Morgunblaðið - 20.11.2007, Blaðsíða 14

14 ÞRIÐJUDAGUR 20. NÓVEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
BJÖRGUNARMENN í Úkraínu leit-
uðu í gær enn að 28 mönnum sem
eru lokaðir inni í kolanámu við Zas-
jadko, skammt frá borginni Do-
netsk austast í landinu, en þar varð
sprenging í metangasi á sunnudag
og er vitað að minnst 72 létu lífið.
Náman við Zasjadko er ein af
þremur stærstu kolanámum Úkra-
ínu en þær eru allar í austurhlut-
anum og búnaður þeirra afar gam-
aldags auk þess sem viðhald hefur
verið lélegt. Margir af þeim sem
komust lífs af urðu fyrir eitrun af
völdum metangass og eru enn á
sjúkrahúsi. Andri Kljúev aðstoð-
arforsætisráðherra tjáði frétta-
mönnum að björgunarmennirnir
hefðu orðið að gera tímabundið hlé
á störfum sínum vegna gífurlegs
hita niðri í námunni.
„Eldarnir halda áfram að
brenna,“ sagði Míhajlo Volníets,
sem á sæti í rannsóknarnefnd
vegna slyssins. „Við erum að reyna
að slökkva þá.“
Erfitt björgunarstarf í
kolanámunni í Úkraínu
AP
Missir Syrgjandi ættingi við kola-
námuna í Úkraínu í gær.
VERKFALL járnbrautarstarfsmanna í Frakklandi
vegna breytinga á lífeyrisréttindum þeirra hefur nú
staðið í rúma viku og þar að auki búa samtök opinberra
starfsmanna sig nú undir mótmælaaðgerðir í dag gegn
efnahagsráðstöfunum stjórnar Nicolas Sarkozys forseta.
Mjög reynir nú á staðfestu forsetans sem hét í kosninga-
baráttunni að koma í gegn umbótum eins og leiðréttingu
á umdeildum og afar rausnarlegum lífeyrisréttindum
járnbrautarstarfsmanna. Aðeins 51% Frakka segist nú í
könnunum bera traust til Sarkozys.
Allmargir járnbrautarstarfsmenn hafa aftur hafið
störf og hefur það dregið nokkuð úr vandanum sem almenningur þarf að
kljást við, um þriðjungur jarðlesta í París var í notkun í gær. Fréttavefur
BBC sagði að stéttarfélögin hefðu samþykkt að ræða við vinnuveitendur á
morgun, miðvikudag, eftir að hafa haft samráð við félagsmenn sína.
Fréttaskýrendur eru ekki bjartsýnir á lausn þar sem almennir félagsmenn
eru taldir vera herskárri en leiðtogarnir.
Áfram verkfall meðal
járnbrautarstarfsmanna
Nicolas Sarkozy
UMMÆLI Jóhanns Karls Spán-
arkonungs er hann spurði Hugo
Chavez, forseta Venesúela: „Af
hverju þegirðu ekki?“ eru nú orðin
að vinsælum hringitón á Spáni og
meðal óvina Chavez í Venesúela.
AP
Dóni! Konungur skammar Chavez
á fundi ríkja í Rómönsku Ameríku.
„Af hverju
þegirðu ekki?“
Í ÓBIRTRI skýrslu Sameinuðu
þjóðanna segir að lífverðir þing-
manna hafi skotið á hóp barna eftir
sprengjutilræði sem talið er hafa
kostað 77 manns lífið 6. nóvember.
Ekki kom fram hversu mörg börn
létu lífið í skothríðinni.
Skutu á börn
FYRIRHUGUÐU verkfalli hjúkr-
unarfræðinga í Finnlandi var aflýst
á síðustu stundu í gær með sam-
komulagi um að laun þeirra yrðu
hækkuð um 22-28% á fjórum árum.
Verkfall hefði lamað starfsemi
sjúkrahúsa í landinu.
Verkfalli aflýst
LÖGREGLAN í Noregi handtók í
gær mann vegna gruns um að hann
hefði hótað skotárás á Erdal-
miðskólann nálægt Bergen á mynd-
skeiði á samskiptavefnum You-
Tube. Í hótuninni var skírskotað til
skotárásar sem kostaði níu manns
lífið í finnskum skóla 7. nóvember.
Árás hótað
Tókýó. AFP, AP. | Stjórnvöld í Ástr-
alíu, Nýja-Sjálandi og Bretlandi
gagnrýndu hvalveiðar Japana
harkalega í gær eftir að sex japönsk
hvalveiðiskip lögðu úr höfn til að
veiða yfir þúsund hvali. Japanir
segja þetta mestu hvalveiðar sínar í
vísindaskyni til þessa.
Japanir ætla að veiða allt að 935
hrefnur, 50 hnúfubaka og 50 lang-
reyðar. Er þetta í fyrsta skipti sem
hnúfubakar eru veiddir í verulegum
mæli síðan hnúfubaksveiðar voru
stöðvaðar fyrir rúmum 40 árum þeg-
ar þessi hvalategund var í mikilli út-
rýmingarhættu vegna ofveiði.
Bandarísku hvalaverndunarsam-
tökin ACS telja að hnúfubökum hafi
fjölgað í u.þ.b. 30.000-40.000 en um-
hverfisverndarsamtökin WCU telja
tegundina enn í útrýmingarhættu.
Japanir segja að fyrirhugaðar veiðar
þeirra á 50 hnúfubökum hafi lítil
áhrif á stofninn.
„Ætlar hann að skjóta þá?“
Helen Clark, forsætisráðherra
Nýja-Sjálands, lýsti þessari fullyrð-
ingu Japana sem „blekkingu“. „Það
hefði verið betra ef japönsku hval-
veiðiskipin hefðu verið kyrr og ekki
haldið til veiða undir því yfirskini,
með þeirri blekkingu og fullyrðingu
að þetta séu vísindaveiðar þegar þeir
vilja drepa þúsund hvali,“ sagði hún.
Stjórn Ástralíu gagnrýndi einnig
veiðarnar og kvaðst hafa orðið fyrir
„miklum vonbrigðum“ með þá
ákvörðun Japana að halda veiðunum
áfram.
Robert McClelland, talsmaður
Verkamannaflokksins í Ástralíu í ut-
anríkismálum, sagði að ef flokkurinn
kemst til valda myndi hann senda
herskip á eftir japanska hvalveiði-
flotanum til að taka myndir af veið-
unum. Skoðanakannanir benda til
þess að Verkamannaflokkurinn sigri
í þingkosningum sem fram fara í
Ástralíu á laugardaginn kemur.
„Ætlar hann að skjóta þá?“ sagði
John Howard, forsætisráðherra
Ástralíu, um þessi ummæli McClel-
lands.
Hart deilt á hvalveiðar
Verkamannaflokkurinn í Ástralíu hótar að senda herskip til
að taka myndir af veiðum Japana komist flokkurinn til valda
Eftir Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
HRÖÐ iðnvæðing með markaðs-
væðingu og flutningur fólks úr sveit
í þéttbýli hafa leyst hundruð millj-
óna Kínverja úr fjötrum örbirgðar
síðustu þrjá áratugina. En jafnframt
er álagið á vistkerfið orðið svo mikið
að það gæti brostið. Mengunin er
orðin slík að stjórnvöld þora ekki
lengur að birta skýrslur sérfræðinga
um áhrifin á heilsufar þjóðarinnar.
Mengun veldur því að krabbamein
er orðið algengasta banamein í land-
inu, að sögn ráðuneytis heilbrigð-
ismála í Kína. „Venjan er sú að iðn-
ríki takist á við umhverfisvandamál
þegar þau eru rík,“ segir Ren Yong,
loftslagsfræðingur í Peking. „Við
þurfum að fást við þau meðan við er-
um enn fátæk, við höfum enga fyr-
irmynd til að fara eftir.“
Ráðamenn í Peking segja vand-
ann eiga að hluta til rætur erlendis.
Ríkar vestrænar þjóðir láti kín-
verskar verksmiðjur framleiða ódýr-
ar vörur handa sér og skeyti ekkert
um að fyrirtækin mengi árnar eða
dæli óþverra út í andrúmsloftið.
Í grein í bandaríska blaðinu The
New York Times er bent á að Hu
Jintao forseti hafi fyrir þrem árum
gert áætlun um að draga úr orkusó-
un og tryggja betri aðgang að hreinu
lofti og drykkjarvatni, um að stefnt
skyldi að „grænni þjóðarfram-
leiðslu“. En ekkert bendi til að
markmiðin náist. Þeim sé ekki fylgt
eftir, taumlaus spilling og and-
spyrna leiðtoga úti í héruðunum við
allar hömlur á hraðan hagvöxt séu
þröskuldar sem hafi reynst óyf-
irstíganlegir. Annað sem tefji fyrir
umbótum sé að gæði eins og land,
rafmagn, olía og bankalán séu enn
tiltölulega ódýr. Stjórn kommúnista
beiti ekki aðferðum sem hafi gefist
vel í Japan og mörgum Evr-
ópulöndum, þ.e. að hækka verðið á
þessum gæðum með skattlagningu
til að ýta undir hagkvæmni.
Ráðamenn úti í héruðunum hunsi
oft reglur um umhverfisvernd, opni
jafnvel námur og verksmiðjur sem
áður hafi verið lokað með skipunum
frá Peking. Beitt sé fáránlegum
blekkingum. Þannig hafi embætt-
ismenn í Yunnan í suðurhlutanum
reynt að fegra fjallið Laoshou, sem
hafði verið notað sem steinnáma,
með því að láta úða grænni málningu
yfir margar ekrur af grjóti!
Fjöllin máluð græn
Spilltir héraðsleiðtogar í Kína hunsa fyrirmæli stjórnvalda
í umhverfismálum og beita fáránlegum blekkingum
AP
Næststærst Aðeins Bandaríkin
framleiða nú fleiri bíla en Kína.
Í HNOTSKURN
»Kína framleiðir nú helm-inginn af öllu sementi og
rúðugleri í heiminum, þriðj-
unginn af öllu áli og stáli.
Orkunotkun þeirra við stál-
framleiðslu er fimmtungi
meiri á tonn en að jafnaði í
heiminum.
»Um 560 milljónir Kínverjabúa í borgum, aðeins um
1% þessa mannfjölda andar að
sér lofti sem telst öruggt sé
miðað við staðla Evrópusam-
bandsins.
UMHVERFISVERNDARSINNAR í Brasilíu fást við 12
tonna þunga hrefnu sem þeir björguðu í liðinni viku af
sandrifi í þverá Amason-fljótsins, Tapajos. Hvalurinn
var fjarri náttúrulegum heimkynnum sínum en rifið er
um 900 km frá sjó. Hann hvarf á brott en á sunnudag
sást hann á ný og var aftur strandaður á rifi í ánni.
Reuters
Hrefna ruglast í ríminu