Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.1979, Side 9

Rannsóknastofnun fiskiðnadarins
Fjölþætt verkefni — Víö-
tæk áhrif á fískiönaðinn
Rannsóknastofnun fiskiðnaðar-
ins á rætur að rekja til þess er
Fiskifélag fslands réði til sín sér-
fræðing í fiskiðnaði árið 1934, dr.
Þórð Þorbjarnarson sem félagið
hafði styrkt til náms. Hann hóf
þegar störf það ár en var við fram-
haldsnám á vetrum til 1937. Má
því segja að starfsemi Rannsókna-
stofu Fiskifélags íslands hefjist
árið 1934. Fiskifélagið rak svo
rannsóknastofuna til ársins 1965,
er gerð var sú skipulagsbreyting að
hún var gerð að sjálfstæðri ríkis-
stofnun, Rannsóknastofnun fisk-
iðnaðarins, er heyrir undir Sjávar-
útvegsráðuneytið. Dr. Þórður
Þorbjarnarson veitti þessari
stofnun forstöðu, en hann lést árið
1974. Þá var dr. Björn Dagbjarts-
son skipaður forstjóri og hefir
gegnt því starfi síðan.
Árið 1934 hófst dr. Þórður þeg-
ar handa um rannsóknir á víta-
mínmagni þorskalýsis, sem þá var
í miklu verði, einmitt vegna þess.
Hann sýndi fram á breytileika
vítamínmagnsins eftir stærð fisks,
árstíðum o.fl. Um þetta leyti var
farið að selja þorskalýsið eftir
vítamínmagni og höfðu því þessar
rannsóknir mikla þýðingu.
Þá hóf hann og rannsóknir á
vítamínmagni lýsis úr lifur margra
annarra fiska og sýndi fram á að
karfalifrarlýsi var auðugt af víta-
mínum. Þetta leiddi til þess, að
árið 1935 var farið að veiða karfa
til bræðslu og var lifrin hirt sér-
staklega. Árið 1936 var farið að
bræða hana sér með svonefndri
sódabræðslu, sem Þórður tók upp
og þróaði. Var karfinn unninn
þannig fram að stríði, á Sólbakka
við Önundafjörð, á Siglufirði og
Patreksfirði. Þessi starfsemi hafði
mikla þýðingu, því að mikil vinna
var við þetta og veruleg verðmæti
Svava H. Stefánsdóttir, efnafræðingur við gasgreiningu.
VÍKINGUR
9