Náttúrufræðingurinn - 1932, Page 14

44
NÁTTÚRTJFR.
ama matmóðurinnar, eyða honum smám saman, og valda þá oft.
sjúkdómum og dauða. En það er þeim sjálfum fyrir verstu, þvl
ef matmóðirin deyr, er þeim einnig hætta bú-
in. Þá er mikið til af sníkjudýrum, sem eig-
inlega eru skaðlaus, af því þau eyða ekki lík-
ama matmóðurinnar, heldur keppa við hana.
við matborðið, með því að hirða nokkuð af
þeirri fæðu, sem henni var ætlað. Þannig er
því varið um mjög marga orma, sem sníkja í.
líkama mannsins, t. d. bandorminn. Hann
gerir líkamanum í sjálfu sér ekkert tjón, a.
m. k. ekki beinlínis, en hann torgar miklum
hluta þeirrar fæðu, sem líkami mannsins;
hefir tilreitt handa sjálfum sér, svo ekki er
að furða, þótt sá, sem með orminn gengur, sé;
magur ásýndum. Sníkjudýrin vaða í mat,.
líkami þeirra er umkringdur mat á alla vegu.
Þeim er því ekki hætt við að deyja úr hungri..
Annan hagnað hafa þau líka fram yfir þær
tegundir, sem afla sér viðurværis á annan.
hátt, og hann er sá, að þeim er vart hætta,
búin af völdum óvina. Maturinn, þ. e. lík-
ami matmóðurinnar, myndar skíðgarð utair
um þau á alla vegu, skíðgarð, sem engum er-
kleyft að vinna.
En hverju hafa sníkjudýrin orðið aði
fórna, til þess að öðlast þessi hlunnindi?.'
Eru þau í rauninni öfundsverð, af þeim kost-
4. mynd. Fófsmuga. Um, sem þau eru aðnjótandi? Já, það verður
nú líklega álitamál. Líf þeirra er tilbreytingarlaust með öllu, þau.
lifa í eilífu myrkri, í eilífri kyrrð, ef til vill hafa þau enga með-
vitund, enga gleði og enga sorg. Allt í lífi þeirra er dimmt, dap-
urt og tilbreytingarlaust, um þau má segja, að þau fljóti sofandi
að feigðarósi, því einnig hreyfingarnar eru þeim oftast nær bann-
aðar. Aldrei njóta þau þeirrar gleði, sem flestum lifandi dýrunx
er ásköpuð, að finna máttinn í sér fólginn, máttinn til að starfa,
löngunina til að lifa, og til hvers væri að finna slíkan mátt, þeg-
ar ekki er hægt að svala honum með því að hreyfa sig. Þannig-
hafa sníkjudýrin orðið að fórna flestri þeirri gleði, sem lífið hefir-
að bjóða, fyrir þetta tvennt, matinn og öryggið.
Auk þess hafa sníkjudýrin við erfiðleika að stríða, erfið-