Fálkinn - 20.12.1940, Blaðsíða 27

F Á L Ií I N N
21

DDuglas UihiínELj:
É
m
S
|ólakarfan
.f
á
£;;.k
m
P
^i'h.
Jf
«®L
m
ETTA er jólasaga, skal jeg segja
ykkur. Eiginlega œtli maður
ekki að vera að safna öllum
Jjessum fallegu sögum um alúð og
sjálfsfórnir til þess að geyma þær
til jólanna. Þær ættu — ef þær eru
sannar á annað borð — að vera jafn
góðar á hvaða tíma árs sem er. Þessi
saga hjerna segir frá Robert Parker.
Þið munið kanske eftir lionum? Ef
þið eruð orðin görnul þá hafið þið
eflaust sjeð hann einhversstaðar á
ieiksviði.
Sjálfur man jeg ekki eftir honum.
Jeg er of ungur til þess. En Parker
. var mikill leikari og ijek einkum
• skapgerðarhlutverk. Hann ferðaðist
um iandið þvert og endilangt i mörg
ár, með bestu leikfjelögum, og vakti
allstaðar athygli fyrir gáfulegan og
næman leik.
Vikuna fyrir jólin var hann altaf i
New York og kom þá í Leóparða-
klúbbinn á hverjum degi, en það er
fjelag liinna hetri leikara. Þar sat
liann löngum með stjettarbræðrum
sínum og talaði um leikhús og rifj-
aði upp gamla viðburði. Það var
altaf fjölment í klúbbnum um þær
mundir. Vikurnar fyrir stórhátiðar
eru altaf slæmar fyrir leikhúsin,
þvi að allir hafa um annað þarfara
að liugsa en fara i leikhús.
Parker var af fátæku bergi brot-
inn og gleymdi aldrei hvernig það
var að fá sig ekki saddan. Á hverju
ári hjelt hann góðgerðarskemtun og
þar aðstoðuðu menn úr klúbbnum
ókeypis. Ágóðanum var varið til að
kaupa körfur með jólamat og jóla-
‘ gjöfum, sem var útbýtt i anddyri
klúbbsins á aðfangadagskvöld. Sumir
fjélagsmennirnir óku meira að segja
um horgina með körfurnar til þeirra,
sem voru of gamlir og lasburða til
þess að geta vitjað um þær sjálfir.
Og á liverju aðfangadagskvöldi ók
Parker um á stórum vörubíl og út-
býtti jólakörfum til þeirra, sem liann
vissi, að þörfnuðust þeirra mest. Ef
það var mikill snjór notaði liann
sleða í slað bifreiðarinnar og ók
á milli góðbúanna eins og jólasveinn.
Það kom aldrei fyrir, að nokkur
leikari, hversu dyntóttur sem hann
var, færðist undan að aðstoða við
skemtanirnar hans. Og ýmsir, sem
ekki gátu komist til New York um
jólin, sendu honum peningagjafir i
samskotasjóðinn, sem uppbót fyrir,
að þeir gátu ekki lijálpað til öðru-
vísi.
Parker varð gamall og fjekk minna
að gera en áður. Þegar hljómmyndin
kom varð kreppa lijá öllum leikhús-
um í heiminum.
Eitt kvöldið sagði liann i klúbbn-
um: — Ilerrar mínir! Jeg fer að
verða gamall. Það fer að verða tími
til þess, að jeg leggi farðann og bún~
inginn á hilluna og dragi mig i lilje.
En áður en jeg geri þetta ætla jeg
að biðja ykkur, fjelaga mína, að lofa
mjer einu. Haldið þið áfram að gefa
fátæklingunum jólakörfur. Jeg get
ekki starfað að því með sama dugn-
aðinum og áður. Viljið þið gera þetta
fyrir mig, góðir fjelagar?
Leikarar eru tilfinninganæmir
menn og fljótir að hrífast. Þeir lof-
uðu þvi hálíðlega, að gamla venjan
með jólakörfurnar skyldi í heiðri
liöfð framvegis, og klúbburinn lieiðr-
aði Parker með því að gera hann að
heiðursfjelaga.
Parker kom nú sjaldnar í klúbb-
inn en áður. Með árunum, sem liðu,
þyntist hin gamla vinafylking hans.
Þeir gömlu hurfu og aðrir yngri
komu i staðinn, og gamla venjan
með jólakörfurnar gleymdist og fjell
úr sögunni.
í fyrra kom Parker gamli í klúbb-
inn rjett fyrir jólin. Hann var afar
ellilegur — kengboginn og hárið al-
hvítt.
— Herrar mínir, sagði hann og
slóð úpp. Þetta verður víst í síðasta
sinn, sem jeg bið um orðið hjerna
í klúbbnum. Og nú ætla jeg að biðja
ykkur bónar. Eins og sumir ykkar
kanske muna, var jólagjafaútbýtingin
mín besta skemtun og eina áhuga-
mál utan leiksviðsins. Jeg er kominn
af fátæku fólki og jeg veit, livernig
það er að vera svangur á mesta
hátíðisdegi ársins.
Svo hjelt hann áfram með skjálf-
andi rödd: — Jeg ætla nú að biðja
ykkur þess ennþá einu sinni, að ljá
lið ykkar og listgáfu til þess að að-
stoða á líknarskemtun til ágóða fyr-
ir matgjafir á jólunum.
Áheyrendurnir ljetu að orðum
gamla mannsins og skemtunin var
lialdinn óg gaf mikinn arð.
Það voru hvit jól í þetta sinn og
það þótti Parker vænt um. Hann
var nú orðinn of gamall til þess
að sitja í ekilssætinu og fara um
horgina með jólakörfurnar og hafa
taumhald á viljugum hestunum og
þessvegna varð það að ráði, að ann-
ar maður gerði þetta, en Parker
gamli var við afhendinguna á gjöf-
um í klúbbhúsinu. Allir fengu troðna
körfu og vingjarnleg orð, og augu
Parkers gamla ljómuðu af gleði.
Þetta var dagurinn hans og hann
vildi fá sem mesta ánægju af hon-
um. Loks voru allar körfurnar
farnar.
Svo fór hann heim með neðan-
jarðarjárnbrautinni. 'Brosið ljek enn-
þá um varir lians, þó að liann væri
dauðþreyttur. Hanu sá í draumi fá-
tæka menn og konur, sem ekki höfðu
fengið neina jólagleði nema körf-
una hans.
Klukkutíma síðar sat hann við
lítið borð í heldur fátæklegri stofu.
Bogin, hvíthærð kona sat beint á
móti honum.
— Góði Robert, viltu ekki slcera
steikina, sagði hún með hefðarsvip
eins og húsmóðir i stóru samkvæmi.
— Með ánægju, frú Parker. Þuun-
ar sneiðar?
— Já, þökk, lir. Parker.
— Er það ekki yndislegt? sagði
hann. — Varstu feimin, Mary? Það
var ekki með ljettu hjarta, sem jeg
gerði það. Þegar röðin kom að þjer
og jeg rjetti þjer körfuna, var jeg
lafliræddur um, að einhver af gömlu
kunningjunum mundi þekkja þig
aftur.
Parker sat um stund og virtist við-
utan. Svo bætti hann við: — En
liversvegna ætti jeg að blygðast mín
fyrir þetta? Við erum eflaust með
þeim allra fátækustu, sem hafa feng-
ið jólakörfu í dag.
VALAMO, frh. af bls. 17.
og víða um lönd er áhugi að
vakna fyrir henni og löngun til
að skilja hana. Og i Rússlandi
stendur kirkjan á föstum grund-
velli, þrátt fyrir allar ofsóknir,
og fólk er farið að þora að hall-
ast að kirkjunni aftur, segir
hann. Þó að ekki sjáist munkar
i kuflum í Rússlandi framar þá
geyma þeir róðukrossinn undir
skyrtunni.
Munkarnir í Valamo gera sjer
nefnilega von um það enn, að
þeim takist að endurreisa kristn-
ina i Rússlandi. Og þeir tilbiðja
keisarann, alveg eins og i gamla
daga. Klausturbróðirinn, sem sýn
ir mjer safnið, verður hátíðleg-
ur þegar hann sýnir mjer hvíta
húfu af Alexander II. og við lilið-
ina á henni stendur bolli, sem
keisarinn drakk kaffi úr, þegar
liann var geslur í klaustrinu,
1858. Hvílkur dýrgripur!
Árin líða og munkarnir eldast.
En öðru hverju bætast nýir við.
Þeir koma flestir úr skólanum,
sem klaustrið rekur, en þó koma
stöku menn, sem beðið hafa skips
hrot í lífinu, annarsstaðar frá.
tJti á víkinni rær ungur Finni á
háti. Hann var búðarmaður í
Sortavala þangað til fyrir þrem-
ur árum. Og Símon gamli er á
rangli fyrir utan Jerúsalems-
kirkjuna. Hann var kaupmaður
i Helsingfors þangað til liann var
sextugur, en nú er liann munk-
ur i Valamo.
Allir hafa munkarnir einhvern
starfa, þarna eru allskonar hand-
iðnir stundaðar og vinnustofur
handa öllum. Þar starfa munk-
arnir milli guðsdýrkunarstund-
anna. Þangað til þrjú högg stóru
klukkunnar tilkynna, að nú sje
hróðir fallinn í valinn. Honum
er fylgt til grafar og hvítur trje-
kross með nafninu hans segir til
um liver hann var. Eftir nokkur
ár er krossinn fúinn og brotinn
og gröfin týnd og nýr munkur
grafinn í sama reitnum. —
Og svo siglir „Sergei“ til baka
inn í þann lieim, sem er minn.
Rúðarþjónninn frá Sortavala
rjettir úr sjer og horfir á eftir
Niðurl. á bls. 27.