Réttur - 01.10.1970, Side 37

einu flokksfélagi áfram að vera þar i auk verk-
lýðsfélaganna, er það vildu.
Þá ákváðu hægri menn flokksins á flokksþinginu
1926 ((Alþýðusambandsþingi) að flokkurinn skyldi
ganga í II. Internationale, — alþjóðasamþand
sósialdemókrata. Jafnframt neituðu þeir jafnaðar-
mannafélaginu Spörtu, nýstofnuðu félagi komm-
únistanna í Reykjavik, um inngöngu og þreyttu lög-
unum þannig að aðeins eitt jafnaðarmannafélag
gæti verið í flokknum frá hverjum stað.
Þessi ráðstöfun öll var ögrun og klofning á
flokknum. T.d. ákvað Jafnaðarmannafélag Akureyr-
ar, er þessi frétt þarst um inngönguna i II. Internati-
onale, að taka upp samband við Alþjóðasam-
band kommúnista. Hægri menn héldu svo áfram á
næstu þingum með útilokun kommúnistískra jafn-
aðarmannafélaga, er verið höfðu i Alþýðuflokknum,
svo sem jafnaðarmannafélagsins í Vestmannaeyj-
am. Var nú auðséð hvert stefndi og að komm-
únistarnir yrðu að koma upp sinum sjálfstæða
flokki, sem þeir þó kusu helzt að hafa innan
Alþýðusambandsins (þ. e. Alþýðuflokksins). Ef
orðið hefði verið við sliku hefðu bæði komm-
únistar og sósíaldemókratar verið með félög sin
innan ASÍ ((þ.e. Alþýðuflokksins) og enn frem-
or þorri verklýðsfélaga. Fulltrúaráðin á hverjum
stað hefðu ráðið uppstillingum við kosningar og
þau framboð farið eftir styrkleika hægri og
vinstri armsins. (Kommúnistar voru víða í meiri-
hluta [ fulltrúaráðum, svo sem Akureyri, Vest-
mannaeyjum, Siglufirði). En hægri menn höfnuðu
öllum tillögum, er tryggt hefðu getað einingu út
á við, þó menn deildu inn á við.
Á Alþýðuflokksþinginu (ASl) 1930 var felld til-
laga okkar kommúnistanna er tryggja skyldi slika
einingu út á við og meðal annars fól í sér að
Jeyfð sé gagnrýni I blöðum flokksins á stjórnar-
stefnu hans og forustu."
Er Kommúnistaflokkurinn var stofnaður höfðu
kommúnistar því reynt til hlítar allar aðferðir til
eð viðhalda einingu út á við samfara sjálfstæði
hins marxistíska kjarna. Og á stofnþingi K.F.I.
yar m.a. samþykkt eftirfarandi tillaga og birt í
avarpi til íslenzkrar alþýðu með þessum rökstuðn-
Ingi.:
— „Samtakaheildin má undir engum kringum-
stæðum rofna. Baráttan gegn sósialdemókrötum er
um leið barátta gegn sundrung íslenzkrar alþýðu.
Þessvegna hefur stofnþing Kommúnistaflokks is-
lands samþykkt eftirfarandi tillögu.:
„Kommúnistaflokkur islands mun að svo miklu
leyti sem kostur er, starfa sem heild innan Al-
þýðusambands íslands og hvetur deildir sinar til
að sækja um upptöku i sambandið“. —
En svar hægri aflanna voru einokunarlögin ill-
ræmdu, sem bönnuðu verklýðsfélögum að senda
aðra fulltrúa en sósíaldemókrata á Alþýðusam-
bandsþing. Kjörgengi fulltrúa var bundið við að
þeir væru „Alþýðuflokksmenn og tilheyrðu engum
öðrum stjórnmálaflokki." Þannig klufu hægri öfl-
in flokkinn í því skyni að einoka hann og
þarmeð verklýðsfélögin fyrir sig flokkspólitískt,
síðan klufu þeir þau verklýðsfélög, sem kosið
höfðu sér róttæka stjórn. Og sama klofnings-
leikinn endurtóku þessi hægri öfl síðan 1938, þeg-
ar 7 menn í Alþýðusambandsstjórn ráku Héðin
Valdimarsson og fleiri úr Alþýðuflokknum fyrir að
berjast fyrir einingu, og þvinæst ráku þessir sjö
sjálft flokksfélag Alþýðuflokksins í Reykjavík, Jafn-
aðarmannafélag Reykjavikur úr flokknum (700
manna félag), en þar var Héðinn i yfirgnæfandi
meirihluta.
Það er alltaf ofstæki hægri aflanna í Alþýðu-
flokknum, sem hefur eyðilagt einingu íslenzkrar
alþýðu. Það tók tólf ár frá 1930 að knýja fram
lýðræðislegar kosningar á jafnréttisgrundvelli í
verklýðsfélögunum, aflétta einokuninni og sam-
eina verklýðsfélögin á stéttargrundvelli.
Þessi sömu hægri öfl höfðu 1930 haldið að þau
gætu ekki aðeins einokað verkalýðsfélög með
einræðislögum sínum. Þau hugðust líka geta
brotið kommúnistana á bak aftur með tilstyrk
Framsóknarvaldsins. En það vald hóf undir for-
ustu Jónasar frá Hriflu strax eftir stofnun K.F.I.
einhverja hatrömustu ofsóknarherferð gegn
kommúnistum, sem háð hefur verið hér á landi,
(hún endurtók sig að nokkru á þjóðstjórnarárun-
um), þegar einstakir kommúnistar voru rekn-
ir úr stöðum, nemendur úr skólum, sjúklingar
af heilsuhælum og á allan hétt reynt að banna
þeim bjargir.
En allar þessar kúgunar- og klofningstilraunir
brotnuðu á einbeittum vilja, fórnfýsi og stefnufestu
Kommúnistaflokksins. Skipulag og órofa sam-
heldni flokksins sjálfs reyndist mikill styrkur og
tryggð kommúnistanna við sjálfa hugsjón sósíal-
ismans varð það, sem úrslitum réði. Sjálfar skipu-
lagshugmyndirnar um verklýðshreyfinguna reynd-
ust réttar, en það olli hreyfingunni sjálfri vissu
tjóni að verða að knýja fram lýðræðið í verk-
173