Fréttablaðið - 23.05.2009, Blaðsíða 26

26 23. maí 2009 LAUGARDAGUR
Þ
rátt fyrir að leikar-
ar spanni forfeðratal
Þorsteins Guðmunds-
sonar var hann lítt
gefinn fyrir leiklist
sem krakki. Nema
þó. Hann saumaði búninga á sig.
Fór til ömmu sinnar og mund-
aði saumavélina fyrir Prins Val-
íant-búning og henti líka í einar
smekkbuxur. „Fyrsti barnaklæð-
skiptingurinn, það hefur verið ég,“
segir Þorsteinn og lýsir því hvern-
ig er að skoða gömul myndaalbúm:
Þrír krakkar í venjulegum fötum
og einn indíáni.
Barnaklæðskiptingur
„Jú, þarna er nokkuð mikið af leik-
urum. Mamma, pabbi, móðursyst-
ir mín og svo var afi mikil leikari,
Þorsteinn Stephensen. Nei, grín
var svo sem ekki mikið áberandi.
Frekar meira af dramatíkinni. En
ég man samt eftir því að afi, sem
var mjög skemmtilegur maður og
mikill húmoristi, gerði alls kyns
hluti á sínum ferli. Þannig stjórn-
aði hann til dæmis barnaþáttum
í Ríkisútvarpinu í gamla daga
og samdi til að mynda vísurnar
„Krakkar mínir komið þið sæl“.
En það var alla tíð mjög létt yfir
heimilislífinu.“
Þóttum eflaust skrýtin
Mamma Þorsteins var einstæð
móðir, Helga Stephensen leikkona,
og hélt heimili fyrir syni sína þrjá
í götunni Undralandi í Fossvogi.
„Afi og amma voru mikið á heim-
ilinu og það var mikill styrkur af
þeim. Mamma var pínu hippi í sér
og heimilið var í þeim stíl – allt úti
í óróum og svoleiðis dóti. Ég hugsa
að krökkunum hafi fundist við
pínu skrýtin. Enda kannski hippar
ekki algengt fyrirbæri innan um
lögfræðinga- og tannlæknasyni.
Þannig að krökkunum þótti mjög
spennandi að koma til okkar.“
Ringlaður eftir Leiklistarskólann
Þorsteinn var í Réttarholtsskóla
en segist ekki hafa fundið sig þar,
jafnvel hafa verið með snert af
félagsfælni á þeim árum. „Ég náði
í það minnsta ekki alveg sambandi
við krakkana. Svo kom Guðrún
frænka mín með þessa hugmynd
að ég færi í MR og ég ákvað bara
að breyta til og sjá hvort ekki væru
ný tækifæri þar. Ég sá aldrei eftir
því.“ Leiklistarskólinn varð Þor-
steini hins vegar ekki jafn hugleik-
inn. „Nei, ég skildi voðalega lítið í
því námi. Að vísu er langt síðan ég
var þar og ég veit ekki alveg hvern-
ig þetta er núna í dag en þegar ég
lít til baka myndi ég vilja vara fólk
við því að ef það ætlar að leiðbeina
ungu fólki eða kenna, að vera ekki
að leggja því línurnar. Ég sá ein-
staklinga koma inn í skólann með
miklar væntingar, brosandi og
allir með mismunandi hugmyndir.
Fólk útskrifaðist og sumir höfðu
unnið og voru í uppáhaldi. Aðrir
voru bara annað hvort hættir eða
fannst þeir ekkert eiga heima í
þessu umhverfi. Og slíkt var yfir-
leitt algjört bull og upplifun fólks
þarna hafði ekkert með hæfileika
þess að gera. Leið mér eins og í
uppáhaldi? Nei, ég var einfaldlega
ringlaður. Sumir hrósuðu og aðrir
skömmuðu og ég var búinn að týna
því sem rak mig upphaflega í skól-
ann – þessu sjálfsprottna – að gera
það sem mig langaði að gera og
kýla á hlutina.“
Helga Braga gefið mér mikið
Það er auðvelt að brjóta fólk niður
sem er að byrja í jafnviðkvæmu
námi og listnám er. Eftir námið
settist Þorsteinn við símann og beið.
„Ég var í fyrstu ofsalega undrandi
á því að síminn skyldi ekki hringja.
Ég beið og beið, alveg þangað til ég
hafði ekki efni á því lengur og varð
að fara að gera eitthvað. Þá fór ég
meðal annars að leika með Helgu
Brögu í litlu leikriti í leikstjórn
Ásgeirs Sigurvaldasonar sem við
settum upp á skemmtistaðnum
Tunglinu í Lækjargötu. Upp frá
þeirri sýningu urðum við Helga
mjög góðir vinir.“ Þannig að ykkar
leiðir hafa lengi legið saman? „Já,
við höfum þekkst lengi, við Helga,
og hún hefur gefið mér mjög mikið
því hún er afar greind manneskja
og vel lesin. Hún hefur gefið mér
jafn mikið ef ekki meira en leiklist-
arskólinn.“
Bömmer reyndist gæfuspor
Fyrsta minning margra um Þor-
stein er úr Fóstbræðrum. „Já,
þannig virkar sjónvarpið, maður
nær landsathygli þar. Ég var
byrjaður í uppistandi áður en ég
fór í Fóstbræður, hafði leikið í
Þjóðleikhúsinu, Borgarleikhúsinu
og Loftkastalanum, en það sem
breyttist var að þarna fór fólk að
þekkja mann. Ég hafði hins vegar
líka unnið um nokkurt skeið á
auglýsingastofunni Hvíta húsinu
en þar byrjaði ég árið 1993.“ Það
sem Þorsteini fannst í fyrstu vera
bömmer – að fara að vinna á aug-
lýsingastofu þar sem listrænum
ferli hans hlyti þá að vera lokið
– reyndist honum mikið gæfu-
skref. „Ég lærði mikið í þessu
starfi, til að mynda af mönnum
eins og Sverri Björnssyni, hönn-
unarstjóra Hvíta hússins, sem er
mikill pælari og skemmtilegur
maður. Ég lærði vinnubrögð sem
ég hafði aldrei lært í leiklistinni en
hef síðan reynt að nýta mér í henni
síðar meir. Þau vinnubrögð ganga
í grunninn út á það að taka ekki
hlutunum persónulega. Ef þú gagn-
rýnir leikara snýr hann kannski
bara upp á sig og segir að þetta sé
bara hans túlkun og honum finnist
þetta rétt og svo framvegis. Ef þú
gagnrýnir auglýsingamann segir
hann: „Ókei, ég kem þá með nýja
hugmynd á morgun.“ Fólk borgar
fyrir þessa þjónustu og það er bara
reynt að gera betur. Þetta er ágæt-
is prinsipp í leiklistinni líka.“
Hafnað af leikhússtjórum
Leiðir Þorsteins hafa að mestu
legið um vegi grínsins. Freistar
það hans ekki að leika dramatísk
hlutverk? „Nei, ekki nú orðið. Mér
finnst allt í lagi að leika raunsæis-
lega en ég hef ekki áhuga á því að
finna mér leikrit þar sem ég græt,
öskra og ríf hár mitt í þrjá tíma.
Annars hef ég ekki mikið verið í
því að leika upp á síðkastið. Frek-
ar þá bara verið í einhverjum litl-
um og skrítnum hlutum eins og
að hjálpa krökkunum uppi í kvik-
myndaskóla. Reyndar hefur mér
verið neitað nokkrum sinnum um
hlutverk í Þjóðleikhúsinu af núver-
andi og fyrrverandi leikhússtjór-
um þrátt fyrir að leikstjórar hafi
beðið um mig. Ég hef engar skýr-
ingar á því.“ Og myndirðu þá vilja
leika meir? „Já, ég myndi alveg
vilja gera það, því ég hef gaman af
því, en ég verð að viðurkenna að ég
er líka duglegur að hafna hlutum.
Segi nei takk ef þeir höfða ekki til
mín.“
Lítið fyrir grófan húmor
Þorsteinn á marga aðdáendur sem
hafa fylgt honum í gegnum grín-
ið hans síðustu árin. Finnst honum
húmor hans breytast frá ári til árs?
„Nei, kannski ekki svo mikið. Ég er
rúmlega fertugur og horfi auðvit-
að pínulítið öðruvísi á lífið núna en
þegar ég var tvítugur. Ég hef samt
aldrei verið mikið fyrir móðgana-
húmor eða grófan húmor. Jú, ég hef
alveg tekið fólk fyrir í þjóðfélaginu
og gert grín að því en ég reyni þá
að taka fyrir einstaklinga sem ég
veit að geta tekið því. Og fólk sem á
kannski skilið rassskellingu, opin-
Reyndar hefur mér verið hafnað nokkrum sinnum hlut-
verki í Þjóðleikhúsinu af núverandi og fyrrverandi leik-
hússtjórum þrátt fyrir að leikstjórar hafi beðið um mig.
Ég hef engar skýringar á því.
Gengur í barndóm í húmor
Þorsteinn Guðmundsson segist á síðustu árum hafa gengið í barndóm hvað húmor snertir. Þannig kunni hann betur og betur
að meta kjánalegan húmor og hefur að eigin sögn aldrei verið mikið fyrir grín sem sé á annarra kostnað þó að það slæðist nú
alveg með. Þorsteinn sagði Júlíu Margréti Alexandersdóttur meðal annars frá því þegar fólk fer að hlæja við það eitt að sjá hann.
HRIFINN AF NAÍVISMA „Ég er til dæmis alinn upp við mikinn ljóðalestur og amma og afi létu okkur lesa mikið af ljóðum fyrir sig. Ég held ég hafi lært svolítið af því að tala í knöppu máli. Síðan er ég mjög hrifinn af
ákveðnum naívisma og svona, hvað skal segja, „ÍNN og Útvarps sögu-stemningu“,“ segir Þorsteinn. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI