Skinfaxi - 01.11.1953, Blaðsíða 38

134
SKINFAXI
og þeim mun færri stig, því alvarlegri sem vansköpunin
er. Gefa skal aöeins í heilum stigum.
Þegar gefnar hafa verið allar einkunnir, eru þær lagðar
saman, og fæst þá heildareinkunn kýrinnar. Af tæplega 5800
kúm, sem dæmdar hafa verið eftir þessum einkunnastiga á
nautgripasýningum, hefur aðeins ein kýr fengið yfir 90 stig
(90% stig). íslenzkar lcýr hafa yfirleitt álitlega byggingu, ef
þær fá yfir 80 stig i heildareinkunn. Sæmilega byggingu má
telja 76—80 stig, en þar fyrir neðan slæma byggingu. Sjaldgæft
er, að kýr fái undir 60 stigum i lieildareinkunn.
Hér á eftir verður leitast við að gefa lýsingu á því, hvernig
íslenzk mjólkurkýr ætti að vera byggð til þess að hljóta há-
marksstigafjölda.
a) Höfuð og húð: Höfuðið á að vera fremur stutt, ennið
hreitt, granstæðið og augnbogar áberandi, en nefið fremur
grannt (Sjá mynd nr. 2). Það er til prýði, ef enni og nef mynda
brotna linu, en til stórra lýta, ef kýrin er með kónganef. Húð-
in á að vera mjúk, laus og fremur þunn. Við þessa einkunna-
gjöf er tekið jafnmikið tillit til höfuðs og liúðar.
b) Yfirlína: Yfirlínan er línan frá herðakambi og aftur á
halarót. Þessi lína á að vera þráðbein og sæmilega holdfyllt
(sjá mynd á kápu). Algengasta lýti á yfirlinu er of hár kross-
beinskambur og of lágur spjaldhryggur. Stundum er hryggur-
inn of veikur, og örsjaldan er fitusöfnun of mikil fremst á
hryggnum.
c) Útlögur: Útlögurnar eða rifjahvelfingin á að vera sem mest,
samfara því, að rifin séu gleitt sett. Útlögur má telja fullkomn-
ar, ef öftustu rifin liafa hvelfingu likt og tunnugjörð og eru
svo gleitt sett, þar sem gleiðast er á milli þeirra, að koma
megi þar allt að fjórum fingrum. Algengur byggingargalli er
of flatar siður og of þétt sett rif.
d) Boldýpt: Þegar talað er um boldýpt á mjólkurkú, er átt
við boldýpt frá spjaldhrygg og lóðrétt niður fast frarnan við
júgrið. Dýpt bolsins á þessum stað getur varla orðið of mikil.
Aftur á móti hefur það frernur lítið gildi, að boldýptin sé mikil
fram á miðjum kvið, ef boldýptin er litil aftur við júgrið.
Slíkt bendir aðeins á slappleika. Það er mjög mikilvægt,
að kýrin hafi rétt kviðlag. Það, sem ber að keppa að, er, að
kviðlínan sé sem beinust og halli aftur 'og boldýptin sé mest
aftur við júgrið. Þá fær bolurinn hið trektlaga eða kramar-
liúslagaða form, sem er eitt af frumskilyrðum fyrir þvi, að