Tímarit kaupfjelaga og samvinnufjelaga - 01.03.1907, Side 41
Fólksfjölgun í bæjum og sveitum.
I flestum menningarlöndum álfu vorrar hefur það komið
í Ijós, nú á síðari tímum, að mannfjöldinn hefur aukizt
langt um meira í bæjum, einkum stórbæjunum, heldur
en til sveitanna. Sumstaðar hefur sveitabúum fækkað eða
þeim, sem eitthvað framleiða, svo fólksfjölgun landsins
hefur eingöngu lent á bæjunum. Skýrslur um innflutn-
ing til bæjanna og burtflutning fólks þaðan sýna það,
mjög víða, að fólksfjöldinn í hinum stærri bæjum gæti
ekki haldizt við, því síður aukizt, ef enginn innflutning-
ur ætti sjer stað. Það kemur hjer 'í ljós, að fæðingar eru
færri, manndauði meiri og mannsæfin því styttri í bæjum
en til sveita. Þetta er nú, út af fyrir sig, ískyggilegt og
er því áhyggjuefni mörgum stjórnendum og mannfjelags-
vinum, að stórbæirnir seiða allt of mikið til sín af blóm-
um þeim, er vaxa upp í hinum hollu reitum sveitanna,
en hlúa síðan eigi betur að þeim en svo, að þau visna
og falla fyrir örlög fram. En hjer kemur jafnframt annað
þýðingarmikið atriði til greina. Af þessari hreyfing leiðir
það, að framleiðendunum fækkar, svo hlutföllin milli
þeirra og hinna breytast með óálitlegum hraða. Peim
þjóðum fjölgar, sem ekki framleiða eins mikið og lands-
búar þurfa til lífsframfæris. Það, sem þar á vantar, verð-
ur að sækja til annara landa, eða optast í fjarlægar álfur,
þar sem enn eru lítt notaðar lendur og framleiðslan er
ekki sjerlega dýr. Hjer er, að nokkru leyti, ástæðan fyrir
nýlendugræðgi þjóðanna og kappinu um það, að hvergi
sje lokaður markaður, svo auðveldara verði að fá hinar