Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1991, Síða 40

Náttúrufræðingurinn - 1991, Síða 40
sem eru næstar íslandi eru í SA-Eng- landi (137 pör 1987; hefur fækkað mikið; Spencer o.fl. 1989) og í Frakk- landi (þúsundir para). Stöku trílar hafa vetursetu í V-Evr- ópu, en flestir halda til við sunnanvert Miðjarðarhaf og við strendur V-Afr- íku, sunnan Sahara. Fartími á haustin stendur frá ágústlokum til fyrri hluta október og jafnvel fram í nóvember. Fuglarnir koma til baka í mars-apríl. Aðeins einn tríll hefur sést á íslandi og þarf það ekki að koma á óvart þeg- ar um svo strjálan varpfugl í Evrópu er að ræða. 1. Ljótsstaðir í Vopnafirði, N-Múl, um 15. júlí - 15. ágúst 1957 (RM3039). Anon. Náðist máttvana og ófleygur eftir að hafa sést við bæinn í mánaðartíma. t’essi fugl var a.m.k. ársgamall samkvæmt búningi. Stepputrítill (Glareola nordmanni) Trítlaættin (Glareolidae) er út- breidd víða í suðlægum löndum, en engir trítlar verpa þó í Vesturheimi. Trítlar (alls 8 tegundir) eru mjög vængjalangir, svo að tilsýndar minna þeir á svölur eða ránfugla. Klofið stél og stuttir fætur minna á kríu (Sterna paradisaea). Þeir eru einkum á ferli í ljósaskiptunum, en halda kyrru fyrir á daginn og næturna og láta þá lítið á sér bera. Trítlar eru mjög félagslyndir og verpa oft í stórum byggðum. Sum- ar tegundir eru farfuglar. Varpútbreiðsla stepputrítils er að mestu leyti bundin við gresjur í vest- anverðum Sovétríkjunum, en hann hefur einnig orpið í V-Evrópu (Frakk- landi og Þýskalandi). Kjörlendi á vetr- arstöðvum er einkum sendnar fjörur og gresjur. Stepputrítli hefur fækkað mjög þar sem land hefur verið brotið til ræktunar í stórum stfl. Stepputrítill verpur í byggðum, ávallt í grennd við votlendi. Hann afl- ar fæðu á flugi og veiðir aðallega engi- sprettur og bjöllur. Eftir varptíma, þ.e. í lok júní og fram í miðjan júlí, safnast fuglarnir í stóra hópa. Steppu- trítlar eru algjörir farfuglar og halda til vetrarstöðva í sunnanverðri Afríku í ágúst-september, stöku fuglar þó ekki fyrr en í október. Farleiðir fugl- anna liggja um allbreitt svæði frá íran til Balkanskaga og hafa allt að 10 þús- und einstaklingar sést saman á við- komustöðum. Fyrstu fuglarnir snúa til baka í apríl, en flestir þó ekki fyrr en í maí. Þrír stepputrítlar hafa sést á íslandi: 1. Garöskagi, Gull, 7.-8. október 1979 (J iirim RM7079). GP & KHS (1980). Stepputrítill hefur sést tvisvar síöan: ungur kvenfugl við Stafnes á Miðnesi 8. október 1983 (GP & EÓ 1985) og í Suðursveit, A-Skaft. II. júní 1987 (GP & EÓ 1989b). Fuglarnir tveir, sem sáust hér að haustlagi, voru báðir kvenfuglar á fyrsta hausti og sáust þeir í lok fartíma tegundarinnar í Evrópu. Stöku stepputrítlar hafa flækst vestur um alla Evrópu og eru tíðastir þar í ágúst og september. Lóur Lóuættin (Charadriidae) er önnur stærsta ættin innan vaðfuglaættbálks- ins, alls 65 tegundir. Ættin skiptist í vepjur (24 tegundir), lóur (4 tegundir) og „sandlóur“ (37 tegundir). Lóur (Pluvialis spp.) eru fremur stórir vaðfuglar og verpa eingöngu á norðurhveli. Allar tegundirnar eru farfuglar og sumar þeirra meðal víð- förlustu fuglategunda heims. Heiðlóur (Pluvialis apricaria) sem verpa á Bret- landseyjum eru þó flestar staðfuglar (Bannerman 1961). I varpbúningi eru lóur dökkar að neðanverðu, en dopp- óttar eða flekkóttar að ofanverðu. „Sandlóur" (Charadrius spp.) eru fjölbreyttur hópur fremur lítilla vað- 34
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88

x

Náttúrufræðingurinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.