Skinfaxi - 01.04.1960, Blaðsíða 5

SKINFAXI
37
liendi verkalýðssamtakanna barizt liart
fyrir 8 stunda vinnudegi og hækkuðu
kaupi, samfara stöðugri atvinnu.
Það var orðtæki liér á Islandi áður
fyrrum, þegar menn vönduðu lítt vöru
sína, að þetta væri nógu gott i helvítis
danskinn eða bölvaðan kaupmanninn.
Þetta átti rætur sínar að rekja til rótgró-
innar óvildar í garð danskra kaupmanna
og fulltrúa þeirra, sem liöfðu oft lélega
vöru og seldu hana dýru verði, en guldu
hins vegar lágt verð fyrir íslenzkar af-
urðir og sýndu hvorki vilja né hugkvæmni
til betri eða fjölbreyttari nýtingar á ís-
lenzkri framleiðslu, greiddu heldur ekki
liærra verð þeim, sem vönduðu vöruna,
en liygluðu aftur á móti mönnum, sem
liöfðu mikið að selja og þurflu mikið að
kaupa, sem sé þeim, sem bezt komust af.
Þessi óvildarandi hafi mjög ill áhrif á
vöruvöndun íslendinga, og kom það all-
hart niður á þjóðinni allri. Dálítið svip-
uðu var til að dreifa við daglaunavinnu.
Övildin til atvinnurekenda, sem vildu ekki
unna verkamönnunum viðunandi kaups
og kjara, liafði þau áhrif, að vinnuafköst-
in urðu oft ærið léleg. Svo komu til áhrif
kreppuáranna. Þá var títt, að bæir, sveit-
arfélög og ríki legðu fram fé í svokail-
aða atvinnubótavinnu. Hún var oft unn-
in á þeim tíma árs, sem erfitt gat verið
að finna þörf og skynsamleg verkefni,
sem ekki krefðust mikilla fjárframlega,
og var ekki laust við, að verkamenn skop-
uðust að sumum þeim störfum, sem þeir
voru látnir vinna, og dró þctta mjög úr
virðingu þeirra fyrir vinnunni og þar
með úr afköstunum. Síðan kom Bretavinn-
an, þar sem islenzkir vinnutakar og brezk-
ir umsjónarmenn böfðu með sér banda-
Ragnar Guðmundsson, einn af helztu íþrótta-
görpum í hópi skagfirzkra ungmennafélaga.
Hann mundi fleira geta afrekað um ævina.
lag og helmingaskipti um ákveðinn hundr-
aðshluta af kostnaðinum við hvert verk,
sem unnið var. Þá var beinlínis lögð á-
herzla á það af verkstjórunum, að menn
ynnu sem allra slælegast. Þetta hafði við-
tæk og mjög ill áhrif á marga, sem skorti
aldur og þroska til að sjá, að vel unnin
störf og eðlilegur vinnuliraði er undirstaða
þess, að íslenzka þjóðin geti orðið sam-
keppnisfær um markaði og að nauðsyn-
legar framkvæmdir geti orðið nægilega
örar og víðtækar.
Jafnframt því, að forvigismönnum
verkalýðslireyfingarinnar þótti fólki of-
þyngt með liinum langa vinutíma, töldu
þeir tómstundirnar of fáar og stopular.