Tímarit kaupfjelaga og samvinnufjelaga - 01.03.1907, Side 15

15
tryggni meðal framleiðenda sjálfra, bæði innan fjelaga
og utan. Menn vonuðu að viðkynning og samvinna,
meðal starfsmanna fjelaganna, hlyti að bera hjer góðan
árangur. Pá væntu menn þess og, að ýmsar tilraunir
og fyrirtæki mætti framkvæma með betra árangri, ef fje-
lögin sameinuðu krafta sína, með samræmdu skipulagi
og áhuga, og því væri hjer einnig um beina hagnaðar-
von að ræða.
í þessu efni voru það enn dæmi frá útlöndum, sjerstak-
lega Danmörku, sem hvöttu menn til íhugunar og tilrauna.
Fyrir rúmum tíu árum síðan var fyrst gjörð alvarleg
tilraun til að mynda samband meðal íslenzkra kaupfje-
laga. Pá var það, eptir nokkurn undirbúning, einkum
hjer á Norðurlandi, að fulltrúar frá ýmsum kaupfjelögum
höfðu fund með sjer í Reykjavík 20. Ágúst 1895. Á
fundinum var rætt um samband kaupfjelaganna, og
gengu þá fimm fjelög í sambandið.
Á fundinum voru samþykkt »Sambandslög íslenzkra
kaupfjelaga«. Fyrsta grein þessara laga var þannig orðuð:
»Tilgangur sambandsins er sá, að vinna að útbreiðslu
og eflingu kaupfjelagsskaparins hjer á landi; að auka
sem mest kunnugleika og traust hinna ýmsu kaupfje-
laga (pöntunarfjelaga og verzlunarfjelaga) sín á milli, og
að koma á samvinnu milli fjelaganna í hinum ýmsu á-
hugamálum þeirra.«
Af þessari grein má sjá stefnuna og hvað það ein-
kum var, sem þá vakti fyrir mönnum.
í 6. gr. sambandslaganna eru þessi ákvæði:
»Á aðalfundi skal kjósa mann til að sjá um útgáfu
tímarits, er sambandið gefur út, að minnsta kosti ann-
aðhvort ár. Þar skal prenta ritgjörðir um kaupfjelagsmál
og hagskýrslur kaupfjelaganna, svo sem skrár yfir að-
fluttar og útfluttar vörur, með álögðum kostnaði, yfir-
lit yfir fjárhag fjelaganna, eignir og skuldir. Skýrslur
þessar skulu fjelögin senda formanni sambandsins við
lok hvers árs . . .«
Alþingismaður Pjetur Jónsson á Gautlöndum var