Sjómannablaðið Víkingur - 01.10.1946, Qupperneq 18

of stórum stíl. En hér sem áður urðu engin vonbrigði.
Árið 1928 var fyrsta vél B. W. með loftlausri innspraut-
ingu smíðuð. Sú vél var látin í skipið „C. F. Tietgen“.
Eftir það var innsprautingin „Airless-injection"
álitin sjálfsögð, og er nú loftjnnsprauting fyrir löngu
úr sögunni.
Þá komu fjórgengis hreinsiloftsvélar til sögunnar, og
þar á eftir tútakts, tvívirkar vélar. Hin fyrsta þeirra
var látin í „Ameríku". Það skip fór reynsluferð í janú-
ar 1930; vélin hafði 7100 hestöfl, með 95 snúninga
hraða á mínútu. Hún var á sínum tíma álitin Spar-
neytnasta vél heimsins, nálægt 0,33 úr ensku pd. á hest-
afls tíma.
Árið 1930 smíðaði B. W. einnig dieselvél, sem hafði
22500 bremsu-hestöfl, stærsta dieselvél, sem smíðuð
hafði verið. Það var tútaktsvél tvívirk. Þessi vél var
notuð til að framleiða rafmagn í Kaupmannahöfn.
Árið 1931 var smíðuð fyrsta tútakts einvirka skips-
vélin hjá B. W. Hún hafði 2850 1. h. p. og notaði 133
gr. olíu á hestafls-tíma.
Árið 1935 var vél, sem látin var í „Canada“ álitin
skila beztri útkomu, sem þá hafði fengizt frá diesel-
vél. Hún hafði 7000 hestöfl, snúningshraði 95 til 105
á mínútu. Þetta var tútaktsvél tvívirk og eyddi 0,33 úr
ensku pd. á hestafls-tíma. Árið 1938 varð smíði skips-
ins „Transilvanía" og vélanna, sem látnar voru í það,
mjög til að auka hróður B. W.
Til ársins 1937 höfðu 60% allra dieselskipa sem
byggð höfðu verið í Englandi, B. W. vélar, 1938 voru
yfir 1000 hafskip knúð B. W. dieselvélum.
í byrjun ársins 1940 voru 43% allra mótorskipa
heimsins knúð B. W. dieselvélum. Þá lágu beiðnir fyrir
B. W. um smíði á 21 stóru hafskipi fyrir 71.000.000 kr.
Burmeister og Wein hefur selt leyfi til smíða á vél-
um sínum til flestra menningarlanda heimsins. Lang-
stærstu framleiðendur eru leyfishafar í Englandi og
Svíþjóð; það eru: í Englandi Vélasmiðjur Harland og
Wolff í London, Belfast, Glasgow, Liverpool og Sout-
hampton, sem smíðuðu meira en nokkrir aðrir af B. W.-
vélum fyrir stríðið. I Svíþjóð: Göteverk og Eiriksberg
vélasmiðjurnar í Gautaborg. í Ameríku, Ítalíu, Noregi,
Japan, Frakklandi, Belgíu og loks í sjálfu Þýzkalandi,
voru B. W. dieselvélar smíðaðar fyrir stríðið.
Til þessara leyfishafa streymdu stöðugt nýjungar
frá B. W. í Kaupmannahöfn.
Sulzer.
Annar stærsti framleiðandi dieselvélanna er „Sulz-
er“ í Sviss.
júníhefti mánaðarritsins „Motor-ship“ 1930, er getið
helztu nýjungar, sem urðu á dieselvélum smíðuðum af
vélasmiðjum „Sulzers“ í Sviss.
Árið 1905 var fyrsta vél „Sulzers" smíðuð til notk-
unar í skip. Sú vél gat gengið á báða vegu. Þetta var
tútaksvéi, 100 hestöfl.
Árið 1910 var hreinsiloft fyrst notað af Sulzer.
Árið 1914 var stærsti einvirkur sylinder smíðaður af
Sulzer, —- 2000 hestöfl, það var tilraunavél.
Árið 1924 voru Sulzer-vélar, samtals 13000 hestöfl
látnar í skipið „Aorangi“. Árið 1925 var stærsta tu-
Polar-diesel.
ZBZ
V í K I N G U R