Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1941, Qupperneq 1

SlÓmflHH Fi BLF) DIÖ
UIKIH6UR
ÚTGEFAND I: FARMANNA- OG FIS KIM AN N AS A M B A N D ÍSLANDS
III. árg., 9. tbl.________________________________________________________________ReyKjavik, sept. 1941
HALLD. JONSSON:
Höggur sá, er hlífa skyldi
Þegar tími sumarsins líður hjá og dagsbirt-
an dvín, fækkar góðviðrisdögunum. Fólkið í
landi klæðist hlýrri fötum, kyndir upp húsin
af kappi og heldur sig sem mest innan dyra,
jjegar veðráttan stígur yfir það sæmilega. —
Húsin eru prýðilega jarðföst, enginn vellting-
ur, engar hvítfyssandi öldur, sem brotna á
þeim eða kasta þeim til, engin ágjöf.
En úti á hafinu gengur lífið annan gang. í
haustmyrkrinu ýfast bárurnar, verða illharð-
ari. vindmagnið meira og kuldinn hráslaga-
legri. Sjómennirnir fara í fleiri peysur, í bezta
stakkinn og binda vel á sig sjóhattinn. Það er
haldið áfram að vinna.. Strandferðaskipin og
milliferðaskipin halda áfram ferðum sínum
þó stormurinn hvíni, og fiskiskipin okkar halda
sig á miðunum svo lengi sem mögulegt er að
halda veiðarfærunum í sjó og oft lengur
unnið en nokkurt vit er í.
En maðurinn skapast að miklu leyti af vana.
Sjómennirnir, sem alast upp við harðneskju
íslenzkrar íshafsveðráttu, fárast ekki um þó
að móti blási, bölva þegar harðast lætur, í
vindi og sjó. „Þetta er þeirra iðja og æfi, óum-
breytanlegt lögmálið“.
Þó eru þetta engir undramenn, fram yfir
aðra, ekki stálverur, tilfinningalausar, ,,en
seigluna gátu og vaskleik vakið, vetrarins
armlög nótt og dag.“ Dvölin er oft köld og
þurleg úti á hafinu, dögum og vikum saman
í burtu frá ástvinum sínum. Þegar vel gengur
hjá sjómanninum um vinnu, má óefað telja að
hann sé að samanlögðu varla meira en tvo
mánuði af tólf heima hjá sér. Um sjómennina
verður enn með sanni sagt, „skipverjar allir
áttu þar, einhvern skyldleikasvip í framan,
útigangsjálkar allir saman“.
Það eru þessir „útigangsjálkar“ sem svo
knálega sækja og flytja gnægðiimar sem und-
anfarin ár hafa verið um 90% af öllum út-
flutningi þjóðarinnar.
Það væru öfgar að segja, að allt byggist á
sjómönnunum og hefir of lengi verið alið á
því einhliða hjá hverri stétt, að hún sé ein allt
þjóðfélagsins. Verzlun og siglingar, starf
verzlunarmannsins, kaupmannsins, útgerðar-
mannsins og sjómannsins er samtvinnað, og
getur ekki án hvers annars verið, en enginn
neitar því af sannfæringu, að sjómaðurinn,
heyir hörðustu baráttuna, og síðan styrjöldin
hófst. lífshættulegustu baráttuna fyrir vel-
gengni þjóðarinnar.
Það kemur því úr hörðustu átt, og höggur
sá er hlífa skyldi, er æðstu stjórnmálamenn
þjóðar okkar og blöð þeirra, eftir fyrst að
hafa vegsamað fisl.sölusamninginn, en þegar
hann náði engri hylli, snúa við blaðinu og bera
íram þá röksemd fyrir, að samningurinn varð
svo herfilegur fyrir íslendinga, „að sjómenn-
irnir vildu ekki sigla“ eftir að slysin urðu. Það
er ekki verið að gera sér neina rellu útaf því,
þó sannleikurinn sé fótum troðinn, elckert ver
ið að hixta á því, að ákæra íslenzka sjómanna-
stétt frammi fyrir öllum heiminum um heigul-
skap.
Það er gamla sagan um strákana, sem sitt í
hvoru lagi sáu lúðuna í fjörunni, annar sá
hvítu hliðina uppi, og sá síðari svörtu hliðina
VÍIINGUE
1