Morgunblaðið - 23.05.2008, Qupperneq 44

44 FÖSTUDAGUR 23. MAÍ 2008 MORGUNBLAÐIÐ
Talsvert ber á myndum semtengjast á einn eða annanhátt Suður-Ameríku. Fjórir
þeirra leikstjóra sem eiga mynd í
keppninni eru frá Brasilíu og einn
frá Argentínu. Miklu púðri var
eytt í að kynna mynd Emirs
Kusturica um argentínska knatt-
spyrnumanninn Maradonna og svo
var í fyrrakvöld frumsýnd óralöng
mynd um argentínska baráttu-
manninn og stuttermabolaímynd-
ina Ernesto „Che“ Guevara.
Og óralöng var sú síðastnefnda,
alls 4 klukkutímar og 28 mínútur.
Hún verður reyndar sýnd sem
tvær kvikmyndir í bíóhúsum, sem
reyndar er synd því þrátt fyrir
lengdina var myndin afar mögnuð
og eiginlega alveg stórgóð. Mynd-
in segir frá annars vegar frá
ferðalagi áttatíu uppreisnar-
manna, undir stjórn Fidels Castro,
til Kúbu í þeim tilgangi að velta
Batista af valdastóli. Þar fær mað-
ur að fylgjast með ferli Che fyrst
sem læknir, svo hæstráðandi í
hernum og loks sem uppreisn-
arhetja. Í síðari hlutanum er
fjallað um baráttu uppreisnar-
manna, undir stjórn Che, í Bólivíu
sem á endanum mistekst og dreg-
ur hann til dauða.
  
Leikstjórinn Steven Soderberghsagði það mikilvægt að segja
frá báðum þessum tímabilum í lífi
Che og að myndin hefði hæglega
getað orðið helmingi lengri. Þó
svo að myndirnar verði tvær sagð-
ist hann þó eiga þá ósk heitasta að
hvert sýningarland myndi sýna
hana fyrst um sinn í heild sinni áð-
ur en henni yrði deilt upp. Það er
svo spurning hvort kvikmyndahús
geta orðið við þeirri ósk hans en
mín skoðun er sú að myndirnar
eigi að sjá saman.
Það væri lítið varið í myndina ef
ekki kæmi til stórleikur Benicio
Del Toro í hlutverki Che, það væri
undarlegt ef hann færi ekki heim
með leikaraverðlaun hátíðarinnar.
Einnig var Demián Bichir sem lif-
andi eftirmynd af Fidel Castro á
yngri árum. Sjálfur sagðist Bichir
ekki hafa skilið hvers vegna leik-
stjórinn Soderbergh hefði viljað fá
hann í hlutverkið … fyrr en hann
leit fyrst í spegil með álímda
skeggið og gleraugun.
Che hefur hlotið nokkuð mis-
jafnar móttökur hjá gagnrýn-
endum hér. Margir telja það helsta
kost myndarinnar hversu lítið sé
verið að velta sér upp úr drama-
tíkinni en öðrum finnst það galli.
Soderbergh sagðist sjálfur hafa
ætlað myndinni að leyfa fólki að
upplifa „hvernig það hefði verið
að hanga með Che Guevara“.
Myndin er öll á spænsku og Soder-
bergh sagðist vona að slíkt væri
framtíðin; að „myndir yrðu í fram-
tíðinni gerðar á því tungumáli sem
hentar hverju sinni, sama hvers
lensk framleiðslufyrirtækin og
leikstjórarnir væru. Hann líkti til-
hneigingu margra til að klína
enskri tungu á allra þjóða karakt-
era við heimsvaldastefnu sem hon-
um hugnaðist hreint ekki. „Það er
misskilningur að almenningur setji
það fyrir sig að sjá myndir með
texta. Það sem fólk vill ekki sjá
eru talsettar kvikmyndir.“
Myndin gerist að mestu leyti úti
í skógi þar sem uppreisn-
arhermennirnir hafast við í hvoru
stríðinu fyrir sig. Loðnir og skít-
ugir karlmenn eru því ósjaldan í
mynd og Benicio Del Toro sagðist
á blaðamannafundunum ekki enn
vera búinn að ná öllum skít af
höndunum á sér.
„Það eina sem við náðum því
miður ekki að koma til skila í tök-
unum var lyktin,“ sagði Soder-
bergh og gaf til kynna að sá fnyk-
ur yrði trúlega seint seldur í
ilmvatnsflöskum.
Og leikararnir þurftu að und-
irbúa sig líkamlega sem andlega
fyrir myndina. Allir í hlutverki
uppreisnarmanna þurftu að létta
sig um talsvert mörg kíló til að
hungrið í útlegðinni yrði trúverð-
ugra. Þá mátti enginn skera hár
sitt eða skegg svo mánuðum skipti
fyrir tökur. Og þegar út í skóg var
komið var lítið um aðstoðarfólk,
hjólhýsi og annan munað sem leik-
arar eru trúlega vanir í vinnunni.
Karlar og konur pissuðu bak við
runna og settust í moldina ef
þreyta sótti að, enda skipti litlu
máli þótt búningarnir óhreink-
uðust.
  
Það var minna um skít og drulluen meira um fótbolta og kók-
aín í heimildarmynd Emirs Kustu-
rica um Maradonna. Strax á frum-
sýningunni fékk maður smá
tilfinningu fyrir hversu ótrúlega
dáður Maradonna er af löndum
sínum, og fleirum, því þegar kapp-
inn gekk í salinn ætlaði fagn-
aðarlátunum aldrei að linna.
Margir voru íklæddir treyjum arg-
entínska landsliðsins innanundir
smókingnum og fagnaðarlætin
voru líkari þeim sem heyra má á
fótbotavöllum en í bíóhúsum. Í
myndinni fékkst svo endanleg
staðfesting á vinsældum Mara-
donna en það er í alvörunni hægt
að láta gifta sig í kirkju heilags
Maradonna! Athöfnin fer fram á
fótboltavelli og eftir staðfesting-
arkoss brúðhjónanna mega þau
bregða á leik með knöttinn. Það
þyrfti talsverða sannfæringu til að
láta mig ganga út á þennan hátt.
Maradonna talar á einlægan
hátt um kókaínneysluna, sem var
yfir og allt um kring í áraraðir hjá
honum og sýndar eru myndir af
honum þegar hann var ekki upp á
sitt besta líkamlega og andlega,
svo ekki sé meira sagt. Enn mest
var þó gaman að sjá rifjaða upp
færni hans á fótboltavellinum,
guðshöndina góðu og önnur stór-
glæsileg mörk sem hann skoraði
íklæddur ískyggilega stuttum
stuttbuxum.
  
Nú er heldur betur farið aðsíga á seinni hluta hátíð-
arinnar og það fer að styttast í af-
hendingu Gullna pálmans, sem
fram fer á sunnudagskvöldið. Í
fyrra var það rúmenska myndin 4
mánuðir, 3 vikur og 2 dagar sem
var valin besta myndin og kom
það fáum á óvart. Það voru
kannski bara Coen bræðurnir, með
No Country For Old Men, sem
virtust hafa möguleika á að skáka
þeirri rúmensku ef marka mátti
umtal og dóma gagnrýnenda.
Í ár virðist sigurvegarinn ekki
liggja eins í augum uppi. Það eru
nokkrar myndir sem hafa fengið
afar góða dóma, meðal annarra
franska myndin Un Conte De Noel
(Jólasaga), teiknimyndin Waltz
With Bashir frá Ísrael og Uc Ma-
ymun (Þrír apar) frá Tyrklandi.
Bestu myndirnar að mínu mati eru
L’Echange hans Clints Eastwood,
argentínska myndin Leonera og
fyrrnefnd Che. Þá myndi ég held-
ur ekki syrgja það ef Walter Salles
og kollega hans, Danielu Thomas,
yrði veittur pálminn fyrir bræðra-
söguna Linha De Passe. Það kem-
ur hins vegar allt saman í ljós á
sunnudaginn kemur og enn er eft-
ir að sýna nokkrar myndir sem
jafnvel eiga eftir að koma á óvart.
Svo er ómögulegt að geta sér til
um hvernig smekkur Sean Penn
og félaga í dómnefndinni er og
hvaða mynd þau telja besta.
  
Og það er svo ekki bara í Evr-óvisíon sem Íslendingar geta
beðið spenntir eftir gengi landa
sinna. Eins og áður hefur komið
fram var mynd leikstjórans Rún-
ars Rúnarssonar tilnefnd í flokki
stuttmynda í keppninni og keppir
við átta aðrar myndir um verð-
launin. Í gær var haldin sýning á
öllum stuttmyndunum níu og eftir
það leyfi ég mér að vera bjartsýn
fyrir hönd Rúnars. Áfram Ísland!
birta@mbl.is
Knattspyrna og kókaín
Kátir Kusturica og Maradonna hlógu hvor að öðrum.
Morgunblaðið/ Halldór Kolbeins
Flinkur Maradonna nýtur mikillar aðdáunar í heimalandinu og víðar fyrir knattfimi sína. Í nýrri mynd talar hann opinskátt um þá óreglu sem hann lifði í.
Che Benicio Del Toro fer með aðalhlutverk í mynd Steve Soderbergh.
» Það er í alvörunnihægt að láta gifta
sig í kirkju heilags
Maradonna!
Birta Björnsdóttir
FRÁ CANNES