Náttúrufræðingurinn - 1999, Page 60

7. tafla. Botndýr sem Nicolaisen nefnir í skýrslum sínum.
Fjöldi tegunda (X=ógreint til tegundar)
Hveldýr (Hydrozoa) X
Kóraldýr (Anthozoa) X
Ranaormar (Nemertea) X
Burstaormar (Polychaeta) 32
Skelskúfar (Cirripedia) 2
Marflær (Amphipoda) 1
Skjaldkrabbar (Decapoda) 2
Fortálknar (Prosobranchia) 1
Samlokur (Lamellibranchia)* 8
Slöngustjörnur (Ophiuroidea) 2
ígulker (Echinoidea) 1
Sæbjúgu (Holothurioidea) 1
* í fyrstu söfnun sinni í ágúst 1966 fann Nicolaisen 14 samlokutegundir en nafngreinir þær ekki í skýrslu
um þá söfnun.
ormar af tegundinni Pectinaria koreni
Malmgren. Þetta voru fyrstu botndýrin sem
fundust í neðansjávarhlíðum Surtseyjar.
í maí 1965 var tekið sýni með skröpu 0,2
sjómílur suðvestur af eynni, á 85 m dýpi. A
hraunmola sem upp kom voru litlar glugga-
skeljar (Heteranomia squamula L.) og hveldýr
(Hydrozoa) sem ekki var greint til tegundar.
Bæði gluggaskel og hveldýr mynda sviflirfur
og lifa þær á svifi, eins og reyndar flestir
frum byggjar í sjó við Surtsey. Það vakti því
enga furðu að þessi dýr skyldu finnast
þarna, en þetta sýnir þó að snemma byrjaði
búseta botndýra í sjónum við Surtsey.
■ rannsóknir willy
NICOLAISEN
Þegar Hafrannsóknastofnunin hafði fengið
svör við þeim meginspurningum sem
varpað var fram í upphafi dofnaði áhuginn á
áframhaldandi rannsóknum við Surtsey og
var þeim því hætt.
Mörgum þótti hinsvegar ófært að ekki
yrði áfram fylgst með þróun þess dýralífs
sem hlyti að myndast og dafna í fjöru og
neðansjávarhlíðum nýju eyjarinnar. Varþví
á vegum Surtseyjarfélagsins farið að litast
um eftir sjávarlíffræðingi til að halda rann-
sóknunum áfram.
202
Til þess réðst ungur Dani, Willy Nicolai-
sen að nafni. Hann beitti hefðbundnum
aðferðum við sýnatökuna, þ.e. notaði aðal-
lega botngreipar svo hægt væri að reikna út
hve mikið væri af hverri dýrategund miðað
við flatareiningu á botni, eins og æskilegt
var.
Neðansjávarhlíðar Surtseyjar reyndust
hins vegar vera að mestu leyti þaktar stór-
grýti, nema að norðanverðu þar sem botn-
lagið var sandur og möl. I stórgrýtinu náðist
eins og við mátti búast lítill árangur með
áðurnefndum tækjum.
Willy Nicolaisen safnaði sýnum við
Surtsey í þrjú ár, þ.e.a.s. árin 1966, 1967 og
1968. Hélt hann sig við sömu sniðin og tekin
voru á vegum Hafrannsóknastofnunarinnar
en lét þau ná upp í neðansjávarhlíðar Surts-
eyjar. Síðasta árið voru sýnin þó eingöngu
úr neðansjávarhlíðunum.
í 1. töflu má sjá í grófum dráttum hvaða
dýr hann fann. Botndýrin sem fundust tvö
fyrri árin eru að miklu leyti frá svæðinu
kringum eyna þar sem áhrifa gossins gætti
lítið eða ekki. Flest dýrin sem fundust í
neðansjávarhlíðum Surtseyjar voru Iika úti á
þessu svæði. Þetta voru að mestu ung dýr
sem hafa borist þangað sem lirfur.
Willy Nicolaisen tókst ekki að ná þeim
markmiðum sem stefnt var að í upphafi, þar
sem botngreipar og önnur tæki til mælinga á
I