Morgunblaðið - 02.01.2008, Blaðsíða 6

6 MIÐVIKUDAGUR 2. JANÚAR 2008 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Í HNOTSKURN
»Hjartaendurhæfing eykur þekkingu fólksá eigin ástandi og sjálfstraust þess til að
stunda hreyfingu.
»Fæstir þátttakenda áttu sögu um þung-lyndi eða kvíða. Þau einkenni tengdust
frekar hjartveikindum þeirra.
HJARTAENDURHÆFING á
Reykjalundi hefur mjög já-
kvæð áhrif á andlega heilsu
sjúklinga, ekki síður en líkam-
lega. Rannsókn Karls Krist-
jánssonar og Magnúsar R.
Jónassonar heimilis- og endur-
hæfingarlækna og Þórunnar
Guðmundsdóttur hjúkrunar-
fræðings, sem birt er í desem-
berhefti Læknablaðsins, leiðir
þetta í ljós. Rannsóknin tók eitt ár í framkvæmd.
Andlegt ástand 200 hjartasjúklinga var metið með
stöðluðum spurningalista, bæði við komu og
brottför frá Reykjalundi. Í ljós kom að einkenni
kvíða og þunglyndis virtust minnka um allt að 72-
77%.
Ekki var marktækur munur á sjúklingum eftir
kyni, en öfugt samband reyndist á milli aldurs og
kvíða, hinir yngri kvíðnari.
„Ein af okkar meginniðurstöðum er að sá bati
sem verður á andlegri heilsu sjúklinga er að
minnstu leyti lyfjagjöf að þakka. Það eru miklu
frekar þjálfunin, fræðslan og stuðningurinn sem
því valda,“ segir Karl Kristjánsson, en einungis í
tilvikum þegar sjúklingar sýndu alvarleg einkenni
þunglyndis og kvíða var ákveðið að breyta lyfja-
gjöf þeirra. Yfirleitt var henni haldið óbreyttri.
Andleg líðan tengist batahorfum
Að sögn Karls hafa fyrri rannsóknir sýnt að
þeir sem eru þunglyndir og kvíðnir eiga frekar á
hættu að fá hjartasjúkdóma en aðrir. Enn fremur
er þeim sem fá hjartasjúkdóma og þjást af þung-
lyndi eða kvíða hættara við að veikjast aftur af
hjartasjúkdómum eftir meðferð við þeim.
„Rannsóknir sýna líka að ef fólk fer ekki í end-
urhæfingu og fær ekki hjálp með sinn kvíða og sitt
þunglyndi, þá geta þau einkenni orðið þrálát. Það
er ekki sjálfgefið að hin andlegu einkenni fari af
sjálfu sér eftir að hin líkamlegu einkenni eru far-
in,“ segir Karl.
Endurhæfing minnkar þung-
lyndi og kvíða hjartasjúkra
Endurhæfing Rannsóknin fór fram á Reykja-
lundi. Ástand 200 hjartasjúklinga var metið.
 Bætt líðan tengist lyfjagjöf að minnstu leyti  Fræðsla og þjálfun skiptir miklu
Karl Kristjánsson
EINBÝLISHÚS á tveimur hæðum, við Kirkjustíg á
Eskifirði, stórskemmdist í eldsvoða á nýársnótt. Eng-
inn var í húsinu þegar eldurinn kom upp og engin
hætta á að eldurinn breiddist í nærliggjandi hús. Elds-
upptök eru ókunn og er málið í rannsókn.
Slökkvilið Fjarðabyggðar var kallað út um klukkan
hálftólf fyrir miðnætti og var eldurinn orðinn nokkuð
mikill þegar slökkviliðsmenn komu á vettvang. End-
urbætur stóðu yfir í húsinu og var í því mikill elds-
matur. Slökkvistarf gekk þó nokkuð vel og tók um tvær
klukkustundir.
Samkvæmt upplýsingum frá slökkviliði er húsið því
sem næst ónýtt, en rífa þurfti mikið af klæðningu og
þaki hússins til að komast að glóð sem logaði. Þar að
auki varð nánast allt innbú eldinum að bráð og annað
fór illa af eldi og reyk.
Morgunblaðið/Helgi Garðarsson
Einbýlishús stórskemmdist í eldsvoða
Eftir Silju Björk Huldudóttur
silja@mbl.is
EKKI taka allir flugeldaspreng-
ingum á gamlárskvöld fagnandi. Í
hugum þeirra sem dvalið hafa á
stríðshrjáðum svæðum minna flug-
eldasprengingar og lyktin af púðr-
inu óneitanlega á alvörusprengingar
sem ógnað geta lífi fólks og limum.
„Ég var nýkomin til landsins þeg-
ar ég heyrði fyrst sprengingar
vegna flugelda. Ég var í heimsókn
hjá bróður mínum og mín fyrstu við-
brögð voru að kalla börnin mín sam-
an og leita skjóls. Bróðir minn hló að
viðbrögðum mínum og útskýrði
strax fyrir mér að verið væri að
skjóta upp flugeldum. Ef ég hefði
verið ein hefði ég örugglega legið í
skjóli undir borði alla nóttina og
ekki þorað að fara út og athuga mál-
ið, því í Palestínu tákna svona
sprengingar að eitthvað hræðilegt
sé að gerast og fólk að deyja.“
Þannig lýsir Amal Tamimi,
fræðslufulltrúi Alþjóðahúss, því
þegar hún heyrði fyrst í flugeldum.
Hún var þá nýkomin til Íslands frá
Palestínu í ársbyrjun 1995 ásamt
börnum sínum og vissi ekki að Ís-
lendingar hefðu fyrir sið að skjóta
upp flugeldum dagana milli gaml-
árskvölds og þrettándans, enda eng-
in hefð fyrir því að skjóta flugeldum
á loft í Palestínu. Að mati Amal
mætti huga betur að því að fræða
útlendinga um gamlárssiði Íslend-
inga.
„Mér fannst þetta ekki þægilegt,“
segir Tatjana Latinovic, formaður
Samtaka kvenna af erlendum upp-
runa, um flugeldasprengingarnar
fyrstu áramótin sem hún upplifði
hérlendis, en Tatjana kom til Ís-
lands í október 1994 frá fyrrverandi
Júgóslavíu. Segir hún hávaðann,
lyktina af púðri og ljósin af flugeld-
unum hafa minnt óþægilega mikið á
loftsprengjur þær sem varpað var í
heimalandi hennar. Aðspurð segir
Tatjana sprengingarnar fljótt hafa
vanist og tekur fram að í dag sé það
orðinn órjúfanlegur hluti af ára-
mótastemningunni að skjóta upp og
horfa á flugelda. „Mér finnst ekki
síst mikilvægt að geta stutt björg-
unarsveitirnar, sem vinna afar gott
starf, með því að kaupa hjá þeim
flugelda,“ segir Tatjana.
„Ég er sannfærð um að það séu
margir sem hrökkva við og að þess-
ar sprengingar geti vakið óþægileg-
ar minningar,“ segir Sólveig Ólafs-
dóttir, sviðsstjóri útbreiðslusviðs
Rauða kross Íslands. Aðspurð segir
hún að ekki hafi verið unnið mark-
visst að því hjá RKÍ að fræða nýbúa
sem koma af átakasvæðum um skot-
gleði Íslendinga í kringum áramót.
Að mati Sólveigar væri það hins
vegar þess virði að skoða þetta og
leita eftir upplýsingum frá flótta-
fólki um hvernig það hefur upplifað
áramótin, í því skyni að geta nýtt þá
þekkingu til fræðslu annarra.
Telur mikilvægt að fræða útlendinga um hefðir sem tengjast daglegu lífi, þeirra á meðal skotgleði Ís-
lendinga í tengslum við áramótin, sem getur komið illa við fólk sem kemur frá stríðshrjáðum svæðum
Flugeldar minna á ógn og stríð
Tatjana Latinovic Amal Tamimi
Morgunblaðið/Golli
Sprengingar Tengjast bæði gleði-
legum tíðindum og ógnvænlegum.
LÖGREGLUNNI á höfuðborgar-
svæðinu var tilkynnt um níu líkams-
árásir á nýársnótt, m.a. var maður
stunginn í lærið með hníf í Breið-
holti og annar hlaut áverka á hálsi
vegna svipaðrar atlögu í Seljahverfi.
Engin alvarleg meiðsli urðu þó af
völdum árásanna. Mikill erill var hjá
lögreglunni og áberandi mikil ölvun
í miðborginni. Tólf einstaklingar
fengu að gista fangageymslur lög-
reglunnar. Þá voru sex ökumenn
stöðvaðir vegna gruns um ölvun
undir stýri.
Rólegt á landsbyggðinni
Skemmtanahald gekk víðast hvar
vel fyrir sig á landsbyggðinni, sam-
kvæmt upplýsingum frá lögreglu,
þó svo að dæmi væru um ryskingar,
bæði á veitingastöðum og í heima-
húsum.
Lögreglan í Borgarnesi kom karl-
manni til bjargar sem gekk ölvaður
og illa klæddur við þjóðveginn í
slyddu og drullu. Honum var komið
í var.
Til marks um rólegheitin má
nefna að ekkert brunaútkall var á
starfssvæði Brunavarna Suðurnesja
og muna slökkviliðsmenn vart ró-
legri áramót.
Níu líkams-
árásir
tilkynntar
SEX leituðu til slysavarðstofu Land-
spítala aðfaranótt nýársdags vegna
meiðsla sem rekja má til flugelda.
Að sögn læknis var ekki um nein
alvarleg meiðsl að ræða og eru þetta
heldur færri flugeldaslys en undan-
farin ár. Í öllum tilvikum var um að
ræða ungt fólk, á aldrinum 15-30 ára.
Sagði hann fyrst og fremst um að
ræða bruna á húð, annars vegar á
höndum og hins vegar í andliti, en
engir augnskaðar urðu þetta árið.
Þá leituðu um sextíu manns til
bráðamóttöku vegna annarra
meiðsla en á síðasta ári leituðu um
áttatíu manns þangað vegna áfloga
og slysa á nýársnótt.
Samkvæmt upplýsingum læknis á
slysadeild var nóttin annasöm en þó
ívið rólegri en nýársnætur hafa verið
að undanförnu. Að þessu sinni komu
flest tilfellin upp á skemmri tíma en
oft áður á nýársnótt og flugeldaslys-
in komu öll upp á fyrri helmingi næt-
ur sem helgast sennilega af veður-
skilyrðum.
Flugeldur sprakk í hendi
Nóttin reyndist einnig róleg víðast
hvar annars staðar á landinu. Að
sögn læknis á Heilbrigðisstofnun
Ísafjarðarbæjar urðu þar í bæ tvö
lítils háttar óhöpp tengd flugeldum. Í
öðru tilvikinu sprakk flugeldur í
hendi karlmanns og í hinu tilvikinu
fór flugeldur skakkt á loft og skaust
á nærliggjandi hluti áður en hann
endaði á öxl karlmanns.
Að sögn læknis á Heilbrigðisstofn-
un Suðurnesja var nóttin hefði verið
einstaklega ljúf en innan við tíu leit-
uðu til bráðamóttökunnar.
Aðeins
minni hátt-
ar slys
Engir alvarlegir
augnskaðar urðu
UM tíuleytið í gærkvöldi barst
slökkviliðinu á höfuðborgarsvæðinu
tilkynning um að eldur væri laus á
jarðhæð hússins í Hamraborg 7 í
Kópavogi. Engan sakaði í eldinum,
en í húsinu eru bæðir íbúðir og
fyrirtæki. Vel gekk að slökkva eld-
inn og reykræsta húsið en einhverj-
ar skemmdir urðu vegna reyks og
sóts.
Þá skemmdist bifreið í Vesturbæ
Reykjavíkur eftir að eldur sem log-
aði í flugeldarusli við hlið hennar
læsti sig í hana á ellefta tímanum í
gær.
Húsbruni
í Kópavogi
♦♦♦