Morgunblaðið - 18.08.2008, Blaðsíða 14

14 MÁNUDAGUR 18. ÁGÚST 2008 MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
Viðtalstími 20. ágúst
Benedikt Ásgeirsson, sendiherra Íslands í Moskvu, verður til viðtals
miðvikudaginn 20. ágúst.
Auk Rússlands eru umdæmislönd sendiráðsins Armenía, Aserbaídsjan, Georgía,
Hvíta-Rússland, Kasakstan, Kirgisía, Moldóva, Tadsjikistan, Túrkmenistan og
Úsbekistan.
Fundirnir eru ætlaðir þeim sem vilja ræða viðskiptamöguleika, menningar-
tengd verkefni og önnur hagsmunamál í umdæmi sendiráðsins, þar sem
utanríkisþjónustan getur orðið að liði.
Fundirnir verða haldnir á skrifstofu Útflutningsráðs Íslands, Borgartúni 35, og má bóka
þá í síma 511 4000 eða með tölvupósti, utflutningsrad@utflutningsrad.is.
Nánari upplýsingar veita:
Andri Marteinsson, verkefnisstjóri, andri@utflutningsrad.is og Hermann Ottósson,
forstöðumaður, hermann@utflutningsrad.is.
SENDIHERRA ÍSLANDS Í RÚSSLANDI
www.utflutningsrad.is www.utn.stjr.is
FRÉTTASKÝRING
Eftir Grétar Júníus Guðmundsson
gretar@mbl.is
KORTANOTKUN í júlímánuði
bendir sterklega til þess að einka-
neysla hér á landi hafi dregist
töluvert saman. Er það í samræmi
við ýmsar aðrar vísbendingar og í
takt við það sem helstu greinendur
hafa spáð fyrir um. Þá er sam-
drátturinn einnig í samræmi við
það sem hefur gerst víðast hvar í
nágrannalöndunum.
Seðlabankinn birti í síðustu viku
upplýsingar um kortanotkun í júlí.
Þar kemur fram að heildarvelta
greiðslukorta hafi dregist saman
um tæplega 13% að raunvirði frá
júlímánuði á síðasta ári. Í þeim
samanburði hefur kortanotkunin í
júlí í fyrra verið uppreiknuð með
hliðsjón af breytingum á vísitölu
neysluverðs án húsnæðis. Kort-
anotkunin í júlí í ár var jafnframt
tæplega 2% minni en í júlí árið
2006 að raunvirði, en svipuð og í
júlí 2005.
Skýrist af debetkortanotkun
Samdrátturinn í kortanotkun
kemur sterkar fram í notkun de-
betkorta en kreditkorta. Kred-
itkortanotkunin hefur verið svipuð
allt frá miðju síðasta ári, í kring-
um 27 milljarðar króna uppreiknað
í hverjum mánuði, þegar á heildina
er litið, að janúar undanskildum.
Kreditkortanotkunin í jan-
úarmánuði er ávallt meiri en aðra
mánuði ársins.
Debetkortanotkunin hefur hins
vegar dregist svo til stöðugt sam-
an frá síðustu áramótum. Hún var
að jafnaði í kringum 40 milljarða á
mánuði á seinni hluta síðasta árs
en hefur verið um eða undir 35
milljörðum á mánuði á þessu ári,
þegar uppreiknað er með tilliti til
verðbólgu án húsnæðisliðarins.
Þannig var debetkortaveltan í júlí
á þessu ári liðlega 20% minni en í
sama mánuði í fyrra, að raunvirði.
Fleiri vísbendingar
Almennt er talið að greiðslu-
kortavelta gefi góða vísbendingu
um einkaneyslu á hverjum tíma.
Til að skoða þessar breytingar af
nákvæmni þyrfti að greina kort-
anotkun í verslunum frá notkun í
bönkum og notkun fyrirtækja-
korta. Heildarnotkunin gefur engu
að síður vísbendingar sem ættu að
nægja til að draga ályktanir um
hvert stefnir í þessum efnum.
Annar mælikvarði á einkaneysl-
una er nýskráningar bíla. Sam-
kvæmt upplýsingum frá Umferð-
arstofu, sem birtar voru í byrjun
þessa mánaðar, voru nýskráðir
fólksbílar um 60% færri í júl-
ímánuði síðastliðnum en í sama
mánuði í fyrra. Þá kom einnig
fram hjá Umferðarstofu að frá
miðjum marsmánuði hefði orðið
mikill samdráttur í nýskráningum
ökutækja samanborið við árið í
fyrra, en fram að því hefði verið
aukning í nýskráningum.
Í þriðja lagi má nefna að vænt-
ingavísitala Gallups, sem birt var í
lok síðasta mánaðar, bendir til að
neytendur séu almennt svartsýnni
en þeir hafa verið. Að minnsta
kosti er væntingavísitalan lægri en
hún hefur verið frá því farið var að
mæla hana í mars 2001.
Í samræmi við spár
Vísbendingar um samdrátt í
einkaneyslu koma heim og saman
við spár sérfræðinga fjármálaráðu-
neytisins, Alþýðusambands Ís-
lands, greiningardeilda bankanna
og Seðlabankans, þó nokkur mun-
ur sé á spám þeirra. Þetta er mikil
breyting frá því sem verið hefur
því einkaneysla hefur aukist að
meðaltali um 6% á ári frá árinu
2003, að síðasta ári meðtöldu, mest
um 13% á árinu 2005. Vöxturinn
var að miklu leyti knúinn áfram af
aukningu kaupmáttar á þessu
tímabili auk hækkunar á fast-
eignaverði og verði hlutabréfa.
Aukin verðbólga á þessu ári,
minnkandi kaupmáttur, vaxandi
greiðslubyrði lána og verra að-
gengi að lánsfé hefur sett strik í
reikninginn og á stærstan þátt í
þeim breytingum sem orðið hafa á
einkaneyslu.
Minni kortavelta vísbending
um samdrátt í einkaneyslu
Aukin verðbólga, minnkandi kaup-
máttur, vaxandi greiðslubyrði lána og
verra aðgengi að lánsfé er meðal þess
sem skýrir minni einkaneyslu
Morgunblaðið/Frikki
Neysla Kortavelta gefur vísbendingu um þróun einkaneyslu á hverjum tíma
 
 









! "
 # $ %$  &'((

"$
) *
"

+ ,%
-

.
 
 


   
Í HNOTSKURN
»Samdráttur í kortanotkunkemur fram í minni debet-
kortaveltu, en hún var um 20%
minni í júlí í ár en í sama mán-
uði í fyrra. Kreditkortaveltan í
júlí var hins vegar svipuð og
verið hefur undanfarna mán-
uði.
»Einkaneysla jókst að jafn-aði um 6% á ári á tíma-
bilinu frá 2003 til 2007.
»Helstu greinendur spá þvíað einkaneysla dragist
saman á þessu ári og því
næsta.
Eftir Björgvin Guðmundsson
bjorgvin@mbl.is
BRESKA fyrirtækið Woolworths
hafnaði í gær tilboði Baugs um að
kaupa smásöluhluta félagsins sem yf-
ir 800 verslanir tilheyra. Baugur á um
11 prósent í Woolworths og er annar
stærsti hluthafinn í félaginu. Ekki
hefur fengist uppgefið hversu hátt til-
boðið var. Í breskum fjölmiðlum í gær
var sagt að það hlypi á fáum tugum
milljóna punda.
Sem dæmi jafngilda 30 milljón
pund um 4,6 milljörðum íslenskra
króna. Við lokun markaða á föstudag-
inn var markaðsverðmæti Wool-
worths um 100 milljónir punda. Verð-
mæti félagsins hefur minnkað um yfir
60% á síðastliðnum 12 mánuðum sam-
kvæmt Financial Times.
Undanskildu eftirlaunin
Í tilkynningu frá Woolworths í gær
sagði að einungis hefði verið boðið í
smásöluverslanir en ekki dreifingu og
útgáfustarfsemi félagsins. Er það
helst dreifing á geisladiskum, DVD
og bókum. Í tilkynningu kemur fram
að í tilboðinu hafi eignir félagsins ver-
ið of lágt metnar og að tilboðsgjafar
hafi undanskilið allar eftirlaunaskuld-
bindingar núverandi og fyrrverandi
starfsmanna smásöluverslana.
Malcolm Walker, forstjóri versl-
anakeðjunnar Iceland sem Baugur
stjórnar, fór fyrir tilboðinu. Sam-
kvæmt heimildum Morgunblaðsins
verða gerðar fleiri tilraunir til að
kaupa smásöluhlutann. Í dag myndist
meiri þrýstingur á að selja rekstur-
inn, sem hefur ekki gengið nógu vel.
Þá komi jafnvel gagntilboð eða Wal-
ker geri annað tilboð í félagið fyrir
hönd Iceland. Þetta gangi í nokkra
hringi áður en ljóst verði hvort við-
skiptin gangi upp.
Strax í gær mátti lesa á vefsíðum
breskra blaða efasemdir um að rétt
hefði verið af stjórninni að hafna til-
boði Baugs nánast á tæknilegum for-
sendum. Viðmælendur Morgunblaðs-
ins halda því fram að tilboðið sé gott
fyrir hluthafa og stjórnendurnir séu
of mikið að hugsa um hagsmuni fárra
starfsmanna. Margir telji að verð-
mæti Woolworths muni aukast ef
smásöluhlutinn sé skorinn af. Hann
hafi ekki skilað nógu miklu.
Verðmæt matvöruleyfi
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins er stefnt að því að breyta
Woolworths-búðunum í Iceland-
verslanir fyrir frosin matvæli gangi
þetta eftir. Verðmæti smásöluhluta
Woolworths felst meðal annars í því
að verslanirnar hafa allar leyfi til að
selja matvöru og eru vel dreifðar.
Malcolm Walker hefur lýst því yfir
í viðtali við Financial Times að Ice-
land þurfi að opna fleiri verslanir.
Stjórnendur keðjunnar veðja á að
sala á frosnum matvörum og dósamat
aukist með versnandi efnahag.
Vilja breyta verslunum
Woolworths í Iceland
Baugur ætlar áfram að reyna að yfirtaka smásöluhlutann
Í HNOTSKURN
»Woolworths rekur yfir 800verslanir víðsvegar um
Bretland. Flestar hafa þær
leyfi til að selja matvöru og
hægt er að breyta þeim í Ice-
land-verslanir sem selja fryst-
ar matvörur.
»Ekki er búið að gefa upphvað Baugur er tilbúinn að
greiða fyrir verslanirnar en
sagt er að tilboðið hlaupi á
fáum tugum milljóna punda.
»Búist er við að Baugurgeri fleiri tilraunir til að
kaupa smásöluhlutann.