Morgunblaðið - 12.01.2006, Qupperneq 28

Þorkell Sigurbjörnsson og Robert
Aitken ræða í léttum tón við áhorf-
endur um efni Íslendingasagna.
KAMMERÓPERA Þorkels Sigur-
björnssonar við texta Böðvars Guð-
mundssonar heimsótti Toronto í
Kanada um síðustu helgi. Voru
sýndar tvær sýningar í Betty Oliph-
ant-leikhúsinu, eftirmiðdagssýning
og kvöldsýning. Verkið var frumsýnt
árið 2004 á Young Artists Festival í
Bayreuth, og var það sá hópur sem
flutti óperuna nú í Kanada.
Umsögn í vefútgáfu kanadíska
dagblaðsins Globe and Mail í vikunni
var afar lofsamleg. „Grettir er sett
saman af talsverðu listfengi, aðlað-
andi hógværð og mörgum hrífandi
augnablikum,“ segir í umsögninni.
Höfundur greinarinnar, Ken
Winters, veltir því fyrir sér hvernig
verkinu muni reiða af á öðru sviði, og
telur að árangur þess velti að mestu
á uppsetningunni sjálfri. Þykir hon-
um hafa tekist nokkuð vel upp í Kan-
ada, „einfaldlega og án látaláta, með
húmor og skemmtun“.
Að mati greinarhöfundar
„blómstrar“ tónlist Þorkels á stund-
um í kafla „tærrar, ljóðrænnar feg-
urðar“. Hann hrósar ennfremur
Sveini Einarssyni fyrir látlausa og
spaugsama uppsetninguna, og Guð-
mundi Emilssyni fyrir stjórnun sem
hafi mótast af sama viðhorfi.
Íslenskir söngvarar hljóta lof
Hinum ungu, íslensku söngvurum
hrósar Winters í hástert. Hann seg-
ir: „Söngurinn var að mestu mjög
góður. Hinn 25 ára gamli Bragi
Bergþórsson var fullkomlega í sveit
settur í hltuverki sínu sem
Dromund, sem segir frá ævintýrum
hins blóðþyrsta svikara-hetju-
bróður með brosandi, tærri, sætri
tenórrödd sem ætti að eiga sér stóra
framtíð,“ segir hann.
Regínu Unni Ólafsdóttur segir
hann hafa tæra, stöðuga sópr-
anrödd, og Dóra Steinunn Ármanns-
dóttir mezzósópran hafi verið full-
komin í hlutverki Elju. Hugi
Jónsson hafi gert sér mat úr hlut-
verki sínu, og Davíð Ingi Ragn-
arsson hafi ennfremur skilað sínu
hlutverki vel.
Gagnrýnandinn lýkur greininni á
því að hrósa íslensku söngvurunum
fyrir enskuna og segir hana á tíðum
vitsmunalegri en hjá kanadískum
söngvurum.
Tónlist | Kammeróperan Grettir sýnd við góðar undirtektir í Kanada
Sett saman af talsverðu list-
fengi og aðlaðandi hógværð
Íslensku söngvararnir hlutu lof fyrir frammistöðu sína í Gretti í Toronto.
28 FIMMTUDAGUR 12. JANÚAR 2006 MORGUNBLAÐIÐ
MENNING
FJÓRIR félagar úr útskrift-
arárgangi Leiklistarskóla Íslands
árið 1998 taka höndum saman á
Nýja sviði Borgarleikhússins í
kvöld. Þetta eru leikararnir Frið-
rik Friðriksson, Guðmundur Ingi
Þorvaldsson og Ólafur Darri
Ólafsson og leikstjórinn Agnar
Jón Egilsson, sem frumsýna verk-
ið Glæpur gegn diskóinu eftir
Gary Owen.
„Það er best
að segja sem
minnst, af því að
áhorfandinn þarf
sjálfur að flétta
saman söguna að
einhverju leyti,“
segir Agnar Jón
í samtali við
Morgunblaðið,
aðspurður um
hvað verkið
fjalli. „En það segir frá þremur
ólíkum mönnum af yngri kynslóð í
smábæ, sem hafa orðið fyrir
skakkaföllum í lífinu og að ein-
hverju leyti misst af því.“
Fautinn, auminginn og sá sem
að „missti það“ mætast í verkinu,
að sögn Agnars, og líkt og nafnið
gefur til kynna hefur einhvers
konar glæpur átt sér stað. „Áhorf-
andinn leitar að glæpnum og sam-
hengi þessara manna; hvað gerðist
í fortíðinni sem gerði þá að þess-
um mönnum sem þeir eru,“ segir
hann.
Sögusviðið í verkinu er lítill
smábær og kemur hverfispöbbinn
þar nokkuð við sögu, enda er einn
mannanna þriggja karókí-
listamaður að eigin mati, annar
diskófrík og sá þriðji heldur að
hann sé gítarleikari. Tónlist er því
notuð til að tengja hlutina saman
og er Hallur Ingólfsson trommu-
leikari á sviðinu allan tímann og
dregur fram stemmninguna.
Verkið er afar mannlegt, að
mati Agnars. „Maður þekkir
margt af þeim tilfinningum sem
þessir menn ganga í gegn um; allt
frá ást og rómantík upp í hræði-
legan ofsa og ofbeldi.“
Steypibaðsfélagið Stútur
Saman mynda fjórmenningarnir
sem að sýningunni standa; Agnar,
Friðrik, Guðmundur og Ólafur
Darri, „Steypibaðsfélagið Stút“,
en nafnið er dregið af hinum tíðu
sturtuferðum sem leiklistarnem-
arnir þurftu eðlilega að ganga í
gegn um saman. Þá hefur allar
götur síðan langað til að setja upp
leiksýningu í sameiningu, en ekki
fundið rétta verkið fyrr en nú.
„Kvennaumræðan hefur verið
mjög virk, ekki síst í leikhúsinu,
og það vantar svar við því. Að
mínu viti er ekkert hollt fyrir
drengi að missa fyrirmyndina
sína, og mega ekki vera herramað-
ur eða hávaðasamur,“ segir Agn-
ar. „Þessi sýning er kannski til-
raun til að spyrja hvernig
strákunum okkar líður, þó myndin
sem dregin er upp sé kannski dá-
lítið ýkt.“
Þannig að hann telur að Glæpur
gegn diskóinu eigi fullt erindi í ís-
lenskum samtíma? „Já, mér finnst
það algjörlega nauðsynlegt. Það er
mikilvægt að hafa eitthvað að
segja ef maður er á annað borð að
taka sig saman um að setja upp
sýningu,“ svarar hann. „Auk þess
má finna mikinn samhljóm í þessu
verki, sem er eftir Wales-búa, við
íslenskar aðstæður. Smæðin er
mikil og allir ofan í hvers manns
koppi, og þeirri spurningu er velt
upp hvaða áhrif það hafi á sálar-
lífið að skoða ekki heiminn.“
Þess má geta að leikskáldið,
Gary Owen, verður viðstaddur
frumsýninguna. „Já, hann er á
leiðinni til landsins og hlakkar
mikil til að koma í sund, þar sem
útlendingar eru lamdir með svip-
um til að þvo sér áður en þeir fara
ofan í,“ segir Agnar og hlær.
„Hann hefur sem sagt sagt okkur
að hann hlakki mikið til að prófa
heitu sundlaugarnar okkar.“
Misnotar aðstöðuna
Þetta er fyrsta sameiginlega
verkefni Steypibaðsfélagsins, en
allir meðlimir þess hafa unnið eitt-
hvað saman, mismargir í senn.
„Við Darri unnum til dæmis sam-
an þegar ég leikstýrði Rómeó og
Júlíu í Vesturporti, þá var hann í
einu af stóru hlutverkunum,“ segir
hann. „Það er þéttur hópur sem
myndast þegar maður vinnur
svona mikið saman, eins og í leik-
listarnámi, og oft verður til vin-
átta fyrir lífstíð. Og vegna þess
hvað ég þekki strákana vel, get ég
nýtt mér það sem leikstjóri. Mað-
ur er að ýta á aðra hnappa en þeir
sem þekkja þá minna – kannski
misnota aðstöðu sína eitthvað,“
segir Agnar að lokum.
Leikhús | Glæpur gegn diskóinu frumsýnt á Nýja sviði Borgarleikhússins
Áhorfandinn leitar að glæpnum
Morgunblaðið/Ómar
Friðrik FriðrikssonÓlafur Darri ÓlafssonGuðmundur Ingi Þorvaldsson
Eftir Ingu Maríu Leifsdóttur
ingamaria@mbl.is
Agnar Jón
Egilsson
Birgit
Nilsson
látin
ÓPERUSÖNGKONAN Birgit
Nilsson er látin, 87 ára að
aldri. Hún var talin ein fremsta
Wagner-sópr-
ansöngkona
síðustu aldar
og hafa afar
tilkomumikla
og háa rödd.
Jarðarförin fór
fram í fæðing-
arbæ hennar,
Vastra Karup í
Svíþjóð, í gær.
Á ferli sínum var Nilsson ein
skærasta stjarna óperusviðsins
og kom hún fram í óperu-
húsum um allan heim. Ferill
hennar þótti langur; hún
þreytti frumraun sína sem
Agathe í Der Freischutz eftir
Weber í Konunglegu óperunni
í Stokkhólmi árið 1946, og
starfaði óslitið þar til hún lét af
störfum um miðjan 9. áratug-
inn.
Nilsson söng ýmis drama-
tísk óperuhlutverk, en þekkt-
ust var hún fyrir að syngja
mest krefjandi hlutverk tón-
bókmenntanna. Hæst bar þar
Ísold, úr Tristan og Ísold
Wagners, sem hún söng í
frumraun sinni á sviði
Metropolitan-óperunnar í New
York, árið 1959.
eftir Gary Owen
í þýðingu Guðmundar Inga
Þorvaldssonar, Friðriks Frið-
rikssonar og Álfrúnar Helgu
Örnólfsdóttur
Leikarar: Ólafur Darri Ólafs-
son, Friðrik Friðriksson og
Guðmundur Ingi Þorvaldsson
Ljós: Halldór Örn Óskarsson
Tónlist: Hallur Ingólfsson
Framkvæmdastjóri: Orri
Ólafsson
Útlitsráðgjafi leikara: Sigríður
Rósa Bjarnadóttir
Sviðsmyndahönnuður: Þór-
arinn Blöndal
Aðstoðarleikstjóri: Þórdís
Elva Þorvaldsdóttir Bachmann
Leikstjóri: Agnar Jón Egilsson
Glæpur gegn
diskóinu