif til
tekjulækkunar í atvinnugreinninni,
eða sem nemur 600-700 milljónum
króna á ársgrundvelli. Það er þó
misjafht eftir afurðum en aðallega í
rækju, mjöli og útflutningi á ísfiski
til Bretlands.
Formaður Samtaka fiskvinnslu-
stöðva segir að eftir undirritun
kjarasamninga í vor hefðu vextir á
spariskírteinum, nafn- og raunvextir
vissulega lækkað en síðan þá hefði
sigið á ógæfuhliðina og ávinningar
af fyrri vaxtalækkunum gengið til
baka. Hann segir að lausafjárstaða
bankanna sé góð og þegar veröbólg-
an sé lítil sem engin, þurfi að nást
víðtæk samstaða um það meðal
banka, seðlabanka, ríkisvalds og að-
ila vinnumarkaðarins að lækka vext-
ina. -grh
Samtök atvinnulausra telja að í
dag séu atvinnulausir um það
bil 5.000. Á hverju ári flylja ís-
lendingar inn iðnvarning sem
nemur um það bil 5800 árs-
verkum en hvert starf í iðnaði er
svo talið gefa af sér allt að fjög-
ur störf í þjónustugreinum. Þar
gæti því verið um að ræða allt
að 24.000 störf.
Þar kemur fram að flutt er inn
mikið af sambærilegri vöru og
framleidd er innanlands. Talað er
um að þar geti verið um allt að 20
milljarða króna að ræða. Sagt er
að með heildslöluálagningu hækki
talan upp í 30 milljarða kr.
Samtökin gefa sér þá forsendu að
laun og launatengd gjöld geti ver-
ið um 26% og því geti upphæð
launaliðarins verið um 7,8 millj-
arðar kr sem gefi um 5.800 ársverk
þar sem 1,4 millj. standi á bak við
hvert um sig.
Þá segir: „Hvert starf sem tapast í
iðnaði verður til þess að enn fleiri
störf tapast í þjónustugreinum.
Allt fer á verri veg. Með samstilltu
og framsæknu viðhorfi íslenskra
neytenda og framleiðenda til okk-
ar eigin framleiðslu er hægt að
losna við atvinnuleysið. Það verð-
ur gert með því að kaupa frekar ís-
lenskt.“
...ERLENDAR FRÉTTIR...
SARAJEVO
Bardagar í N-Bosníu
Frést hefur af bardögum í noröurhluta
Bosniu en striösaöilar hafa þó enn sem
komiö er virt vopnahléiö i höfuöborginni
Sarajevo.
PARlS
Viðskiptabannið brotið
Evrópskar eftirlitsflugvélar munu i siö-
asta mánuöi hafa oröiö þess varar aö
grlskt skip var aö skipa upp miklu
magni af oliu i Júgóslaviu í trássi viö
viöskiptabann Sameinuöu þjóöanna.
Ekki var skýrt frá þessu til þess aö
koma í veg fyrir millirikjadeilur.
LUANDA
Savimbi færir sig upp á
skaftið
Liösmenn UNITA, undir forystu Jonas
Savimbi, hafa nú meira en helming An-
gólu á slnu valdi og munu vera aö búa
sig undir aö ná undir sig ýmsum lykil-
borgum i landinu.
YEREVAN
Skortur á gasi
Mikill orkuskortur hefur nú neytt Ar-
mena til aö taka fyrir alla gasneyslu á
heimilum i höfuöborginni Yerevan, aö
sögn orku- og ollumálaráöhema rikis-
ins.
JÓHANNESARBORG
Tengsi milli Mandela og
IRA?
Yfirherforingi Suöur-Afriku, George
Meiring, hefur viöurkennt aö herinn hafi
kannaö hvort hugsanlegt sé aö tengsl
séu milli Afriska þjóöarráösins og Irska
lýöveldishersins, IRA.
DUBAI
Smyglarar hálshöggnir
Tveir Pakistanar hafa veriö hálshöggnir
i Sádi-Arabiu fyrir aö smygla heróini
inn i landiö.
BRATISLAVA, TÉKKÓSLÓVAKÍU
Dubcek kvaddur
Hundruö syrgjenda, margir hverjir meö
tárin i augunum, kvöddu Alexander
Dubcek, hetju .Vorsins i Prag" sem
sovéskir skriödrekar brutu á bak aftur
áriö 1968.
NAIROBI
Bardagi um hjálpargögn
Allt að 40 sómalískir hermenn og mála-
liöar kunna aö hafa látiö lifiö i bardaga
um matarbirgöir i noröurhluta Sómaliu,
aö sögn hjálparsveita.
MANAMA
Rússar selja írönum kafbát
Kafbátur sem Iranar keyptu af Rússum
er kominn til hafnar i Bandar Abbas við
botn Persaflóa, aö sögn bandariska
hersins. Sala þessi vakti mikla reiði
vesturveldanna. Báturinn mun hafa
komiö til hafnar fyrir nokkrum dögum
eftir að hafa siglt i gegnum Miöjaröar-
hafiö og Rauöahafiö.
KAÍRÓ
Múslimar fordæma skot-
árás
Valdamikill hópur heittrúaöra múslima i
Egyptalandi hefur fordæmt skotárásina
sem gerð var i gær á rútu meö feröa-
mönnum þar sem fimm Þjóöverjar og
tveir Egyptar særöust.
MOSKVA
Jeltsín enn sakaður um
gerræði
Rússneskur þingmaöur hefur sakað
Boris Jeltsin um aö hafa i hyggju aö
leggja niöur þingiö og koma á algeru
forsetaveldi i landinu. Þingiö felldi til-
lögu um aö helstu ráöamenn mættu i
þingiö og stæöu fyrir máli sinu i þess-
um efnum.
DENNI DÆMALAUSI
„Ég kom með nokkra ostbita, sem mig langar til
að biðja þig að gefa aumingja, fátæku kirkjurott-
unni. “