Morgunblaðið - 01.06.2007, Blaðsíða 32
32 FÖSTUDAGUR 1. JÚNÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
Einar Sigurðsson.
Styrmir Gunnarsson.
Forstjóri:
Ritstjóri:
STOFNAÐ 1913
Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík.
Aðstoðarritstjórar:
Karl Blöndal, Ólafur Þ. Stephensen.
Fréttaritstjóri:
Björn Vignir Sigurpálsson.
RÓLEGAR UMRÆÐUR
Það var fátt nýrra tíðinda ístefnuræðu Geirs H. Haardeforsætisráðherra á Alþingi í
gærkvöldi. Ræðan byggðist að lang-
mestu leyti á stjórnarsáttmála nýrr-
ar ríkisstjórnar. Sjálfsagt verður að
bíða haustsins til þess að fá ein-
hverjar áþreifanlegar upplýsingar
um áform hinnar nýju ríkisstjórnar.
Tvennt vakti mesta athygli í þess-
um umræðum. Annars vegar er ljóst
að nýr hópur öflugra kvenna er
kominn inn á Alþingi. Ólöf Nordal
vakti athygli frá Sjálfstæðisflokki.
Þar er efnilegur stjórnmálamaður á
ferð. Þær Katrín Jakobsdóttir og
Guðfríður Lilja Grétarsdóttir vöktu
athygli frá Vinstri grænum. Báðar
eiga augljóslega eftir að láta að sér
kveða á vettvangi stjórnmálanna á
næstu árum.
Hins vegar vakti varnarræða
Steingríms J. Sigfússonar, formanns
Vinstri grænna, athygli. Hvers
vegna skyldi formaður Vinstri
grænna, sem segist með réttu hafa
unnið mestan sigur í nýafstöðum
þingkosningum, nota nær allan tíma
sinn í fyrstu umræðum á Alþingi að
kosningum loknum til þess að verja
hendur sínar? Það er augljóst.
Varnarræðu Steingríms J. Sigfús-
sonar var ekki beint að þeim lands-
mönnum, sem hlýddu á þessar um-
ræður. Varnarræðan var
innanhússplagg. Formaðurinn
beindi máli sínu til flokksmanna
sinna og helztu trúnaðarmanna.
Hann var að verja sjálfan sig gagn-
vart þeim. Hvers vegna?
Vegna þess að gagnrýnin á Stein-
grím J. Sigfússon vex dag frá degi
meðal Vinstri grænna vegna þess
hvernig formaðurinn klúðraði kosn-
ingasigrinum í kjölfar kosninganna.
Þetta veit Steingrímur og þess
vegna snerist ræða hans um að verja
hann sjálfan fyrir gagnrýni úr röð-
um eigin flokksmanna. Þetta er ekki
góð byrjun fyrir formann Vinstri
grænna á nýju kjörtímabili. Senni-
lega fær hann ekki tækifæri til að
leiða flokk sinn í öðrum þingkosn-
ingum.
Þessar umræður voru frumraun
Guðna Ágústssonar, sem nýs leið-
toga Framsóknarflokksins. Hann er
ekki búinn að fóta sig á nýrri stjórn-
arandstöðupólitík fyrir Framsókn-
arflokkinn. Taldi mikla efnahagsvá
fyrir dyrum. Hefur hún orðið til á
þeim stutta tíma, sem liðinn er frá
kosningum? Ekki talaði Guðni um
slíkar hættur fyrir kosningar. Það
er frumskilyrði, að stjórnmálaleið-
togar séu sæmilega samkvæmir
sjálfum sér.
Þessar umræður gáfu enga vís-
bendingu um það sem framundan er,
hvorki í samstarfi stjórnarflokkanna
né í samskiptum milli stjórnar og
stjórnarandstöðu. Þó getur varla
verið að þeim Geir H. Haarde og
Birni Bjarnasyni hafi líkað tónninn í
hinum nýja utanríkisráðherra í um-
fjöllun hennar um Íraksstríðið. Þar
fór ráðherrann út fyrir stjórnarsátt-
málann og á áreiðanlega eftir að
gera það aftur. En tæplega hafa
menn búizt við öðru – eða hvað?
SJÓVÁ BÝÐUR UPP Á ATHYGLISVERÐAN
VALKOST FYRIR GRENSÁSDEILD
Eftir að tryggingafélagið Sjóváhefur lagt til við heilbrigðisyfir-
völd að félagið reisi nýja álmu við
Grensásdeild Landspítala – háskóla-
sjúkrahúss, virðist geta verið í augsýn
lausn á húsnæðisvanda deildarinnar,
sem hingað til hefur verið talið að yrði
ekki leystur fyrr en eftir 10 til 15 ár.
Samkvæmt því sem kom fram í for-
síðufrétt Morgunblaðsins í gær, voru
það Hollvinir Grensásdeildar sem
hvöttu forsvarsmenn Sjóvár til að láta
til sín taka með þessum hætti.
Hér er til skoðunar mjög athyglis-
verður valkostur, til þess að auka
þjónustu við þá sem þurfa að sækja
endurhæfingu á Grensásdeild, m.a. í
kjölfar alvarlegra slysa og erfiðra
sjúkdóma.
Fram kom hjá Gunnari Finnssyni,
formanni Hollvina Grensásdeildar, að
langt sé síðan deildin sprengdi núver-
andi húsnæði utan af sér. Íslendingum
hafi fjölgað um 40% frá stofnun deild-
arinnar árið 1973 og þeim sem þurfi á
líkamlegri endurhæfingu að halda
hafi hlutfallslega fjölgað enn meira
þar sem þjóðin verði sífellt eldri og
ekki síður vegna þess að nú bjargist
fleiri úr alvarlegum slysum en áður.
Erindi Sjóvár bíður nú afgreiðslu í
heilbrigðisráðuneytinu.
Hér á landi yrði svona framkvæmd
nýnæmi, þar sem Sjóvá býðst til þess
að hafa forystu um fjármögnun fram-
kvæmdarinnar, auk þess sem félagið
býðst einnig til þess að styrkja verk-
efnið um nokkra tugi milljóna króna,
en áætlað er að framkvæmdin muni
kosta um hálfan milljarð króna. Áætl-
anir félagsins gera ráð fyrir að við-
byggingin verði komin í gagnið árið
2009, verði tilboðinu tekið.
Augljóslega er það bæði í þágu
tryggingafélaga og viðskiptavina
þeirra, sem verða fyrir líkamlegu
tjóni í slysum og af öðrum orsökum,
að aðstaða til endurhæfingar sé bætt,
þjónusta aukin og þar með afköst
Grensásdeildar. Fjárhagslega hlýtur
það að vera tryggingafélögum mikið
hagsmunamál og keppikefli, að
tryggja að endurhæfing tjónaþola
gangi sem best og skili þannig tjón-
þolum aftur út til þátttöku í samfélag-
inu sem fyrst.
Sömuleiðis er það augljóst mál, að
það hlýtur að vera þeim einstakling-
um sem þurfa á endurhæfingu að
halda hjá Grensásdeild til hagsbóta,
að þurfa ekki að bíða lengi eftir að fá
þá þjónustu sem þeir þurfa á að halda
og þar skipta ekki minnstu máli þætt-
ir sem ekki er hægt að meta til bein-
harðra peninga; sálfræðilegi og fé-
lagslegi þátturinn.
Í fljótu bragði séð, virðist þetta til-
boð Sjóvár vera í allra þágu, trygg-
ingafélaganna, tjónaþolanna og sam-
félagsins alls.
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á slóðinni http://morgunbladid.blog.is/
G
eir H. Haarde forsætisráðherra
flutti stefnuræðu sína á fundi Al-
þingis í gærkvöldi. Ræðan fer í
heild hér á eftir. Fyrirsögn og
millifyrirsagnir eru Morgunblaðs-
ins:
„Herra forseti.
Alþingi kemur nú saman í fyrsta sinn eftir
nýafstaðnar kosningar. Ég vil þakka öllum
þingmönnum fyrir drengilega og málefnalega
kosningabaráttu.
Jafnframt vil ég óska nýkjörnum þingmönn-
um til hamingju með kjörið og bjóða þá vel-
komna til starfa. Sjaldan hafa jafnmargir nýir
þingmenn tekið sæti á Alþingi og nú. Þetta sýn-
ir að Alþingi er eftirsóknarverður vinnustaður
og að þau störf sem hér eru unnin í þágu lands
og þjóðar eru mikils metin, þvert á það sem
stundum er haldið fram. Það er fagnaðarefni.
Fyrir réttri viku tók ný ríkisstjórn við völd-
um, ríkisstjórn Sjálfstæðisflokks og Samfylk-
ingarinnar. Úrslit kosninga báru með sér að
slík ríkisstjórn væri öflugasti kosturinn í stöð-
unni. Framsóknarflokkurinn fer nú úr rík-
isstjórn eftir 12 ára árangursríka stjórnarsetu.
Ég vil við þetta tækifæri þakka fyrrverandi
samstarfsmönnum mínum í Framsókn-
arflokknum fyrir ánægjulegt samstarf á um-
liðnum árum.
Hin nýja ríkisstjórn byggist á samstarfi
tveggja stærstu stjórnmálaflokka landsins.
Þessir flokkar hafa einsett sér að mynda frjáls-
lynda umbótastjórn um kraftmikið efnahagslíf,
öfluga velferðarþjónustu, bættan hag heim-
ilanna og aukna samkeppnishæfni atvinnulífs-
ins. Með þessi meginmarkmið að leiðarljósi
stefnir hin nýja ríkisstjórn á vit nýrra tíma á
þeim trausta grunni sem lagður hefur verið á
undanförnum árum.
Ríkisstjórnin leggur áherslu á að raunveru-
legt jafnrétti verði leiðarljós í allri stefnumótun
hennar sem skapi öllum landsmönnum jöfn
tækifæri. Árangur og hagsæld undanfarinna
ára gefur tækifæri til enn frekari framfara og
Ísland á að sjálfsögðu að vera áfram í far-
arbroddi þeirra þjóða sem búa við best lífskjör.
Málefni yngstu og elstu kynslóðanna fá forgang
og ríkisstjórnin mun leggja áherslu á að bæta
kjör þeirra hópa sem standa höllustum fæti.
Hún mun vinna að víðtækri sátt í samfélag-
inu um aðgerðir á sviði efnahags- og félags-
mála, um náttúruvernd og auðlindanýtingu og
stöðu Íslands í samfélagi þjóðanna. Rík-
isstjórnin mun leitast við að eiga gott samstarf
við alla flokka á Alþingi og standa vörð um
sjálfstæði og heiður Alþingis sem og eftirlits-
hlutverk þess.
Brýnt að tryggja stöðugleika í efnahags-
lífinu í þágu heimila og atvinnulífs
Kraftmikið efnahagslíf er forsenda þess að
hægt sé að halda áfram uppbyggingu í mennta-
málum, samgöngumálum og heilbrigðis- og fé-
lagsmálum. Eitt brýnasta verkefni nýrrar rík-
isstjórnar er að tryggja stöðugleika í
efnahagslífinu í þágu heimila og atvinnulífs.
Markmið hagstjórnarinnar er að tryggja lága
verðbólgu, lágt vaxtastig, betra jafnvægi í utan-
ríkisviðskiptum, jafnan og öflugan hagvöxt og
áframhaldandi trausta stöðu ríkissjóðs. Stór-
framkvæmdir, skattkerfisbreytingar og aðrar
hagstjórnaraðgerðir verða tímasettar í ljósi
þessara markmiða. Jafnframt viljum við
tryggja að íslensk fyrirtæki búi við bestu sam-
keppnis- og rekstrarskilyrði sem völ er á. Mik-
ilvægt er að rekstrarumhverfi íslenskra fyr-
irtækja tryggi vöxt þeirra og laði að starfsemi
erlendis frá. Við leggjum áherslu á víðtækt
samráð við helstu hagsmunaaðila á sviði efna-
hagsmála og höfum í því skyni ákveðið að setja
á laggirnar samráðsvettvang ríkisins, aðila
vinnumarkaðarins og sveitarfélaga um aðgerðir
og langtímamarkmið á sviði efnahags-, atvinnu-
og félagsmála.
Íslensk fyrirtæki eru í harðnandi samkeppni
við erlend fyrirtæki, bæði heima og heiman, og
á næstu árum mun hugvit og tækni- og verk-
þekking ráða úrslitum um velgengni þeirra.
Ríkisstjórnin vill skapa kjörskilyrði fyrir áfram-
haldandi vöxt, útflutning og útrás íslenskra fyr-
irtækja, m.a. með aðgerðum til að efla hátækni-
iðnað og starfsumhverfi sprotafyrirtækja.
Samstarf atvinnulífsins og íslensku háskól-
anna er lykill að bættum árangri og nýsköpun í
atvinnurekstri. Ríkisstjórnin mun styðja við
menningu og listir sem á undanförnum árum
hefur fært Ísland í sviðsljósið á alþjóðavett-
vangi og orðið vaxandi uppspretta útflutnings-
tekna.
Í þeim miklu breytingum sem orðið hafa á ís-
lensku atvinnulífi á undanförnum árum hefur
vægi ýmiss konar alþjóðlegrar þjónustu-
starfsemi aukist, þar á meðal fjármálaþjónustu.
Ríkisstjórnin stefnir að því að tryggja að slík
starfsemi geti áfram vaxið hér á landi og sótt
inn á ný svið í samkeppni við önnur markaðs-
svæði og að útrásarfyrirtæki sjái sér áfram hag
í að hafa höfuðstöðvar á Íslandi. Við munum
leggja áherslu á að efla Fjármálaeftirlitið til
þess að íslenski fjármálamarkaðurinn njóti
fyllsta trausts.
Ennfremur teljum við tímabært að leysa úr
læðingi krafta einkaframtaksins svo að íslensk
sérþekking og hugvit fái notið sín til fulls í út-
rás orkufyrirtækja. Mikilvægt er að heilbrigð
samkeppni og eðlileg verðmyndun þrífist á öll-
um sviðum atvinnulífsins og að neytendur njóti
góðs af þeirri samkeppni. Það kallar á öflugt
samkeppniseftirlit sem við viljum beita okkur
fyrir. Ríkisstjórnin leggur áherslu á mikilvægi
öflugs landbúnaðar og hágæðaframleiðslu á
matvælum í landinu. Við munum vinna að end-
urskoðun landbúnaðarkerfisins með það fyrir
augum að auka frelsi, bæta stöðu bænda og
lækka verð til neytenda. Sömuleiðis er mik-
ilvægt að tryggja stöðugleika í sjávarútvegi. Í
því skyni verður gerð sérstök athugun á reynsl-
unni af aflamarkskerfinu við stjórn fiskveiða og
áhrifum þess á þróun byggða.
Markvissar aðgerðir í þágu barna
Ríkisstjórnin stefnir ótrauð að frekari lækkun
skatta á einstaklinga á kjörtímabilinu, meðal
annars með hækkun persónuafsláttar. Jafn-
framt munum við vinna að endurskoðun á
skattkerfi og almannatryggingum til að bæta
hag lágtekjufólks og millitekjufólks. Samhliða
þessu viljum við leita leiða til að lækka frekar
skatta á íslensk fyrirtæki og tryggja að þau búi
við stöðugt og örvandi skattaumhverfi. Þá
stefnir ríkisstjórnin að því að umhverfisþættir
fái aukið vægi í skattastefnunni auk þess sem
kerfi óbeinna skatta, s.s. vörugjalda og virð-
isaukaskatts, verður endurskoðað. Sömuleiðis
höfum við einsett okkur að afnema stimpilgjald
í fasteignaviðskiptum á kjörtímabilinu þegar
aðstæður á fasteignamarkaði leyfa. Rík-
isstjórnin hefur markað þá stefnu að einfalda
og nútímavæða stjórnsýsluna. Áhersla verður
lögð á aukna notkun á upplýsingatækni til að
bæta opinbera þjónustu, auka skilvirkni og ein-
falda samskipti milli almennings og stjórnvalda.
Breytt verkaskipting ráðuneyta sem kynnt hef-
ur verið er liður í þessari stefnumörkun. Jafn-
framt hefur ríkisstjórnin ákveðið að ráðherrum,
alþingismönnum og stjórnsýslu ríkisins verði
settar siðareglur.
Ríkisstjórnin leggur áherslu á að ýtrasta að-
halds sé gætt í rekstri hins opinbera þannig að
fjármunir skattgreiðenda séu nýttir sem best.
Ráðdeild og varfærni í fjármálum hins opinbera
er höfuðnauðsyn og áríðandi að hlutur op-
inberrar starfsemi af þjóðarframleiðslunni vaxi
ekki umfram það sem nú er. Við stefnum að því
að gera rammafjárlög sem taki til fjögurra ára í
senn og þróa þannig áfram vinnulag undanfar-
inna ára. Þar verði sett fram meginstefna í hag-
stjórn og viðmið um tekjuöflun og útgjöld rík-
issjóðs.
Jafnframt verði þjónustuverkefnum og fram-
kvæmdum ríkisins forgangsraðað.
Loks vil ég nefna að ríkisstjórnin stefnir að
því að tekju- og verkaskipting ríkis og sveitar-
félaga verði endurskoðuð með það að markmiði
að efla sveitarstjórnarstigið. Þannig verði t.d.
ábyrgð á lögbundinni þjónustu við aldraða og
fatlaða færð frá ríki til sveitarfélaga.
Eitt mikilvægasta verkefni stjórnarinnar
snýr að markvissum aðgerðum í þágu barna og
barnafjölskyldna á Íslandi. Ríkisstjórnin hefur í
því skyni ákveðið að móta og leggja fyrir Al-
þingi heildstæða aðgerðaáætlun í málefnum
barna og ungmenna sem byggist meðal annars
á rétti þeirra samkvæmt Barnasáttmála Sam-
einuðu þjóðanna.
Dæmi um aðgerðir í slíkri áætlun eru bætt
tannvernd barna með gjaldfrjálsu eftirliti, for-
varnaraðgerðum og auknum niðurgreiðslum á
tannviðgerðum barna. Þá verða barnabætur
hækkaðar til þeirra sem hafa lágar tekjur.
k
b
h
v
t
s
e
g
i
v
S
s
á
s
e
b
s
i
t
u
ú
m
h
i
v
t
s
a
í
a
e
f
f
t
Raunverule
leiðarljós í
S