Sjómannablaðið Víkingur - 01.04.1940, Blaðsíða 9

aftur yfir Norðursjóinn frá Bergen í hverri
viku, og var því þá hagað þannig, að herskip
þau, er fylgdu flota frá Englandi til Bergen,
fylgdu aftur flotanum frá Bergen til Englands,
og því varð flotinn í Bergen ætíð að vera til-
búinn þegar þau komu frá Englandi.
1 fyrsta skiptið, sem ég kom t.il Bergen á
„Borg“, varð ég að bíða í 3—4 daga eftir
flotanum, en loks kom þó að því, að lagt væri
af stað. Hafnsögumaður kom þá um borð og
hafði meðferðis innsiglað bréf til mín frá
enska ræðismanninum, sem ekki mátti opna
fyrr en komið væri út úr höfninni.
í þessu bréfi var svo fyrirskipun um það
hvernig ég ætti að haga mér, og ennfremur
nöfn allra skipanna í flotanum og markaður
staður þeirra í hópnum. Höfnin í Bergen var
full af skipum sem eins var ástatt um og
,,Borg“. Þau lögðu svo öll af stað samtímis
og héldu öll á ákveðinn stað yzt í skerja-
garðinum fyrir norðan Bergen, og biðu þar
eftir flotanum, sem var að koma frá Eng-
landi.
Skyggni var fremur slæmt í þetta skipti,
svo við sáum ekki hinn flotann fyrr en hann
átti svo sem tvær sjómílur eftir að okkur, en
ég gleymi því aldrei hvað mér þótti það til-
komumikið þegar ég sá þennan stóra hóp —
40—50 skip — koma brunandi fram úr
dumbungnum. Hafnsögumennirnir biðu eftir
þessum skipum, sem voru að koma, og sigldu
ýmist norður eða suðureftir innanskers í
Noregi, en hinn flotinn hélt af stað í áttina
til herskipanna, sem biðu fyrir utan norsku
landhelgina.
í flotanum voru milli 40 og 50 skip, og
fóru þau nú hvert á sinn stað, eins og fyrir
hafði verið skipað. Svo fór forystuskipið
(convoy leader) á undan; það var stórt
brezkt skip, 10—20 þús. smál., hraðskreitt og
vel vopnað. Þetta forystuskip gaf allar fyrir-
skipanir til flotans bæði um stefnu, hraða og
annað, sem þurfti með. Kaupskipin fóru í
raðir, 6 hvert á eftir öðru og svo voru þetta
sjö eða átta raðir, sem sigldu samhliða. Til
varnar voru, auk forystuskipsins, 10 vopnaðir
togarar og tveir stórir og mjög hraðskreiðir
tundurspillar. Þrír togarar voru á undan
Petur Bjórnsson skipstjóri
flotanum, þrír á eftir og- tveir til hvorrar hlið-
ar, en tundurspillarnir voru oftast „á ferð-
inni“ í kringum flotann. Mér fannst þeir ein-
att minna á fjárhund í kringum fjárhóp. Ef
t. d. eitthvert skip í flotanum sá ekki eða
skildi ekki merki frá forystuskipinu, var
tundurspillirinn strax kominn upp að hliðinni
á því með merkið.
Auk þessara vopnuðu togara og tundur-
spilla var einatt brezk herskipa-flotadeild í
námunda við flotann. Það kom einu sinni
fyrir á þessum árum, í námunda við Orkn-
eyjar eða þar í kring, að þýzk beitiskip kom-
ust að kaupskipaflota, og skutu hvert ein.
asta skip í kaf, sem í flotanum var, og fylgd-
arskipin líka, og var það ógurlegt tjón bæði
á skipum og mönnum. Eftir það létu Eng-
lendingar einatt stærri herskip vera í nám-
unda við kaupskipaflotana, en við sáum þau
sjaldan; helzt þegar mjög bjart var yfir.
Þegar flotinn fór af stað frá Bretlandi, þá
var það undir eftirliti manna úr enska sjó-
hernum, og því allt formfastara, og ætla ég
því að lýsa því.
Flotunum, sem fóru frá Bretlandi til Berg-
en, var safnað saman í Methill, það er kola-
bær, sem liggur við Leith-fjörðinn norðan.
verðan, á að gizka 10 sjómílum austar en
9
VÍKINGUR