Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1975, Qupperneq 35

brustu var voðinn vís. Ég ætlaði
mér því, við fyrsta tækifæri, að beita
upp í, og „leggja í rétt“.
Eins og allir sjómenn vita, koma
alltaf öðru hvoru stór ólög — oft
þrír sjóir, skaflar — og svo smækkar
aftur, og þá koma „lög“ um stund.
Ég ætlaði mér þess vegna að sæta
fvrsta tækifæri til að snúa, og beita
upp í. Ég stóð því og blíndi, fullur
eftirvæntingar og beið næsta lags,
sem ég ætlaði að nota á þennan hátt.
— En svo varð það furðulega! Það
kom ,.lag“, ágætt tækifæri, en ég
lét það framhjá fara. Ég veit ekki
hvers vegna, og skil það ekki ennþá.
Það komu lög aftur mörgum sinnum
og ég lét þau ónotuð og aðhafðist
ekkert.
Ég get ekki gert neina grein fyrir
þessu. Það er mér algerlega hulið.
Hitt veit ég, hefði ég gert það, sem
ég ætlaði þá, væri þessi saga aldrei
sögð -— og ennþá einu sinni eitt skip
týnst í hafi með allri áhöfn og eng-
inn kunnað frá að segja. Ég beið enn
fulla klukkustund eða meir. Loks
segi ég við stýrimann minn: „Ætli
það sé ekki best að snúa í rétt horf
og halda áfram.“ Það tókst ágætlega
að víkja skipinu í rétta stefnu í
næsta lagi og þurfti þó mikla að-
gæslu. Sjórinn var afskaplegur.
Hann var vámagnaður, en svipmikið
var það þó, að sjá þessa tröllauknú
öldugafla rísa aftan við skipið,
sveifla skut þess upp eins og aspar-
laufi, brotna með þórdunum og æða
fram báðum megin um leið og fram-
stafn stakkst í bólakaf. Skipið sat í
grænni tóft.
Ég minnist löngum þessarar of-
viðrisnætur. Það var ógn og tign að
sjá þetta öldurót. Skipið hentist af
einum stórsjónum á annan. Var-
síminn glóði af maurildi og af eld-
ingum bjarmaði svo, að fremur
glögg skuggamynd af siglum, reyk-
háf og öllum skipsreiða sló á öldu-
bökin framundan. Og svo í tilbót
allur stormhvinurinn, sem söng í
hverju reipi og öskur ólmra Ægis-
dætra úti í myrkrinu, grenjandi á
VÍKINGUR
bæði borð. Var þetta framar öllu
venjulegu og hefi ég þó á sætrjám
flotið lengstum ævi minnar.
Stormurinn hélst fram undir
miðjan morgun, en þá slotaði að
nokkru, auðsjáanlega. Veður fór
batnandi. Ég vék þá af verði, en að
síðustu segi ég við stýrimanninn, sem
tók við stjórn: „Munið að láta mig
tafarlaust vita, ef nokkuð sérstakt
bcr yður fyrir augu.“ Þetta var, ó-
hætt að segja, að öllu leyti, sérkenni-
leg fyrirskipun og óvenjuleg, úti á
miðju Atlantshafi! — En ég lofa
Guð fyrir að ég skipaði svona fyrir.
Ég gekk því næst til herbergis míns,
smeygði mér úr hlífðarfötunum,
lagðist endilangur á gólfið með
„talberann við eyrað.“ Ég steinsofn-
aði á augabragði. Dyggð stýrimanns
míns, gjörhygli og glöggskyggni
brást ekki. Það var skömmu fyrir
dagmál, að hann vakti mig og tjáði
mér að allfjarri á stjórnborða bæri
eitthvað fyrir augu, sem virtist fljót-
andi. Það sæist óglöggt og aðeins
endrum og eins, er það lyptist á
hæstu ölduhryggi, en væri svo í
hvarfi, algjörlega, löngum stundum.
Ég þaut upp í skvndi til að líta
þetta eigin augum, greip sjónauka
minn og beindi honum að þessu. Ég
gat ekki betur séð en að þetta væri
seglskip. Mér flaug jafnskjótt í hug
að hrakviðri það, sem á undan hafði
gengið og verið gæti að skip þetta
væri i háska statt. Það var aðeins
eitt ráð til, að vita meira um þettat
og það var að fara þangað. Ég vék
því á stjórnborða og lét horfa í átt
að þessu. Nú, ef ekkert væri að, var
ekki annað en að kasta kveðju á það,
bjóða því að bera fréttir um að allt
gangi vel.
Það varð brátt augljóst, að eitt-
hvað var bogið við siglingu þessa
skips. Einu sinni þegar upp létti
mikilli haglhryðju sá ég að á fram-
siglu þess og stórsiglu blöktu aðeins
smáslitrur af seglum, og nokkru síð-
ar, að þilfarið var gjörsamlega rúið.
Enginn bátur eða skýli eða neitt
annað, er venjulega átti þar að vera.
Skipið var mjög sjósigið og gat lítið
af sér borið. I fáum orðum: Þetta
allt virtisl mjög uggvænlegt. Allir
voru tafarlaust kallaðir á þiljur og
björgunarbátur losaður og hafður
til reiðu.
Rétt á eftir sá ég hið alþjóðlega
neyðarmerki „N“ og ,,C“, sem boðar
hið örlagaþrungna: „Við erum í
nauðum staddir. Æskjum skjótrar
hjálpar!“ Það var í mörgu að snúast
nú. Svarmerki vort var jafnskjótt
gefið — „Merkið“ — „Erum á lcið
til bjargar,“ og bresku litirnir dregn-
ir upp á stöngina í skutnum. Oskað
var eftir mönnum til að fara í bát-
inn. Allir buðust til á augabragði og
tafarlaust. Bátnum var sveiflað út,
albúnum til að síga niður. Ég tjáði
stýrimanni hvernig björgun skyldi
hagað, bað honum fararheilla og
fól hann Guði á vald. Hann valdi
sér mcnn og þeir stukku allir niðttr
í bátinn, hver á sinn stað. Olíu var
dælt í sjóinn, óspart til að lægja
öldubrotin, því að ennþá var hauga-
sjór — já — og jafnvel meira en
það.
Þegar áhrifa olíunnar hafði gætt
svo, sem vænta mátti, á hléborða,
var bátnum rcnnt í sjó og andartaki
síðar var hann laus frá skipinu og
á leið að seglskipi þessu, sem mátti
nú með nokkru sanni, fremur kallast
,,flak.“ „Idaho“ var nú settur á skrið
og tók nú stóran sveig til að komast
hlémegin við seglskipið ,en jafnframt
var höfð stöðug aðgát á bátnum.
Það er nú svo, að það er ekki ein-
göngu sjógangurinn, scm þarf að
óttast við svona atvik, að nálgast
flak, heldur getur og verið hætta
af ýmsum hlutum, brotnum trjábút-
um o.þ.h., sem á vegi verða og geta
grandað báti.
Brátt vortt allar hendur á lofti,
að hafa hvaðeina tiltækt, sem hægt
var, þegar báturinn kæmi aftur. Á-
breiðum og þurrum fötum var safn-
að saman. Annar bátur var og leyst-
ur og hafður til taks, ef svo kynni
að fara, að þessttm hlekktist eitt-
hvað á.
421