Tíminn - 27.07.1994, Blaðsíða 14

14
». no r '!!>.; • •• “•» *
Mibvikudagur 27. júlí 1994
/
tímum atvinnuleysis
og samdráttar í þjóöar-
búskapnum er mikil
áhersla lögö á upp-
byggingu feröaþjónustu á Is-
landi. Við skipulagningu um-
hverfis og húsnæöis virðist þó
oft hafa gleymst aö gera ráö
fyrir því að til væri fólk í hjóla-
stólum. Þaö rekst því alls staöar
á hindranir: tröppur, þrösk-
ulda, hurbir sem eru svo þröng-
ar aö hjólastólar komast ekki
inn um þær, of langar og bratt-
ar skábrautir, salernisaöstöðu
sem er svo lítil aö fatlaöir kom-
ast ekki úr hjólastól yfir á sal-
erniö og svo mætti lengi telja.
Auk þeirra, sem eru bundnir
hjólastól, er stór hópur fólks
meö spelkur, hækjur, sem
styðst viö staf eöa á á einhvern
hátt erfitt meb gang. Þetta fólk
lendir einnig í vandræöum
meb tröppur og stiga sem og
þar sem það þarf að ganga yfir
óslétt svæöi.
Þegar rætt er viö fatlaða kem-
ur þó fljótlega í ljós aö þaö eru
ekki allar þessar hindranir sem
gera þeim erfiöast fyrir aö ferö-
ast, heldur skortur á upplýsing-
um um þá staöi sem aðgengi-
legir eru fötluðum. Slíkum upp-
lýsingum hefur aldrei veriö
safnað og þær er almennt ekki
aö finna í ferðabæklingum.
Upplýsingamiðstöö ferðamála
gekk eitt sinn svo illa að afla
upplýsinga fyrir erlenda konu í
hjólastól, sem ætlaöi aö ferðast
um landiö í tvær vikur, að á
endanum dvaldi hún í Skafta-
felli allan tímann. Jóhannes
Þór Guöbjartsson, formaður
Sjálfsbjargar í Reykjavík, segir
að útlendingar, sem hafa áhuga
á að ferðast um ísland, hætti
oft við, af því aö ekki sé hægt
að afla nægilegra upplýsinga
fyrir þá.
En hvaða ferðaþjónusta skyldi
vera á boðstólum fyrir fatlaða?
Skipulagbar ferðir á
vegum félagasamtaka
Sjálfsbjörg stendur fyrir viku-
ferö meö rútu á sumrin og
dagsferöum aö hausti og vori. I
fyrrasumar var farið um Vest-
firði og áætlað er að fara yfir
Kjöl og um Noröur- og Austur-
land í sumar. Leiösögumaöur
og aöstoöarfólk eru meb í þess-
um ferðum og em þær mjög vel
sóttar. Einnig má nefna Styrkt-
arfélag lamaöra og fatlaðra,
sem starfrækir sumarbúöir fyrir
fötluö börn, og ferðir sem
Þroskahjálp stendur fyrir.
Þjónusta fyrir þá sem
ferðast á eigin vegum
Eins og áöur sagði er erfitt aö
nálgast upplýsingar um aö-
gengi fyrir hreyfihamlaöa, en
spurst var fyrir á nokkrum stöö-
um.
Hótel
í bæklingi frá Samtökum veit-
inga- og gistihúsa eru hótel að-
gengileg fötluöum merkt sér-
staklega. Þetta eru 7 af 9 hótel-
um í Reykjavík og Hafnarfiröi,
en 8 af 50 hótelum úti á landi.
Ekki eru öll hótel í þessum sam-
tökum. Þarna er miðað viö að
fatlaöir geti komist um hjálpar-
laust, en á skrifstofu Samtak-
anna fengust þau svör aö fleiri
hótel væru aðgengileg fyrir þá
sem heföu aðstoðarmann.
Ferðaþjónusta bænda
Víöir Þorsteinsson, formaöur
Samtaka endurhæföra mænu-
skaddaðra (SEM), segir að fyrir
nokkrum árum hafi fatlaöir
varla lagt í ab ferðast nema eiga
sérútbúna bíla sem þeir gátu
gist í. „Þetta hefur breyst.
Feröamöguleikar fatlaöra hafa
aukist á undanförnum árum,
ekki síst meb tilkomu Feröa-
þjónustu bænda. Þar með hefur
leiöin milli gististaða styst og
við erum mjög þakklát hverjum
þeim sem hugsar fyrir okkar
þörfum. Hjá Ferðaþjónustu
bænda hefur þó ekki verið gerð
úttekt á aðgengi fatlaðra. í upp-
lýsingabæklingi Feröaþjónust-
unnar frá 1993 sést alþjóblegt
merki um aðgengi fyrir fólk í
hjólastólum hvergi og af 112
stöðum sem bjóöa gistingu taka
2 fram í texta að þeir geti tekiö
á móti fötluðum. Samkvæmt
upplýsingum frá Ferðaþjónust-
unni geta líklega 7 bæir tekið á
móti hreyfihömluöum sem eru
einir á ferö. Mun fleiri staöir
eru aögengilegir fötluðum ef
þeir hafa aöstoö og starfsmenn
eru einnig fúsir aö hjálpa til.
Hinsvegar eru ekki til upplýs-
ingar um hvaða staðir þetta
eru.
Sumarbústaðir
Mjög vinsælt er meöal íslend-
inga að leigja sumarhús í eina
eöa fleiri vikur. Víöir Þorsteins-
son segir að SEM-samtökin hafi
líklega verið þau fyrstu til aö
byggja sérútbúið sumarhús fyr-
ir fatlaða. „í rauninni þarf lítib
til, bara ef hugsað er út í þaö
frá upphafi. Aökoman að hús-
inu þarf aö vera slétt og salerni
og sturta þurfa að vera rúmgóð.
í raun þurfa þessir bústaðir ekki
aö vera neitt dýrari í byggingu.
Það er ekkert dýrara að hafa
gólfin slétt og sleppa þröskuld-
um og nokkrir bústaðir eru því
til sem eru óvart aðgengilegir
fötluðum. Einnig er lítið mál aö
hækka heitan pott upp, eins og
viö gerðum, til aö hægt sé aö
komast beint ofan í hann." Bú-
staður SEM-hópsins er mikið
notaður á sumrin og einnig
nokkuö um helgar yfir vetur-
inn.
Yfirleitt eiga félagasamtök
a.m.k. einn bústað aðgengileg-
an hreyfihömluöum. BSRB lét
t.d. breyta einum bústaöa sinna
í Munaöarnesi þannig aö fatl-
aöir geti notað hann.
Salerni
Sigurður segir aö salernisað-
staöa við þjóöveginn hafi batn-
aö stórlega, en sé samt óviðun-
andi. „Þaö eru hvergi merking-
ar sem segja hversu langt er í
næsta salerni, þannig aö fólk
sem ætlar hringveginn getur
aldrei gengið að þeim vísum. í
nýjum veitingastöðum er aö-
staða oft fyrir hendi, en sum-
staðar er langt á milli salerna
og fólk í hjólastól hleypur ekki
út og pissar úti í móa, eins og
heilbrigðir geta gert. Ef maður í
hjólastól ætlar yfir Kjöl, kemst
hann ekki á salerni frá Laugar-
vatni til Blönduóss, sem er yfir
200 kílómetra vegalengd.
Ferðafélögin hafa byggt skála á
leiðinni, en ýmist komast
hjólastólar ekki upp aö þeim
eöa þeir eru of þröngir."
Flugfélög
Tiltölulega auövelt er fyrir fólk
í hjólastólum aö feröast meö
flugvélum. Það er boriö inn og
út úr vélinni og stólum og far-
angri komið fyrir. Þó hefur fólk
í sérútbúnum rafmagnshjóla-
stólum lent í vandræðum þar
sem ekki hefur verið hægt að
taka stólana meö og þaö hefur
því lítib getaö bjargað sér á
áfangastað. Flugstöðvarbygg-
ingar eru flestar aögengilegar
fólki í hjólastól, en þó ekki all-
ar.
Bílaleigur
Starfsmenn á bílaleigum vissu
ekki til þess að til væru bíla-
leigubílar á íslandi sem hægt
væri aö keyra hjólastóla inn í.
Þau svör fengust að engin eftir-
spurn væri eftir slíkum bílum.
Húsdýragaröurinn Þingborg
Áningarstaöur við hringveginn 7
- * p ^ ^ km austan við Selfoss.
YvVV%” ® w/r/! Fyrir yngstu ferðalangana: Kálf-
X % 1 CÞ ar, kettlingar, hvolpar, kiðlingar,
-;r' - . kanínuungar, lömb og margt fleira.
C ,,;; I , rrrp Einnig til leigu þægir barnahestar
L-iJ. u-U| j 11 [ 111111 lujjj-l-i; og teymt undir ef með þarf.
ÍLT ”” Veitingasala í Félagsheimilinu.
jMp Opið laugardaga og sunnudaga frá
'Tl M ^ ^ kl. 14 -19, tjl 14. ágúst.
Félagsheimilið Þingborg
olis
Minni-Borg
Grímsnesi
Ekki bara bensín