Samvinnan


Samvinnan - 01.11.1961, Blaðsíða 19

Samvinnan - 01.11.1961, Blaðsíða 19
Heiðraffa samkoma. Á þessari stundu fögnum viff því, að fyrir 50 árum var Kaupfélag Langnesinga stofnað. Þá gekk Guffmundur Vilhjálms- son bóndi aff Syffra-Lóni fram fyrir skjöldu ásamt fleiri framsýnum bænd- um, og stofnuffu þeir meff sér kaupfélag. Þessir menn voru framsýnni en margir affrir samtímamenn þeirra. Þeir voru hin- ir harffgeru brautryffjendur, sem sáu og skildu aff samvinnuhugsjónin var boff- beri aukinnar menningar, betri lífsaf- komu og vaxandi athafnaiífs. Þeir voru brautryffjendur sem gengu í berhögg viff ofurvald þröngsýnnar kaupsýslustéttar þess tíma. Sem betur fór, þá tókst þessum mönn- um aff yfirstíga risavaxna byrjunarörff- ugleika, sem virzt hefffu meffalmönnum óyfirstíganleg hindrun, en var þeim, gæddum baráttuþreki hins trúaffa hug- sjónamanns, aðeins óverulegur þröskuld- ur á leiff til betra lífs, sem ryffja varð úr vegi og rutt var frá. Þegar þessir menn höfffu fengiff því áorkaff aff stofna sitt eigiff verzlunarfé- lag og þar meff sýnt aff bændur gátu sjálfir tekiff verzlunina í sínar hendur, sem og hafffi veriff sýnt og sannaff í vöggu og höfuffbóli íslenzkrar samvinnu, Suffur- Þingeyjarsýslu, þá fylgdu hinir, sem meir voru hægfara, í slóffina. Hinir fyrstu höfffu sannaff og þeir síðan öfflast trúna, aff bændur gætu fengiff miklu áorkaff, affeins ef þeir stæffu og ynnu saman. Er tímar liffu og atvinnuhættir þjóff- arinnar urffu fjölþættari, þá fóru sam- vinnufélögin út í margskonar atvinnu- rekstur I þorpum landsins. Ekki einvörff- ungu rekstur og þjónustu er snerti land- búnaffinn, heldur einnig er sneri aff út- vegi og iffnaffi. Oft og tíðum þá hafa kaupfélögin og gera þaff enn, staðið fyrir erfiðum rekstri fyrirtækja, bæffi framleiffslu og þjónustu, einvörffungu vegna nauffsynjar og skyldu viff fólkiff sjálft á hinum ýmsu stöffum og þjóðfélagiff í heild. Þaff er því mikils um vert, aff fólk jafnt til sjávar og sveita, jafnt bændur, verkamenn, sjó- menn og iffnaðarmenn, ekki hvaff sízt þeir, sem ungir eru og framtíffin er aff falla í skaut, athugi gaumgæfilega hvaff samvinnustefnan boffar og hverju kaup- félögin hafa fengiff áorkaff. Ég er þess fullviss, að sá ungi maffur og kona, sem hugsar þessi mál meff fullri einlægni og sanngirni, hlýtur aff komast aff þeirri niðurstöffu, aff stefna, sem stikur kyngikraftur fylgir, aff sam- tök sem hafa lyft svo mörgum Grettis- tökum landi og lýff til heilla hlýtur aff vera þaff, sem koma skal í enn ríkara mæli en veriff hefur. Góffir félagsmenn, ég fagna því aff vera kominn til starfa í félagi ykkar. Þaff er mín hjartans ósk, aff gæfa og farsæld megi fylgja félagi ykkar og ykkur sjálf- um. Til hamingju meff 50 ára afmæliff. Formaður félagsins, Eggert Ólafsson. Gísli Guðmundsson, alþingismaður, sótti afmælishófið og flutti þar aðal- ræðuna. Gísli hefur unnið félaginu margt gott á liðnum árum, enda fór- ust Einari Hjartarsyni svo orð um störf Gísla: „Gísli Guffmundsson hefur boriff helg- an hug til Kaupfélags Langnesinga, hann hefur veriff boffinn og búinn til þess aff vinna því til heilla og hamingju ef hann hefur átt þess nokkurn kost á liffnum árum. Og mest og bezt ef mikinn vanda hefur borið aff höndum. Þetta starf Gísla verffur aldrei metið til fjár. Kaupfélag Langnesinga vill því þakka Gísla Guffmundssyni liðnu árin í kvöld og óska honum og fjölskyldu hans allra heilla.“ Eins og áður segir flutti Gísli aðal- ræðu hófsins. Rakti hann þar sögu félagsins og fórust honum m. a. orð á þessa leið: Útibússtjórl K. L. á Bakkafirði, Lúðvík Sigurjónsson. Hin skipulagða sveit félagshyggju- manna, sem að þessu verki stóð og stendur, hefur verið vaxandi undan- farna áratugi. Um 1920 munu, eins og ég veik að áðan, félagsmenn hafa verið 60—70 talsins, og félagshyggj- an hafði þá þegar fest traustar ræt- ur í öllum hreppum núverandi fé- lagssvæðis. Síðar var um nokkurra ára skeið starfandi sérstakt pöntun- arfé.ag í Þistilfirði. Framkvæmda- stjóri þess var Kristján Þórarinsson bóndi í Holti og formaður Þorsteinn Þórarinsson. Pöntunarfélagið rak, a. m. k. lengst af, ekki sölubúð, en byggði í Þórshöfn vörugeymsluhús, sem K. L. á nú. Starfsemi þess og K. L. var svo sameinuð (um áramótin 1930—31). Á 25 ára afmæli félagsins Kaupfélagsstjórahjónin á Þórshöfn ásamt þrennum kaupfélagsstjórahjónum úr nágrenninu, er hófið sóttu. Fremri röð frá vinstri: Hjördís Tryggvadóttir, Húsavík, Borghildur Guðmunds- dóttir, Raufarhöfn, Védís E. Kristjánsdóttir, Þórshöfn og Margrét Friðriksdóttir, Kópaskeri. Aftari röð frá vinstri: Finnur Kristjánsson, Húsavík, Jón Árnason, Raufarhöfn, Gísli R. Pét- ursson, Þórshöfn og Þórhallur Björnsson, Kópaskeri. SAMVINNAN 19

x

Samvinnan

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Samvinnan
https://timarit.is/publication/340

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.