Spegillinn - 01.05.1983, Blaðsíða 34
kjósa mig á þing. Ha!“ sagði hann
kátur, „það er ég viss um að áður en
ég verð genginn út úr þessu húsi, þá
man ég hvað ég heiti, og áður en ég
verð kominn á skrifstofuna, þá man ég
jafnvel nafnnúmerið mitt. Af ræðunni
þarf ég ekki að hafa áhyggjur. Konan
sér um það.“ Og hann greip bíllyklana
í forstofunni, lauk upp, dró djúpt að
sér svalandi loftið og stefndi yfir að
bílnum sínum.
Hann lauk upp bílhurðinni og settist
inn. Gamalkunnugt sætið tók vel á móti
þungum líkama hans og hann teygði sig
fram, og stakk lyklinum í ræsinn. Vélin
rauk í gang, hann sleppi lyklinum og
færði höndina upp á stýrishjólið. Þá tók
hann eftir því, að höndin var horfin,
og hann sá aðeins hvíta líningu skyrt-
unnar framan við jakkann. Hvað var
orðið af hendinni? Hann litaðist um og
sá þá, að hægri hönd hans hélt enn um
bíllykilinn; hafði losnað frá úlnliðnum
og fylgdi ekki eftir þegar hann lyfti
handleggnum. Hvað var á seiði? Hann
teygði vinstri höndina yfir ýstruna og
losaði hægri höndina af bíllyklinum,
hélt á henni stundarkorn og virti hana
fyrir sér. Þetta var sólbrún, fremur
holdmikil hönd og virtist í góðu ásig-
komulagi. „Ég verð að tala við lækninn
minn,“ hugsaði hann, „svona get ég
ekki verið." Og hann fleygði hægri
hendinni í framsætið og ákvað að taka
hana með sér, þegar hann færi til
læknisins. Hann kom bílnum í gír og
ók af stað. Nú kom sér vel að vera
vanur bílstjóri og geta snúið léttu vökva-
stýrinu með vinstri hendinni einni, og
til að aksturinn tækist sem best, stakk
hann vindlinum í munninn og beit þétt
um endann. Þegar hann kom að sam-
komuhúsinu, þar sem fjölskylduhátíð-
in átti að vera, ók hann að hliðarinn-
gangi til að komast skemmstu leið inn
í salinn, því að hann kærði sig ekki um
að kjósendur hans, sem streymdu nú
að úr öllum áttum til að heyra hann
tala, sæju að hann hafði ekki lengur
tvær hendur. „Kjósendur?“ hugsaði
hann, „já; það er þess vegna. Það þarf
að taka stjórn landsins föstum tökum,
og það er ég sem er hinn sterki maður.
Hvernig var þetta aftur? Ábyrg stjórn,
var það ekki? Raunhæf leið til bættra
lífskjara. Einbýlishús handa öllum, var
það ekki?“ Konan hafði samið fyrir
hann nokkrar meitlaðar setningar, eins-
og til dæmis: „Eigi skal sköpum skipta.“
Hann teygði vinstri handlegginn yfir
ýstruna til að slökkva á bílvélinni.
Hann dokaði andartak við, áður en
hann greip í lykilinn, óttaðist að nú
kynni að fara einsog áður, að höndin
losnaði frá honum um úlnliðinn og
hann sæti þá eftir í bílnum og kæmist
ekki út, því ekki gæti hann opnað
bíldyr handalaus. En ekkert óvenjulegt
gerðist. Bílvélin þagnaði, hann hélt á
lyklinum, höndin var föst við hann og
hann þreif í hurðarhúninn, opnaði,
steig út og skellti hurðinni í falsið. En
þá tók hann eftir því, að ekki var allt
með felldu. Hann sveiflaðist út á hlið,
þegar hann tók fyrsta skrefið. Hvað var
nú þetta? Hann beit fastar um vindilinn
og litaðist um. Hægri skórinn var hvergi
sjáanlegur. Hann leit eins langt niður
eftir sér og hann gat fyrir ýstrunni.
Fóturinn var horfinn, sást ekki koma
niður úr buxnaskálminni einsog hann
átti að gera. Hann leit inn um bílglugg-
ann og sá þá, að fóturinn stóð enn á
bensíngjöfinni, klæddur svörtum skóm
og sokk. Hann var öldungis steinhissa.
Hvað var eiginlega að honum? „Ég
verð að ná sambandi við lækninn minn,“
hugsaði hann og litaðist um. Fólk
streymdi að húsinu, og sumir veifuðu
glaðlega til hans. Hann kinkaði kolli og
gekk af stað og sér til mikillar undrunar,
þá fann hann, að það var ekki sérlega
erfitt að ganga. Hann sveiflaðist að vísu
út á hlið, en þótt fótinn vantaði, þá fann
hann ekki til sársauka. Hann fann ekki
til neins. Það var eiginlega einsog hann
væri allur dofinn, gengi áfram í leiðslu.
„Þetta er kannski hluti af kölluninni,“
hugsaði hann. „Það er til þess ætlast að
ég fái að reyna óvenjulega hluti, svo að
mér gangi betur að skilja lífið.“ Hann
ýtti upp þungri hurðinni og gekk inn í
samkomusalinn. Breiður borði hafði
verið strengdur þvert yfir sviðið og á
hann var nafn hans letrað. Hann þekkti
það um leið og hann sá það. Framan
við nafnið var listabókstafur flokksins
hans með krossi við x. „Ex ég,“ hugsaði
hann, allt þetta fólk trúir á mig, treystir
mér, vill að ég berjist fyrir það og það
skal ég gera. Konan hans kom á móti
honum. Hann nauðaþekkti þessakonu.
Þau höfðu búið saman í marga áratugi.
Þetta var konan sem hann hafði búist
við að sjá liggjandi í rúminu við hlið
sér, þegar hann vaknaði fyrir skemmstu.
Hann heyrði rödd hennar einsog í
fjarlægð, þegar hún sagði honum, að
allt væri tilbúið, fundurinn væri að
hefjast og að það væri gert ráð fyrir, að
hann færi fyrstur upp í ræðustólinn og
héldi stutta hvatningarræðu. „Já,“ hugs-
aði hann, „þjóðin hefur brotist úr
sárustu fátækt til mestu velmegunar
sem þekkist í heiminum. Það var þetta
sem ég átti að segja.“ Hann ætlaði að
segja konunni, að hann vantaði nú bæði
hægri hönd og fót og biðja hana að
panta tíma hjá lækninum, en fannst
svo, að hann gæti látið það bíða. Hann
leit frarn í salinn og sá einsog í móðu,
að hvert sæti var skipað og að andlitin
þúsund mændu á hann. Konan sagði
honum að hann væri með nýja ræðu í
jakkavasanum, að honum væri ekkert
að vanbúnaði, nú skyldi hann ganga
hnarreistur upp á sviðið og flytja hvatn-
ingarávarp og að á eftir tæki lúðra-
sveitin við. „Betri leiðir til betri lífs-
kjara,“ hugsaði hann, „var það ekki
þannig? Styrk stjórn, ábyrg afstaða.
Hinn hreini meirihluti. Festa og mann-
dómur. Ekki er allt gull sem glóir.
Látum nú hendur standa fram úr erm-
um. Nei,“ hugsaði hann, „ég verð víst
að sleppa því.“ Hann mældi út stigann
upp á sviðið og reiknaðist til, að hann
gæti stigið í hann miðjan og enginn
myndi taka eftir því að hægri fótinn
vantaði. Hann hallaði sér fram, rétti úr
sér og andartaki seinna stóð hann á
sviðinu. „Það tókst,“ hugsaði hann og
leit sem snöggvast um öxl. Konan stóð
neðan við sviðið og horfði á hann
gapandi af undrun. „Hvað nú?“ hvísl-
aði hann milli samanbitinna tannanna
og fann vindilreykinn leggja upp í
augun. Hann leit við. Vinstri fóturinn
hafði orðið eftir í stiganum. Hann stóð
fótalaus á sviðinu; var orðinn mörgum
sentímetrum styttri en hann átti að sér.
„Nú fór í verra,“ hugsaði hann, „þetta
hlýtur að enda með ósköpum." Hann
fann, frekar en sá, að fólkið í salnum
mændi á hann, og hann vissi að hann
mátti ekki bregðast kjósendum sínum.
Hann sté varlega fram og fann, sér til
þónokkurrar undrunar, að hann gat
auðveldlega gengið. Eiginlega var ekki
verra að vera fótalaus. Hann leit á
konuna, hún hafði nú lokað munninum
og kinkaði uppörvandi kolli til hans.
Svo sá hann að hún skaust að stiganum
og tók vinstri fótinn, skýldi honum á
bak við sig á meðan hún skaust í sæti
sitt. Hann gekk hiklaust í ræðustólinn.
Hann hafði lækkað svo í loftinu, að
það var með naumindum að hann sást
yfir púltið. „Ég verð að byrja kröftug-
lega,“ hugsaði hann, „gefa snarpa yfir-
lýsingu, sem fundarmenn gleyma ekki.“
Hann rétti úr sér, horfði alvarlegum
augum yfir salinn, byrjaði á „góðir
fundarmenn,“ en fann þá, að það heyrð-
ist ekki til hans, vegna þess að hann var
með vindilinn uppi í sér. Hann greip
því vinstri hendi í vindilinn og ætlaði
að leggja hann frá sér á púltið. Þegar
hann tók í endann sem var klemmdur
milli tanna hans, fannst honum hann
vera óvenjulega þungur. Og þegar hönd-
in sleppti vindlinum á brún ræðustóls-
ins, fann hann að tennurnar höfðu alls
ekki sleppt taki, heldur hafði höfuðið
fylgt með vindlinum og nú stóð hann
hauslaus við ræðustólinn. f öngum sín-
um fálmaði hann í jakkavasann eftir
ræðunni, en þegar hann dró að sér
höndina, fylgdi hún ekki með, heldur
lá eftir í jakkavasanum við brjóstið
hægra megin. Höfuðið horfði einbeitt
út í salinn, reyndi að láta ekki á neinu
bera, tennurnar klemmdar um vindilinn
og reykskýin bárust upp í loftið. „Þótt
ég hafi ekkert að segja,“ hugsaði hann,
„þá verð ég að halda andlitinu þangað
til læknirinn kemur...“
34