Skinfaxi - 01.02.1986, Blaðsíða 37

bak og vængþökur rauðbrúnar. Við busl
og á sundi auðþekkt á skörpum skilum
svartra stélþaka og hvíts kviðar.
Grafönd (langvíu gráönd):
Grannvöxnust, hálslengst gráanda og sú
eina með oddhvasst stél. Spegill
ógreinilegur en aftari brún vængs áberandi
hvít rák. Goggur grár, nögl dekkri. Fætur
gráir. Á blika gengur frá hvítri bringu upp
hálshlið samlitur taumur í átt að augum.
Kollan lík kollu stokkandar en oddhvasst
stél, hvítur vængjaðar, litur goggs og fóta
Skeiðönd: Auðkennist af breiðum
öngum gog^g, sem breikkar fram í
skeiðarblað. Á sundi veit goggurinn niður.
júpsynd og framlág. Auk gogglögunnar
e>nkennast bæði kyn af ljósbláum reit á
°>anverðum framvæng. Höfuð blikans
^.rænt’ hringa og síður hvítar en kviður
rauðbrúnn. Kollan brúnflikrótt að aftan en
lv>t að framan. Fætur fölbrúnir.
Kafendur: Endur þessa flokks halda
sig mest úti á djúpum stórum vötnum og
því síður en gráendur nærri alfara veg.
Sumar halda sig á sjó. Fætur sterklegri en
gráanda, eru aftarlega á búknum og
áberandi sepi á tánni, sem eigi tengist
hinum með fit. Fæðan meir úr dýraríkinu
en gráanda, því kafa þær og vegna þess
að þær beita vængjum í kafi, eru vængir
minni. Flugtak kafanda er þunglamalegra
en hjá gráöndum. Þær verða að hlaupa
nokkurn spöl á vatnsfletinum til þess
að ná sér á flug. Vængir eru ýmist einlitir
án spegils eða þá að reitur
vængspegils er hvítur eða svartur.
Á sundi rista kafendur ekki eins djúpt að
framan og gráendur. Goggur þeirra er
Duggönd (hvítmaga): Goggur og
fætur blágrátt. Á flugi er áberandi hjá
báðum kynjum hvít vængbelti á
aftanverðum vængjum. Á blika eru bringa,
háls, höfuð og afturhluti svart, kviður og
síður hvítt en bakið dökkgrátt. Kollan er
öll svört og dökk, nema umhverfis goggrót
er áberandi hvítt band.
Skúfönd (litla duggönd): Litur
goggs og fóta líkur og dugganda. Einnig
hafa bæði kyn skúfanda hvít vængbelti.
Blikinn er svartur að ofan og með
lepjulegan skúf á hnakka. Síður og kviður
hvít. Kollan er öll dökk en með mjótt hvítt
band við goggrót (mun minna en á
duggönd).
Straumönd (brimönd): Lítil önd,
stuttur goggur. Verpa til fjalla og heiða við
bergvatnsár. Blikinn að lokinni útungun og
bæði kyn á vetrum á sjó skammt undan
ströndinni. Léttar og kvikar á sundi.
Skjótast úr kafi. Rykkja höfði í sífellu og
sperra stél upp. Blikinn er dökkblár settur
hvítum blettum á höfði, háls og bringu.
Kollan dökkbrún með þrjá bletti hvíta á
vanga.
Hávella (fóella): Skiptir oftar
hamlitum árlega en aðrar endur (þrisvar).
Höfuð lítið og hnöttótt. Goggur stuttur,
dökkgrátt, bleikur hringur um það
framanvert. Kvik á sundi og kafar fimlega.
Utan af sjó á vetrum berst frá henni "a-úa".
Bliki á öllum árstímum með spjótlaga
Iangar stélfjaðrir. Að sumri með hvíta
vangskellu en að vetri áberandi hvítur.
Kollan dökk á hvirfli, höfuð annars hvítt
með dökkan vangablett, háls hvítur. Að
sumarlagi dekkri. Á fjalla- og heiðavötnum
á sumrin en á sjó á vetrum.
Hrafnsönd (sæorri): Heldur sig langt
úti á vötnum. Fætur svartleitir. Verpir
seint. Ungahópar seinna en aðrir. Blikinn
alsvartur. Rauðgulur blettur á svörtum
gogg, stór hnúður við goggrót. Kollan
dökkbrún, kollur dekkri, vangar og háls
skolhvítir. Sund létt og sperrir oddhvasst
stél oft upp á við. Flug þróttmikið en
flöktandi.
Þar sem ekki var pláss fyrir alla
greinina um endurnar varð að
skipta henni. Mun seinni hluti
hennar koma í næsta blaði.
Rítstjóri
37
Skinfaxi 1. tbl. 1986