Náttúrufræðingurinn

Ukioqatigiit

Náttúrufræðingurinn - 1947, Qupperneq 45

Náttúrufræðingurinn - 1947, Qupperneq 45
NÁTTÚRUFRÆÖINGURINN 37 birti hann 1939 langa ritgerð um rannsóknir sínar á íslandi. Rit- gerðin heitir Action du vent sur les fórmations volcaniques en Islande (Áhrif vinda á íslenzkar gosmyndanir). Þótt ekki sé um margar eiginlegar nýjungar að ræða í þessari ritgerð, er hún hin skilmerkilegasta og gefur góða mynd af íslenzkum söndum og ís- lenzkri fokjarðvegsmyndun. Mynd 2 er úr þessari ritgerð og sýnir þríflötunga nálægt Gunnarsholti. Stt hlið' þeirra, er snýr móti aðal vindáttinni er fínrákótt af vindsvörfuninni. Það er til merkis um vandvirkni Cailleux, að hin mörgu íslenzku nöfn, sem koma fyrir í ritgerðinni, eru nær öll rétt stöfuð, að því undanskildu, að komm- urnar eru dálítið á ruglingi. Nýlega barst mér í hendur doktorsritgerð Cailleux, sent hann varði við Sorbonne-háskóla 1942. Þetta er mikið rit og heitir Les aclions éoliennes périglaciaires en Europe (Áhrif vinda á hring- svæði ísaldarjöklanna í Evrópu). í þessari ritgerð er samandreginn árangur af 9 ára rannsóknum, þ. á. m. rannsóknunum hér heima 1937. Það liggur ótrúlega mikið verk á bak við þessa ritgerð. Caill- eux, hefur rannsakað um 4010 sýnishorn sands frá öllum heimsálfum og hann vitnar í 777 ritgerðir. Ýmislegt hefur liann þá aðhafzt um dagana annað en að rýna á sandkorn, því að ritgerðin er tileinkuð fjölskyldu lians, og þar eru m. a. talin upp með nöfnum 7 börn, en slíkt þykir stór barnahópur suður í Frans. Við nánari athugun má sjá, að hann hefur leikið á nazistana með þessari nafnaupptaln- ingu, því nöfnunum er þannig raðað upp á forsíðuna, að þau mynda hinn lothringska kross, sem á hernámsárunum var tákn frelsis- hreyfingar De Gaulles. Til samanburðar jarðvegssýnishornanna frá liinum ýmsu lönd- um hefur Cailleux sérstaklega athugað í sýnishornunum öll kvarz- korn af stærðinni 0.4—1.0 mm í þvermál. Þessi korn flokkar hann í fjóra flokka: í fyrsta flokknum eru ónúin hvasshyrnd korn. Þau hafa myndazt við veðrun og ekki orðið fyrir öðru hnjaski. í öðrum flokki eru núin, óreglulega löguð og gljáfægð korn. Þau bera merki vatnssvörfunar. I þriðja flokki eru meira eða minna hnöttótt koin með möttu yfirborði. Það eru þau korn, sem bera merki vindssvörf- unar. í fjórða flokknum eru korn, sem eru nreð senrentshúð af ein- lrverju tagi. I hverju sýnislrorni hefur Cailleux svo reiknað, lrversu lrá er prósenttala kornanna í þriðja flokki, þ. e. þeirra vindnúnu. Virðist þessi Samánburður gerður af mikilli nákvæmni. í Evrópu gætir þessarra vindsorfnu korna nrest á belti, er liggur frá Varsjá
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.