Stúdentablaðið - 01.12.1947, Blaðsíða 18
12
STÚDENTABLAÐ
ræmi við grundvallarstefnur í stjórnmálurn.
Til þessara mála telja þeir hátíðahöldin 1.
desember.
1 upphafi héldu stúdentar 1. des. hátíðleg-
an til minningar um Eggert Ólafsson árið
1921.
Árin 1923 og ’24 færðust hátíðahöldin svo
í það horf, að stúdentar reyndu að gera dag-
inn — fullveldisdaginn — að helgasta degi
þjóðarinnar allrar, og það tókst svo vel, að
dagurinn var haldinn hátíðlegur sem þjóð-
hátíðardagur fram til ársins 1944, að 17. júní
leysti hann af hólmi.
En stúdentar ákváðu hins vegar þá, að dag-
urinn skyldi eftir sem áður vera hátíðisdag-
ur þeirra — stúdentadagur — eins og verið
hafði í upphafi, eins konar stéttardagur stúd-
enta, baráttudagur í hagsmunamálum stúd-
enta. 1. des. 1923 er t. d. efnt til sölu happ-
drættismiða, og skyldi ágóðanum varið til
byggingar stúdentagarðs.
Slíkur dagur er 1. des. nú orðinn.
Það virðist augljóst, að meðan 1. desem-
ber var sannkallaður þjóðhátíðardagur til
minningar um fullveldisviðurkenninguna, sem
við öðluðumst 1. des. 1918, þá hafi varla
verið nauðsyn á því, að flokkspólitískur blær
hvíldi á hátíðahöldum þann dag. Varla hefði
nokkur Islendingur prédikað á þeim degi aft-
urhvarf til danskra yfirráða, hvar sem hann
hefði staðið í flokki.
Nú, eftir að dagurinn er orðinn stúdenta-
dagur, er og augljóst, að stjórnmál eru jafn
ónauðsynleg. Hagsmunamál stúdenta fara
ekki eftir neinum flokkslínum, og það er ekki
annað en flokksleg þröngsýni, ef velja ætti
þá fulltrúa stúdenta, sem fram koma fyrir
þeirra hönd við hátíðahöldin, í pólitísku ljósi
þeirra, sem mega sín meir í stúdentaráði í
það og það sinnið. 1. des. er enginn áróðurs-
dagur þeirra, sem hafa meirihlutann í ráð-
inu, heldur hátíðisdagur allra stúdenta, sem
á að bera svip af því bezta, sem völ er á í
menningarlífi þjóðarinnar. Það á að draga
fjöður yfir pólitískan lit þeirra, sem svip
setja á hátíðahöldin, en velja þá með tilliti
til þess orðstírs, sem þeir hafa getið sér á
sviði bókmennta, lista og vísinda, því að þá
fyrst má gera sér vonir um, að umbótakröf-
ur stúdenta á málefnum þeirra verði virtar
viðlits, þegar hægt er að sýna og sanna, að
menningu landsins sé sómasamlega borgið í
höndum þeirra, en þeir láti ekki pólitískar
hillingar glepja sér sýn.
Ég get ekki séð, að nokkur ástæða sé því
til þess að gera 1. des. að pólitískum degi,
enda er hann og á að vera í framtíðinni al-
mennur stúdentadagur, og sýnist mér þá þess-
ari meginstoð kippt undan röksemdum
þeirra, sem vilja, að stúdentaráðskosningar
verði framvegis með núverandi sniði.
Af því, sem sagt hefur verið, virðist mér
augljóst, að hinn pólitíski kosningagrund-
völlur við stúdentaráðskosningarnar sé að
mestu mjög óheppilegur og að fásinna sé að
halda fast við hann. Þá tel ég og, að póli-
tísk afstaða til málefna í stúdentaráði sé vart
réttlætanleg. I fyrsta lagi eru þau mál, sem
kosið er eftir, alls óskyld málum þeim, sem
stúdentaráð fær til úrlausnar, þegar til starf-
ans kemur, og í öðru lagi getur félagsandi
og samheldni stúdenta beðið varanlegt tjón
vegna pólitískra svigurmæla stúdenta hvers
í annars garð.
Hitt er svo annað mál, að stúdentum er
skylt, eigi síður en öðrum landsmönnum, að
hugsa í fyllstu alvöru um landsmál og þjóð-
arhagi og hafa ákveðnar skoðanir á þeim
málum, byggða á dómgreind þeirra og þekk-
ingu, af því að hver kjósandi í lýðfrjálsu landi
er siðferðilega skyldur til að reyna að verða
sem hæfastur til þeirrar þátttöku í stjórn
landsins. Það er svo og jafnaugljóst, að
pólitískum skoðunum þarf ekki að hampa í
tíma og ótíma.
Ég hygg, að flestir stúdentar muni vera
mér sammála um, að hag þeirra sé betur
borgið, ef stúdentaráð eyðir ekki tíma sín-
um í þýðingarlaust þras og þrætur um mál,
sem það getur alls ekki haft nein áhrif á,
en vinni heldur samhuga að málum þeim, sem
því ber að starfa að, — hagsmunamálum stúd-
enta.