Sjómannablaðið Víkingur - 01.04.1940, Síða 12

Víkingslundin og farmannseðlið er Islend-
ingum í blóð borið. Það kemur fram í svo
margvíslegum myndum og er tvinnað inn í
rás viðburðanna allt frá landnámstíð.
Það var fyrir um 65 árum, er ísar lágu hér
við land mikið af árinu, hamfarir eldfjall-
anna birtust í sínu volduga eðli, samfara hor-
fellir búpenings og vöntun fólksins á brýn-
ustu lífsnauðsynjum, að hugur manna beindist
í vesturveg og víkingseðlið fékk útrás.
Margar sögur fara af þessum vesturferð-
um og að gefa þær til kynna hvílíkar þrekraun-
ir og kjark þessir vasturfarar hafa sýnt.
Nú er gert ráð fyrir að í Bandaríkjunum
og Kanada sé um 40 þúsund manns, sem sé
af íslenzku bergi brotinn.
Það munu margir álíta þetta ýkjur og
fjarstæðu, einmitt vegna þess, að hið líf-
ræna samband hefir ekki verið til á milli Is-
lendinganna vestan hafs og hér heima, og
ekkert gert til þess af hálfu heimamanna að
bæta úr því, fyrr en núna tvö síðustu árin með
Heimssýningunni í New York, stofnun Þjóð-
ræknisfélags Islands og endurvarpi útvai’ps-
ins — og er það vel.
Við verðum að skilja, að frændur vorir
vestan hafs berjast margir hverjir sinni þjóð-
ernisbaráttu og okkur er skylt að styrkja þá
og styðja í þeirri baráttu.
Sú sorglega staðreynd er fyrir hendi hér
hjá okkur, að íslenzka æskan og Islendingar
yfirleitt vita sáralítið um háttu landa okkar
vestan hafs. Það þarf að semja sérstakt
fræðirit, sem fjallar um þessi mál, og kenna
verið var að rannsaka þetta tundurdufla-
svæði og hreinsa þar til.
Ég var staddur á ,,Borg“ á Kópaskeri 11.
nóvember 1918, þegar fréttir bárust um það,
að vopnahlé væri komið á, og hafi mig nokk-
urn tíma langað til að dansa af kæti, þá var
það þá, og svo mun hafa verið um fleiri sjó-
menn þann dag. Og ég man svo vel eftir
því, að við, sem á ,,Borg“ vorum, fórum að
tala um það okkar í milli, að við, sem þá
vorum komnir yfir þrítugt, myndum ekki
upplifa það, að þurfa að sigla í flota aftur
vegna kaíbátahættu. En svona er nú komið;
kafbátahernaðurinn er nú orðinn voðalegri
en nokkurntíma 1917—18, og miklu fleiri
sjómenn hlutlausra þjóða týna nú lífi daglega
en þá, og því mun sú spurning vera efst í
huga þeirra sjómanna, sem um hættusvæðin
sigla: Hve lengi getur þessi vitfirring haldið
áfram?
VÍKINGUR
12