Sjómannablaðið Víkingur - 01.08.1972, Síða 38

400 kg. á sama önglafjölda. Síðan dragnótin kom
til skjalanna, má heita að ekki hafi orðið smálúðu
vart í Garðsjó".
Suðvesturland.
Frá Helga Sigurðssyni, f. h. fiskideildar Stokks-
eyrar, hef ég fengið þessar lýsingar: „Svæðið, þar
sem fiskað er á með línu og þorskanetum, markast
að mestu leyti frá 20° 50' v. 1. til 22° v. 1. og frá
landi 68° 20' n. br.
Innan þessa svæðis er mikið lögð lína SSV til
VSV frá Stokkseyri, ca. 10—20 sjóm. frá landi.
Einnig á svæðinu frá Hafnarnesi til Krýsuvíkur-
bergs um 3 sjóm. frá landi.
Þorskanetsmiðin eru á svipuðum slóðum og línu-
miðin, þó frekar nær landi, sérstaklega ef um síl-
fisk er að ræða. Annars hefur netaveiði hér um
slóðir orðið að miðast að miklu leyti við að vera
innan landhelgislínu vegna ágangs togara, sérstak-
lega erlendra“.
Þá er komið á boðleiðarendann og er síðastur
en ekki síztur Kristinn Haukur Þórhallsson úr
Grindavík.
Öll hafa erindin glatt mig, en sérstakan fögnuð
og vonir hjá mér hefur þetta svar Kristins Hauks
vakið, því hann er aðeins fjórtán vetra og lætur
ekki undir höfuð leggj ast, vegna áhuga fyrir land-
helgismálinu, að leita til hinna reyndu og kunnugu
sjómanna.
Já, kæri, ungi vinur! Víst er það gaman, þegar
æskan sjálf réttir fram örfandi hönd, þá er land-
helgismálið á framtíðar vegi. Þá eignumst við ís-
lendingar fyrr en varir landgrunnið allt, sem
Eyjan okkar hvíta stendur á.
En nú skulum við heyra hvað Kristinn sjálfur
segir: „Þar sem ég er ekki nema 14 ára gamall,
hef ég orðið, til þess að leita erindi yðar úrlausnar,
að leita til eldri og reyndari sjómanna og hjá þeim
hef ég fengið eftirfarandi upplýsingar: Venjuleg
fiskimið með nöfnum eru að mestu notuð af Grind-
víkingum austur með Krýsuvíkurbergi og vestur
fyrir Reykjanes meðan gerðir voru út árabátar og
opnir vélbátar, en síðan hinir stóru vélbátar komu
hér, má heita að engin sérstök mið með nöfnum
séu notuð. Þar sem bátarnir róa venjulega í
myrkri, ákveða þeir miðin með siglingartímanum
og áttinni, og með línu fara þeir allt austur á Sel-
vogsbanka og vestur í Miðnessjó og til hafs allt
að þriggja klukkustunda siglingu, þegar lengst er
farið.
Aftur á móti eru m'ð notuð, þegar verið er með
þorskanet í saltfiski, þ. e. þegar loðna er gengin á
miðin, og er þá venjulega verið grunnt, allt að
því sem kallað er „að boðabaki", eða fast utan
við brotin.
Netjamið Grindvíkinga mega heita á hverri vík
austur af Herdísarvík og vestur á Stóru-Sandvík.
Um miðin innan hinnar nýju landhelgislínu er
lítið að segja. Vanir sjómenn telja engin sérstök
mið hafa friðast og fyrir Grindavík ekkert unnizt
með hinni nýju landhelgislöggjöf, vegna þess að
línan var tekin frá Eldeyjardrang um Hópsnes og
Selvog og þaðan fram fyrir Vestmannaeyjar, þar
sem sú sjómíla, sem bætt var við á þessu svæði, sé
yfirleitt svo mikill hraunbotn, að togarar hafi
aldrei reynt að fiska þar. Það hefur verið sjálf-
friðað svæði fyrir botnvörpu.
Sjómenn harma það mjög, að línan var ekki
tekin frá Geirfuglaskerjum og austur um Vest-
mannaeyjar og friðaður þannig mikill hluti af Sel-
vogsbanka, sem mun vera einhver mesta klakstöð
við íslandsstrendur, sem sést bezt á tilkomu flot-
vörpunnar, að togararnir geta fyllt trollið á nokkr-
um mínútum, þegar fiskurinn er kominn upp í
sjó að hrygna.
Eru sjómenn hér að geta þess til, að hér sé á
ferðinni eitt Jdö mestci eyðingartælci þorsks, þar
sem bæði er, að þetta er mj ög takamarkað svæði og
fram til þessa hefur það verið alfriðaður fiskur,
sem hefur sloppið frá botninum upp í sjó“.
Það sem sagt er um flotvörpuna er mjög at-
hyglisvert og þarf vissulega að stemma á að ósi,
ef hún reynist eins skaðleg og hér er gefið í skyn.
Gott á landhelgismálið að eiga svona unga Hauka
í horni. Verði þeir sem flestir.
Niðurstöður.
Að hvaða niðurstöðum verður þá komizt eftir
skýrslum þeim og upplýsingum, sem að framan
eru taldar?
1. Mið þau, sem íslenzkir sjómenn hafa sótt á,
en verið hraktir frá vegna yfirgangs útlendra fiski-
skipa, einkum brezkra togara, liggja mjög drjúgan
spöl fyrir utan friðunai’línuna, sem gildi öðlaðist
15. maí 1952.
Vei’ður því ekki um hana sagt, að hún sé lengi’a
dregin í haf út en sögulegur og siðfei’ðilegur í’éttur
heimilai'.
2. Það er staði’eynd, að á undanföi’num áratug-
um, svo ekki verði dýpra í árinni tekið, hafa er-
lend veiðiskip, brezk í bi’oddi fylkingar, fi*amið
feimulausa og skefjalausa rányrkju á hinum ís-
lenzku fiskimiðum, bæði djúpt og engu síður í
f jöi’ðum inni og jafnvel upp undir hai’ða landi.
3. Grunnmið landsins eru sökum þessa í stór-
kostlegri hættu. Fjöldi veiðistöðva um land allt
hafa lagzt niður og fiskur gersamlega horfið af
miðum, sem áður fyrr aldrei brugðust.
4. Inni í fjörðum og flóum landsins hafa útlend
veiðiskip og hér sem ætíð einkum brezk, framið
tillitslausar og óverjandi skemmdir á veiðarfærum
innlendra manna og það svo gegndarlaust, að víða
hafa menn ekki þorað að leggja lóðir sínar eða net,
þó vitað sé um afla, af hi’æðslu við að missa þau
eða fá þau meira og rninna sundur tætt.
5. Það er orðið sameiginlegt álit allra þeirra,
VlKINGUR
302