Samvinnan - 01.12.1952, Page 2

Útgefandi: Samband íslenzkra
samvinnufélaga.
Ritstjóri: Benedikt Gröndal.
Ritstjórn og afgreiðsla í
Sambandshúsinu, Reykjavík.
Ritstjórnarsími 7080.
Kemur út mánaðarlega.
Verð árgangsins kr. 40.00.
Verð í lausasölu 5 kr.
Prentsmiðjan Edda.
E fni:
Söluvika íslenzkrar iðnað-
arvöru 3
Ein nótt og einn dagur í
Jerúsalem 4
Snillingurinn Michelan-
gelo 6
Bláa perlufestin 9
„Blessaður maturinn, bölv-
að brimið“ 10
Hervarnir á íslandi 14
íslendingar í aðalstöðvum
SÞ 16
íslenzkir samvinnumenn
þurfa að eignast náms-
heimili 18
Frá Lundúnum til Hrúta-
fjarðar 20
Kirkjur í Eyjafirði 23
Teflt á tvær hættur 30
Bhave, lærisveinn Gandhis 31
Samvinnufréttir 33
Stúlkan í Svartaskógi 35
Myndasaga 39
XLVI. árg. 10-11
Nóv.-des. 1952
BYGGINGAR SAMEINUÐU ÞJÓÐ-
ANNA skreyta forsíðu Samvinnunnar
að þessu sinni, og er þetta gert í þess-
um mánuði í þeirri von, að þessar
byggingar megi í framtíðinni verða
tákn friðar á jörðu, samvinnu og vin-
áttuþels þjóðanna. Að vísu horfir ekki
vænlega um að svo megi verða, á þessu
herrans ári, en þó er hvergi nærri
ástæða til að örvænta. Það eru ekki
nema nokkrir áratugir síðan byrjað
var á tilraunum til að steypa þjóðum
heims saman í eitt samfélag, byggt á
lögum og rétti. Ef íhuguð er saga
mannkynsins, ekki áratugi, heldur
aldir og jafnvel þúsundir ára, skal
engan undra, þótt slíkt takist ekki á
einum mannsaldri. Við skulum ekki
ætla okkur minna en öld til að fram-
kvæma svo stórbrotna hugsjón, og
taka því með þolinmæði, þótt á móti
blási um stundarsakir.
UNGUR LÖGFRÆÐINGUR, Sveinn
Haukur Valdimarsson, sonur Valdi-
mars Sveinbjörnssonar íþróttakenn-
ara við Menntaskólann í Reykjavík,
dvaldist um skeið í aðalstöðvum SÞ
og starfaði þar við lögfræðideildina.
Hann er nú kominn heim, og hefur
tekið við starfi í skipadeild SÍS. Hefur
hann góðfúslega skýrt lesendum Sam-
vinnunnar nokkuð frá störfum í
aðalstöðvum Sameinuðu þjóðanna, og
má af yfirliti hans glöggt marka, að
það margt merkilegt að gerast, sem
færir þjóðir heimsins stöðugt nær
hver annari, enda þótt hvað skemmzt
miði í því sviði, sem mest er horft á —
sviði öryggisráðsins og allsherjar-
þingsins, þar sem hin illleysanlegu
deilumál stórveldanna eru hvað mest
rædd. Myndirnar með grein þessari
eru lánaðar af fræðsluskrifstofu SÞ
í Kaupmannahöfn, en forstöðumaður
hennar, Viggo Christensen ritstjóri,
var nýlega á ferð hér á íslandi í em-
bættiserindum.
MEÐAN HEIMSMÁLIN eru til um-
ræðu, er rétt að benda á greinina um
landvarnir á íslandi, sem skrifuð var
fyrir nóvemberhefti þessa árs, en það
var sameinað desemberheftinu. í þess-
ari grein er leitazt við að setja fram
upplýsingar varðandi þetta mál,
hvernig vörnum var hagað á stríðsár-
unum og hvernig þeim virðist hagað
nú. Um það geta allir verið sammála,
að fróðlegt er að þekkja eitthvað til
þessara mála, hvort sem mönnum lík-
ar betur eða verr sú þróun, sem orðið
hefur síðan 1940. í sambandi við öflun
upplýsinga um þessi efni, hefur Sam-
vinnan fengið aðgang að yfirliti um
sögu hervarnanna hér á landi á stríðs-
árunum, en úr því mun ekkert hafa
verið birt hér á landi fyrr. Væri það
sjálfsagt þess vert fyrir fslendinga að
reyna að safna saman öllum heimild-
um, sem fáanlegar eru, um það sem
gerðist í landi þeirra á stríðsárunum,
því að það er óneitanlega hluti af sögu
landsins, þótt landsmenn vissu oft lít-
ið um það.
NOKKRAR KVARTANIR hafa bor-
izt um það, að kaupendur hafi ekki
fengið öll hefti Samvinnunnar skil-
víslega, og sumir jafnvel ekki fengið
afmælisheftið. Enda þótt ekki sé mik-
ið um þetta, vill afgreiðsla blaðsins þó
brýna fyrir lesendum að senda ávallt
kvörtun, svo að þeir fái þau blöð, sem
glatazt hafa, og unnt sé að leiðrétta.
heimilisföng, ef þau hafa brenglazt,
eða gera aðrar ráðstafanir til að fyr-
irbyggja vanskil. Er það að sjálfsögðu
mikið áhugamál afgreiðslunnar að
útiloka slíkt með öllu, ef unnt er.
GREININ UM VETRARSKIPIÐ, eft-
ir Þóri Friðgeirsson, er fróðlegur kafli
úr baráttusögu frumherja samvinnu-
félagsskaparins á íslandi. Er bæði
hollt og fróðlegt að rifja upp slíka
viðburði, enda er nú komið svo, að all-
ur þorri hinna yngri landsmanna.
þekkir aðcins önnur og stórum betri
lífskjör, en hættir við að vanmeta þá
baráttu feðra sinna, sem skapað hafa
þau kjör. Sagan af Miaca er eitt af
dæmunum frá þeim árum, sem ættu
að veita samvinnumönnum nútímans
aukið hugrekki og aukna staðfestu í
baráttu sinni.
2