Réttur - 01.04.1979, Blaðsíða 6

innar vegna þess að þann mánuð greiða
menn ekki útsvör. Borgin átti 112 millj-
ónir í kassanum 30. júní og 1. júlí átti
að greiða laun að upphæð 230 milljónir.
Fyrir lá einnig að búið var að panta
vörur fyrir 623 milljónir, og þá upphæð
þurfti að greiða til að leysa vörurnar út.
Þannig stóð blómlega búið í júlíbyrjun.
Þessum vandræðum var mætt með því
að skera niður framkvæmdaáætlun og
bitnaði það mest á gatnagerð og viðhaldi
bygginga. Ennfremur var tekið 500 millj-
óna gengistryggt lán og beitt þeim sparn-
aði og aðhaldi í rekstri borgarinnar sem
tök voru á. Þrátt fyrir þessar aðgerð-
ir blasti við að fjárvöntun borgarsjóðs
mundi að staðaldri nema um það bil ein-
um milljarði það sem eftir væri ársins,
en þó dálítið breytilegri upphæð innan
ltvers mánaðar. Staðan er að jafnaði verst
fyrst í hverjum mánuði eftir að laun
hafa verið greidd, en skánar eftir því sem
á mánuðinn líður. Þessi fjárvöntun birt-
ist síðan sem yfirdráttur á hlaupareikn-
ingi í viðskiptabanka borgarinnar, Lands-
bankanum, jafnframt því sem dregið var
að leysa út vörur og almennir reikningar
voru ekki greiddir með hraði.
Þetta gildir sjálfan borgarsjóð, en við
alla þessa fjárhagserfiðleika bætist að
Strætisvagnar Reykjavíkur og Bæjarút-
gerð Reykjavíkur eru fyrirtæki sem rek-
in eru með verulegum halla og sá halli
lendir að lokum á borgarsjóði.
Það má sjálfsagt lengi deila um ástæð-
urnar fyrir hinni afleitu fjárhagsstöðu
borgarinnar, þegar valdatíma Sjálfstæð-
ismanna lauk. Kosningaeyðslan er aðeins
hluti af skýringunni og slæleg rekstrar-
stjórn er einnig aðeins hluti skýringar-
innar. Við þetta tvennt bætist að verð
bólgan rýrir notagildi tekjustofna sveit-
arfélaga verulega og þeir standa yfirleitt
í stað þótt ný verkefni séu lögfest. Það
heyrir til undantekniuga að samþykkt
séu lög á Aljiingi um fjárveitingar til
sveitarfélaga til Joess að J^au geti betur
sinnt félagslegri þjónustu við íbúa sína.
Þetta gerðist Jdó á fyrri vinstristjórnar-
árunum. Þá voru sett lög um stuðning
ríkisins við byggingu og rekstur dagvist-
arstofnana fyrir börn og byggingu dval-
arheimila aldraðra. Ríkisstjórn Geirs
Hallgrímssonar lét hið snarasta afnema
rekstrarstyrki ríkisins til dagheimilanna
og byggingastyrkinn til dvalarheimila
aldraðra.
Hlutur verðbólgunnar í slæmri fjár-
hagsstöðu borgarsjóðs er mjög stór.
Nokkra mynd af honum má fá með því
að líta á útsvarsupphaeðir. Árið 1978
voru útsvörin rétt um helmingur af áætl-
uðum tekjum borgarsjóðs eða 7.640
milljónir. Þessi upphæð var fengin með
Jrví að leggja 11% á tekjur manna árið
1977. Ef um staðgreiðslukerfi hefði verið
að ræða og borgin tekið 11% af tekjum
manna á árinu 1978 hefði upphæðin orð-
ið 11.465 milljónir. Munurinn er 3.8
milljarðar og hefði meira en nægt til að
leysa vanda borgarsjóðs. Að vísu er
ósennilegt að borgarstjórn hefði notað
svo háa álagningarheimild að fullu, en
jDetta sýnir hvað svigrúm sveitarfélaga til
tekjuöflunar hefur rýrnað í verðbólg-
unni.
Þeim sem tóku við Reykjavíkurbúinu
í maí 1978 er því óneitanlega mikill
vandi á höndum. Búið er févana og mik-
ið er ógert. Það er vilji okkar sósíalista
í borgarstjórn að geta gefið öllum borg-
arbúum kost á góðum almenningssam-
göngum og vist á dagheimilum fyrir
börn. Við viljum að skólarnir geti verið
86