Morgunblaðið - 20.10.2007, Blaðsíða 22

|laugardagur|20. 10. 2007| mbl.is
daglegtlíf
Ekki eru allir jafn ginnkeyptir
fyrir því að hlaupa á eftir tísku-
straumum og þá er gott að halda
sig við vissa grunnliti. » 26
tíska
Gamli tíminn, ekki síður en sá
nýi, setur skemmtilegan svip á
híbýli fjölskyldu á Tómasarhag-
anum. » 24
innlit
Ákveðið hugarfar skiptirmeira máli en nokkurregla eða siðir þegar kem-ur að því að halda veislu
eða vera gestur í veislu. Þetta hug-
arfar samanstendur af þrennu: Virð-
ingu, tillitssemi og hreinlyndi. Ef
þetta þrennt er fyrir hendi koma allar
reglur í raun af sjálfu sér. Ef and-
rúmsloftið er fullt af alúð, hjartahlýju
og gleði, þá skemmta allir sér vel og
þá skiptir engu máli þó að borin sé
fram pakkasúpa í plastmáli,“ segir
Bergþór Pálsson en hann hefur skrif-
að bók um veislur og borðsiði sem
hann kallar Vinamót.
„Þegar ég fór að syngja í opinber-
um veislum þurfti ég að kynna mér
ýmsa siði sem maður þarf að hafa á
takteinum við slíkar aðstæður. Smám
saman fékk ég áhuga á öllu sem teng-
ist veislum, hvernig lagt er á borð og
út á hvað þetta gengur allt. Mér
finnst gaman að fylgjast með fólki í
veislum og ég fór að skrifa hjá mér
ýmsa minnispunkta fyrir sjálfan mig
og kynna mér málin. Þetta kvisaðist
út og þá var ég beðinn um að halda
námskeið um borðsiði sem ég og
gerði. Þá fann ég fyrir því hversu
mikið vantaði svona bók.“
Sinn er siður í landi hverju
Í bókinni Vinamót má finna hin
ýmsu ráð, ekki aðeins um uppröðun
hnífapara og glasa og kennslu í að
brjóta servíettur, heldur einnig um
hvernig fólki beri að haga sér í
veislum. „Til dæmis á fólk að forðast
það að breiða svo úr fótunum þegar
það situr til borðs með öðrum að það
sé komið með þá undir stólinn hjá
þeim sem situr á móti. Viðkomandi
sýnir ekki tillitssemi með slíkri hegð-
un. Kurteisi gestgjafa og gesta skipt-
ir máli af því að kurteisi gerir lífið
bæði þægilegra og skemmtilegra. En
fólk á auðvitað að vera afslappað og
ekki frjósa í ótta um að haga sér ekki
rétt. En það er ágæt regla að fylgjast
með hinum ef maður er ekki alveg
viss um hvernig maður skuli bera sig
að í borðsiðum, til dæmis í útlöndum.
Reglurnar eru ekki eins í öllum lönd-
um, í sumum löndum borðar fólk til
dæmis ekki með hnífapörum og það
eru alls ekki allir sem heilsa með
handabandi. Þá reynir maður að setja
sig inn í siði hvers lands sem maður
er staddur í hverju sinni.“
Sætaskipan og samræðulist
Bergþór segir að þegar halda skuli
veislu sé gott að flana ekki að neinu í
gestavali. „Til dæmis er ekki gott að
bjóða einhverjum einstaklingum sem
ekki líður vel í návist hvors annars,
fyrrverandi mökum eða slíkt. Betra
er að velja fólk sem hefur gaman af
því að vera saman og þá eru meiri lík-
ur á að andinn í boðinu geti orðið létt-
ur. Þegar kemur að sætaskipan er
gott að hafa eins mikla fjölbreytni og
hægt er. Skipa körlum og konum til
skiptis og láta hjón sitja á ská á móti
hvort öðru, því þau þurfa helst að sjá
hvort annað. En ef þau sitja beint á
móti hvort öðru þá er hætta á að þau
tali minna við aðra. Eins er áríðandi
að blanda saman við borðið þeim sem
tala mikið og hinum sem eru vanir að
tala minna. Samræðulist er líka eitt-
hvað sem fólk ætti að hafa í huga þeg-
ar það er í veislum. Í spjalli er gott að
henda boltanum á milli og vera með-
vitaður um að gefa öðrum svigrúm til
að njóta sín. Leiða umræðuna út frá
því sem hinn segir í stað þess að vera
alltaf í sínum heimi. Og þegar maður
er gestur þá hefur maður ákveðna
ábyrgð. Gestur á til dæmis ekki að
sitja þegjandi úti í horni og bíða eftir
því að aðrir skemmti honum. Virðing
við gestgjafa felst líka í góðri um-
gengni á heimili hans, til dæmis á
baðherberginu. Þar ætti fólk að forð-
ast að leggja handklæði frá sér í
hrauk eða pissa út fyrir.“
Ekki velja dýrustu vínin
Bergþór segir vaxandi þörf fyrir
bók eins og Vinamót á Íslandi því æ
fleiri þurfi að taka á móti erlendum
gestum í tengslum við viðskipti. „Ég
er með sérstakan kafla um viðskipta-
málsverði. Þá þurfa tímasetningar til
dæmis að vera nákvæmar því fólk í
viðskiptum hefur yfirleitt mjög þétta
dagskrá. Og þegar tekið er á móti
ókunnum erlendum gestum er örugg-
ast að fara eftir reglunum til þess að
móðga ekki neinn. Láta til dæmis
heiðursgestinn ávallt sitja hægra
megin við gestgjafann. Ef fólk er á
veitingastað með viðskiptaboð þá skal
forðast að velja fyrir gestinn dýrustu
vínin því þá finnst honum kannski
eins og sé verið að múta honum.“
Bergþór veit fátt skemmtilegra en
að blása til veislu og hann ætlar að
halda eina slíka á mánudaginn sem er
fimmtugasti afmælisdagur hans. „Ég
ætla að bjóða vinum og kunningjum í
Salinn í Kópavogi og syngja fyrir
gesti mína með öðrum söngvurum
sem ég hef mikið unnið með. Manns-
ævin er stutt og því er áríðandi að
gera eitthvað úr hverjum degi og
þakka fyrir hann.“
Vanda skal til vinamóta
Morgunblaðið/Frikki
Ekki taka of alvarlega Bergþór leggur áherslu á gleðina þegar kemur að veisluhöldum og hér brýtur hann servéttu eftir leiðbeiningum úr eigin bók.
Þegar tekið er á móti gestum eða farið til veislu
hjá öðrum er ýmislegt sem vert er að hafa í huga.
Kristín Heiða Kristinsdóttir heimsótti Bergþór
Pálsson og lærði sitt hvað um kurteisi og virðingu.
khk@mbl.is
ÞAÐ eru engin ný sannindi að slúð-
ur hefur gengið milli manna frá
ómunatíð og hefur ný könnun nú
leitt í ljós að mannfólkið er gjarnt á
að trúa slúðrinu þrátt fyrir að vita
betur. Fyrri rannsóknir hafa leitt í
ljós að safaríkir fróðleiksmolar í
formi slúðurs um „meint“ atvik eða
persónur hafa ýmsan tilgang, með-
al annars þann að styrkja félagsleg
tengsl sögumanns og vara áheyr-
endur við óæskilegum aðstæðum.
Heilagur sannleikur?
Nýja rannsóknin, sem vefmiðill
NBC sagði nýlega frá, leiðir í ljós
að sumir einstaklingar taka slúður
sem heilagan sannleika og það
jafnvel þótt þeirra eigin reynsla og
eftirtekt beri vitni um allt annan
sannleika og rökhyggju.
„Slúður má með sannfæringar-
krafti nota í neikvæðum tilgangi til
að eyðileggja mannorð annarra
eða með því að breyta eigin orð-
spori.
Niðurstöðurnar benda auk þess
til að fólk sé vant því að byggja
ákvarðanir sínar á slúðri, orðrómi
eða annars konar munnlegum
upplýsingum,“ segir aðalhöfundur
rannsóknarinnar Ralf Sommerfeld
við Max-Planck-stofnunina í Þýska-
landi.
Slúðrið lífseigara en rökhyggjan
Morgunblaðið/Þorkell
Spjallað á kaffihúsi Sumir taka slúður sem heilagan sannleik.
ÞYNGDARÚTREIKNINGAR um
hámarksþyngd sem farþegaflug-
vélar mega bera taka ekki með í
reikninginn að meðalmanneskjan
er nú þremur kílóum þyngri en er
útreikningarnir voru gerðir. Segir
í Jyllands Posten að SAS-flug-
félagið hafi farið þess á leit við nor-
rænar stofnanir sem fara með flug-
öryggismál að þau reyni að fá
breytt þeirri óraunhæfu með-
alþyngd sem evrópsk flugfélög
gera ráð fyrir að meðalfarþeginn
vegi.
„Það er ekki í lagi flugöryggisins
vegna þegar skekkjan getur verið
meira en 1.000 kg í einu flugi,“ seg-
ir í bréfi SAS til yfirvalda. Flug-
félagið hefur staðið fyrir sínum
eigin mælingum sem sýna að hinn
norræni meðalfarþegi vegur að
minnsta kosti þremur kílóum meira
en meðalþyngdin segir til um.
Hjá dönsku flugmálastofnuninni
taka menn vísbendinguna alvar-
lega. „Það er klárt mál að ef að
þyngd vélarinnar getur verið allt
að tonni meiri en búist er við getur
það haft áhrif hluti á borð við jafn-
vægi, eldsneytisnotkun og kröfur
um lengd flugbrauta,“ hefur Jyl-
lands Posten eftir Thorbjørn Anc-
ker, upplýsingafulltrúi flug-
málastofnunarinnar.
Fyrir tíu árum gáfu evrópskar
stofnanir sem hafa með flugöryggi
að gera það út að meðalkarlmað-
urinn væri 88 kg en meðalkonan 70
kg.
Flugþyngd Meðalmanneskjan er
þyngri en áður og það getur haft
áhrif á þyngd flugvélarinnar.
Ógn í of
þungum
farþegum?
Morgunblaðið/Ómar