Morgunblaðið - 20.08.2007, Blaðsíða 18

fjármál heimilanna
18 MÁNUDAGUR 20. ÁGÚST 2007 MORGUNBLAÐIÐ
H
ækkanir á fast-
eignamarkaði, lítil
skuldsetning eigna
og fólk sem hefur bú-
ið á sama staðnum
um árabil er blanda sem hefur
reynst bönkunum í Danmörku
ómótstæðileg. Þar hafa bankarnir
auglýst sérstaklega lán, með veði í
fasteignum, til handa þeirra sem
eru að komast á eftirlaun en lánum
þessum er ætlað að gera fólki kleift
að láta langþráða drauma rætast á
meðan fólk hefur heilsu til og án
þess að fólk minnki við sig í hús-
næði. Þessi lán eru t.d. notuð í
heimsreisur, dýra skartgripi,
draumaeldhúsið, báta, mótorhjól og
sportbíla og hafa verið mjög eft-
irsótt.
Svigrúm til veðsetningar
Lán þessi eru markaðsett út frá
hugtakinu „friværdi“ sem þýðir
einskonar veðsetningarsvigrúm
fasteignar, veðrými eða nettóeign.
Þróun á fasteignamarkaði hefur
verið slík að fasteignir hafa hækkað
gífurlega í verði hér á landi líkt og í
Danmörku. Fyrir þann fjölda fólks
sem enn hefur ekki selt og keypt
fasteign eða endurfjármagnað á síð-
ustu árum getur þannig verið veru-
legt svigrúm til endurfjármögnunar
sem hægt er að nota til þess að fjár-
magna nánast hvaða draum sem er
– að ákveðnum lánaskilyrðum upp-
fylltum.
Á Íslandi hafa bankarnir hins
vegar ekki mikið reynt að höfða til
fólks beinlínis með þessa hugmynd í
huga – enn sem komið er.
Elna Sigrún Sigurðardóttir er
viðskiptafræðingur hjá Ráðgjaf-
arstofu um fjármál heimilanna, en
þar starfar hún sem ráðgjafi og
staðgengill forstöðumanns, segir að
endurfjármögnunarlán hafi upp-
runalega verið hugsuð sem lán til
endurfjármögnunar húsnæðislána.
„En auðvitað geta þetta verið
neyslulán líka sem fólk hefur tekið
og endurfjármagnað með þessum
hætti. Við fáum til okkar það fólk
sem er verst sett í þjóðfélaginu,
ekki endilega tekjulega séð, heldur
vegna þess að það er svo skuldsett.
Þetta er fólk sem er búið að endur-
fjármagna svona og hefur fengið
Lífeyrislán draumanna vegna
Bankar í Danmörku aug-
lýsa lán með fasteigna-
veði fyrir þá sem eru að
komast á eftirlaun og
vilja láta drauma sína
rætast. Ingvar Örn Ingv-
arsson komst að því að
svipuð lán standa einnig
Íslendingum til boða.
Sólskinsgeisla Sjávar Storm-ur, Vatnsenda-Vera, Perlu-skins Double-O-Seven, GullGæfu Bold’n Beutiful og
Eldhamars-Freyr. Það getur varla
verið þjált að kalla á hvutta sem ber
slíka langloku en engu að síður eru
nöfn á borð við ofanrituð býsna al-
geng á hreinræktuðum hundum. Og
þar liggur seppi einmitt grafinn því
fyrsta nafnið í rununni segir til um
ræktandann.
Að sögn Auðar Valgeirsdóttur,
sem ræktar bæði Tíbet spaniel og
Labradorhunda geta hundarækt-
endur sótt um eigið ræktunarnafn til
Hundaræktarfélag Íslands en Al-
þjóðasamband hundaræktarfélaga
(FCI) er bakhjarl þess og leggur
einnig blessun sína yfir nafnið áður
en það er viðurkennt. „Allir hvolpar
sem viðkomandi ræktar heita þá
ræktunarnafninu, sem er staðsett
fremst í nafnarununni. „Sólskins-
geisla“ er t.d. eitt slíkt rækt-
unarnafn en til viðbótar kemur svo
nafn hvolpsins sem er skráð í ættbók
ásamt ræktunarnafninu. Mitt rækt-
unarnafn er „Tíbráar Tinda“ og þess
vegna bera allir hundar það nafn
ásamt einhverju til viðbótar.“
Töfraflautugotið
Hún segir algengt að ræktendur
nefni sjálfir hvolpana. „Ég hef reynt
að hafa það þannig að hafa eitthvert
samræmi í nöfnum hvolpa sem eru
úr sama goti, t.d. þannig að þau byrji
öll á sama staf eða þá að þau fylgi
einhverju þema. Einu sinni gaf ég
öllum hundunum úr goti nöfn sem
sótt voru í Töfraflautuna og þá hétu
þeir Tíbráar Tinda Tamínó, Tíbráar
Tinda Sarastro og Tíbráar Tinda
Papageno. Það var einfaldlega
Töfraflautugotið mitt.“
Oft fer Auður þá leið að leyfa
verðandi hundaeigendum að velja
sérnafn hvolpsins en setur skilyrði
um upphafsstaf nafnsins. „Mér
finnst alltaf skemmtilegast ef hund-
arnir eru kallaðir þeim nöfnum sem
þeir eru skráðir undir í ættbókinni,“
segir hún. „Þessi nöfn fylgja honum
alla tíð því það má ekki breyta ætt-
bókinni síðar þótt nýr eigandi vilji
kalla hundinn eitthvað annað.“
Sum nöfnin eru þó ekki þannig að
það sé hentugt að nota þau dags
daglega og þá er sú leið gjarnan far-
in að brúka hluta nafnsins. „Einn
hundurinn minn heitir Tíbráar
Tinda Un Bel Figo en hann er kall-
aður Figo dags daglega. Hann átti
að heita Figo í ættbók en þegar vin-
kona mín benti á að Un Bel Figo
þýddi „æðislega flottur gæi“ á
ítölsku var ekki aftur snúið,“ segir
Auður hlæjandi. „Stundum eru nöfn
hvolpanna þó svo flókin að nið-
urstaðan verður að kalla þá bara
Snata eða eitthvað álíka. Ég á t.d.
innflutta tík sem heitir Toyway
Ama-Ry-Lix. Við köllum hana alltaf
Tíbrá.“
Hillingar og fjöll
Ýmislegt liggur að baki vali rækt-
enda á ræktunarnöfnum. Stundum
eru ástæðurnar augljósar, eins og
þegar hundar eru kenndir við bæj-
arnafn ræktandans eða jafnvel
ræktandann sjálfan. Í öðrum til-
fellum eru nöfnin ekki eins gegnsæ.
„Þegar ég var að velja ræktunarnafn
vildi ég að það væri eitthvað stór-
kostlegt, líkt og maður sæi það í hill-
ingum. Þess vegna fékk ég fljótlega
augastað á Tíbráar-nafninu.“ Hún
segir algengt að þeir sem rækti Tíb-
et spaniel hunda hnýti orðinu Tíbet í
ræktunarnafn sitt og vissulega sé
Tíbrá ekki ósvipað. „Þegar ég sótti
um Tíbráar nafnið fann FCI eitt-
gæludýr
Nafnið stend-
ur um alla tíð
Tíguleg Afghan hound-tíkin Chelsea er í eigu dóttur Auðar.
Hundalíf Auður með Tíbrá í fanginu en á borðinu eru Tamino og Florens.
Nöfn hreinræktaðra hunda vekja gjarnan mikla
furðu, a.m.k. hjá þeim sem ekki þekkja til í heimi
ræktenda og sýnenda. Bergþóra Njála Guð-
mundsdóttir velti fyrir sér skrýtnum voffanöfnum.