Samvinnan - 01.10.1948, Side 38

FORELDRAR OG BÖRN
í HRIF ATBURÐA sem ske í
bernsku okkar, fylgja okkur
allt lífið. Þetta finnum við bezt,
þegar við erum komin á íullorðins-
ár. Ef við stöldrum við munum við
auðveldlega finna, hve minningar
bernskuáranna hlýja okkur og
lialda um okkur vörð, og jafnframt
hve leiðinlegir atburðir og miður
þægilegir, sem fyrir komu, þegar
við vorum börn, geta hrellt okkur
og hrjáð langt fram á æfi.
Fyrir utan þessa atburði, sem hér
er talað um, og hver og einn mun
kannast við úr sínu eigin lífi, er
annað, sem ekki siður skiptir máli,
en færri gera sér grein fyrir al-
rnennt. Það eru áhrifin, sem börn
verða fyrir af daglegri umgengni í
heimilinu og andrúmsloftinu, sem
þar ríkir.
Þegar við erum orðin fullorðin,
munum við naumast geta skýrt frá
því, hvernig andrúmsloftið hafi
verið í heimili okkar, meðan við
vorum ung börn. En sálfræðingur,
sem kemst í kynni við okkur, mun
geta það, oft að miklu leyti rétt.
Þetta stafar af því, að við munum
ekki svo langt aftur í tímann, og
heldur ekki munum við hafa gert
okkur grein fyrir því, nema að tak-
mörkuðu leyti, en við liöfum mót-
ast af þeim mönnum og konum,
sem gættu okkar, heimilinu, sem
við áttum og andrúmsloftinu, sem
þar ríkti.
Þetta hefur allt skeð, án þess að
við yrðum vör við það. Umhverfið,
áhrif heimilisins og áhrif frá heim-
ilisfólkinu, í þessu tilfelli langoftast
foreldra, setja á okkur það svip-
mót í bernsku, sem við berum allt
lífið.
Margir kennarar kannast og við
það, hve auðvelt er að þekkja
lieimilin af börnunum. Þegar barn-
ið fæðist er það sem óskrifað blað,
við getum sagt að það sé eins og
þerriblað, sem sýgur í sig vökva um
leið og hann snertir eina brún þess.
Það skiptir ekki máli, hvort vökv-
in ner blár, rauður eða svartur. —
Þerriblaðið er reiðubúið að sjúga
hann í sig og gerir það um leið og
það kemst í snertingu við hann.
Það er eins með barnið. Það
drekkur í sig áhrifin, og alla vega
áhrif eiga greiðan aðgang að barns-
sálinni.
Nútíma sálfræðingar telja, að
ekkert sé jafn mikilvægt fyrir mót-
un barnsins til góðs, eins og ástríki
í heimilinu og blíða: Kærleikur,
sem barninu er sýndur í ríkum
mæli, og kærleikur milli þeirra,
sem umgangast það.
Hvernig stendur á því, að okkur
þykir misvænt um fólk? Hvernig
stendur á því, að okkur þykir
vænna um Pétur en Pál?
Er það ekki vegna þess, að Pétur
hefur einhvern tíma gert eitthvað
fyrir okkur, sagt eitthvað notalegt,
tekið innilega í hendina á okkur,
huggað okkur eða glatt? En Páll
aftur á móti, aldrei gert annað en í
mesta lagi bjóða okkur góðan dag-
inn, og kannske með súrum svip?
Það er viðhorf Péturs, sem við þurf-
um að hafa til barnanna. Við finn-
um sjálf, hve slíkt viðhorf yljar
okkur og hvetur til góðs, og börn-
unum er það ekki síður mikilvægt.
„Eg veit að þetta er góð kona,“
sagði lítill hnokki við mömmu sína
um konu, sem þau höfðu mætt á
förnum vegi og spjallað við. „Af
liverju heldur þú það?“ spurði
móðirin. „Hún þekkti nafnið
mitt,“ var svarið.
Það þarf oft ekki mikið til þess
að ylja litlu barni um hjartaræturn-
ar og hafa veruleg áhrif á það til
góðs. Og við eigum heldur ekkert
tækifæri að láta ónotað til slíks.
Sparsemi er talin dyggð, en vin-
gjarnleg orð ætti aldrei að spara.
38