Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1997, Side 46
gjald til sjóðsins, sér þau réttindi að hálfu og
allir sjóðfélagar eigi frjáist val um það hvort
þeir láta þessa skerðingu koma til fram-
kvæmda eða ekki.
í íjórða lagi verði að hafa það hugfast, að
allir sjóðfélagar sem hefja töku lífeyris á aldr-
inum 60-65 ára hafi við gildistöku reglugerð-
arinnar orðið fyrir 0,4% skerðingu ellilífeyris
fyrir hvern mánuð sem vantar upp á fullan
65 ára aldur. Skiptir ekki máli í því sambandi
hvort taka lífeyris var byrjuð eða ekki þegar
reglugerðin gekk í gildi. Það megi hins vegar
A IIII
nvu
RAFMÓTORAR
Stærðir: 0,18-900 kW
JOHAN
RÖNNING HF
slmi: 568 4000 - http://www.ronning.is
telja að það hefði verið fullkomin mismunun
og brot á jafnræðisreglu ef þeir sjóðfélagar
einir, sem byrjað höfðu töku lífeyris sam-
kvæmt eldri reglum um Lífeyrissjóð sjó-
manna, hefðu haldið þeim óskertum.
Lífeyrissjóðurinn taldi að þegar horft væri
til málsástæðna væru engin rök til þess að
taka kröfur Svavars Benediktssonar til greina.
í það minnsta geti það ekki leitt til bóta-
skyldu Lífeyrissjóðs sjómanna að löggjafinn
færi ekki að stjórnlögum eða standi ekki við
loforð um aukin og bætt lífeyrisréttindi sjó-
mönnum til handa.
Fjármálaráðherra fyrir hönd ríkissjóðs
taldi að kröfum í máli þessu væri ranglega
beint gegn ríkissjóði. Réttur sjóðfélaga til líf-
eyrisgreiðslna sé á hendur lífeyrissjóðnum, en
ekki á hendur ríkissjóði. Sama eigi við um
þann grundvöll, sem lífeyrisréttindi séu
reiknuð út frá og um fjárhæð ellilífeyris.
Dómur Svavari f VIL
I niðurstöðu Héraðsdóms í málinu segir
meðal annars að þegar Svavar hafi byrjað töku
lífeyris úr Lífeyrissjóði sjómanna hafi gilt um
sjóðinn lög frá 1974 með síðari breydngum.
Það sé álit dómsins að lífeyrisréttindi Svavars,
sem hann öðlaðist samkvæmt lögunum njóti
réttar 72. gr. stjórnarskrárinnar. Enda þótt
talið hafi verið að fjárhagsvandi lífeyrissjóðs-
ins ætti rætur að rekja til töku lífeyris sjóðsfé-
laga á aldursskeiðinu 60-65 ára verði ekki lit-
ið svo á, að það veiti stjórn sjóðsins heimild til
að skerða lögbundin réttindi þessa hóps frek-
ar en annarra. Sú ráðstöfun að skerða réttindi
afmarkaðs hóps lífeyrisþega til þess að bæta
fjárhag Iífeyrissjóðsins fari í bága við gildandi
jafnræðisreglu. Dómurinn telur því skerðing-
una á lífeyrisrétdndum Svavars, sem átti sér
stað með setningu reglugerðar, ekki standast
ákvæði 65. og 72. gr. stjórnarskrárinnar og
beri lífeyrissjóðurinn bótaábyrgð gagnvart
Svavari Benediktssyni vegna þess.
Þá segir í niðurstöðu dómsins, að ákvæði
um að reglugerð Iífeyrissjóðsins skuli staðfest
af ráðherra hafi verið í lögunum um lífeyris-
sjóðinn frá upphafi án þess að þau hafi kveð-
ið á um hverja þýðingu það hafi eða hvers ráð-
herra eigi að gæta við staðfestinguna. Reglu-
gerðin sé ekki stjórnvaldsfyrirmæli, enda sam-
in af sjóðstjórninni og ekki birt í stjórnartíð-
indum.
Þrátt fyrir þetta lítur dómurinn svo á, að
með því að krefjast staðfestingar ráðherra á
reglugerðinni sé löggjafmn að tryggja að með
henni séu ekki sett ákvæði, er gangi á svig við
lög. Dómurinn hafi komist að þeirri niður-
stöðu að skerðing lífeyris Svavars hafi verið
ólögmæt og lífeyrissjóðurinn beri bótaábyrgð
gagnvart honum. Með því að staðfesta reglu-
gerðina í hinum ólögmæta búningi hafi fjár-
málaráðherra einnig bakað sér bótaábyrgð
gagnvart Svavari. Því verða lífeyrissjóðurinn
og fjármálaráðherra dæmdir óskipt til að
greiða Svavari stefnukröfurnar með vöxtum.
46
Sjómannablaðið VIkingur