Fálkinn - 26.10.1964, Blaðsíða 15

Loftskipið
HINDENBURG
í Ijósum logum.
Mörg síðari
loftskip urðu að
hlíta sömu
örlögum. í þessu
slysi týndu 36
manns lífinu.
Skybolt varð
sorgarband flug-
hersins. 800
milljónum dala
var kastað á glæ
áður en flugher-
inn viðurkenndi
loks mistök sín
og hætti fram-
leiðslu þessa
gagnslausa
skrímslis.
óleyst er gátan um kafbátinn Tresher sem
sökk út af Þorskhöfða með 129 manna áhöfn.
Hann var fyrirmynd að 20 kafbátum sem
margir hverjir voru ekki hlaupnir af stokk-
unum þegar Tresher sökk. Frekari fram-
kvæmdir fóru út um þúfur og 45 milljón
dalir fóru í súginn.
Töpin í Bandaríkjunum eru þó lítilræði
hjá því sem orðið hefur í öðrum löndum.
Tökum Maginot-línuna til dæmis. Hún var
byggð á reynslu sem fékkst í fyrri heim-
styrjöldinni og hafizt handa um framkvæmd-
ir á upplausnartímunum fyrir seinni heim-
styrjöldina, það var flókið kerfi neðanjarðar-
virkja og fallbyssuhreiðra .. . byssunum var
öllum beint að hinum hugsanlega fjand-
manni.
Línan lá meðfram frönsku landamærunum
frá Sviss til Lúxemborgar og kostaði gífur-
lega vinnu og fé. En af efnahagslegum og
stjórnmálalegum orsökum náði línan ekki
lengra en að belgísku landamærunum! Þar
yar því skarð fyrir skildi.
Og mikið rétt.,, þegar stríðið hófst æddu
vígreifar sveitir Hitlers gegnum Belgíu I
maí 1940. Þær tóku hið „óvinnandi“ Liege-
vígi með því að láta hermenn í svifflugum
lenda ofan á sjálfu virkinu. Síðan var þeim
í lófa lagið að ráðast aftan að Maginot-lín-
unni því það kom í ljós að Frakkar gátu ekki
beint byssum sínum nema í eina átt! Maginot-
línan er einhver hrapalegustu mistök hern-
aðarsögunnar.
En Þjóðverjar hafa einnig framið óheyri-
leg glappaskot, þó þeir hafi gengið vel fram
1 því að breiða út um sjálfa sig miklar þjóð-
sögur um nákvæmni og skipulagshæfileika.
Loftskipin eru eitt dæmi þeirra. v
Á pappírnum leit það vel út að smíða skip
sem væru léttara en loft. Þau höfðu geysilegt
burðarmagn og hlutverk þeirra margþætt.
En þessir jötnar himinsins féllu í valinn
fyrir dvergum sem ekki varð séð við: neist-
um, vindsveipum og þar fram eftir götunum.
Hindenburg var risavaxið bákn, 250 metra
langt og tók mikið magn af vatnsefni. Það
tók 50 farþega og hóf farþegaflutninga yfir
Atlantshaf. í 10. ferðinni, þann 6. maí 1937
leystist það upp i ljósum logum o;í
36 manns týndu lífi.
En Frakkland og Ítalía höfð i
einnig orðið fyrir skakkaföllum á
þessu sviði. Bandaríkin notuð i
helíum í staðinn fyrir eldfirrt
vatnsefni. En Shenandoah lenti i
hvirfilbyl yfir Ohio-fylki árið
1935, brotnaði í þrennt og þannig
fórust 29 manns.
Þessar loftstjörnur minna á
hina risavöxnu sjóflugvél sem
milljónamæringurinn Howard
Hughes lét byggja undir lok
stríðsins og olli því að 25 milljón-
um dala var kastað á glæ.
Þýzkir kafbátar ógnuðu sífel’t
herflutningum yfir Atlantshaf.
Hughes hélt því fram að lausni í
væri fólgin í flugvél sem byggð
væri úr tré og gæti flutt 750 he>
menn yfir hafið. Flugvélin var að
sönnu smíðuð en komst aldrei í
gagnið. Eftir að stríðinu lauk
hljóp Hughes sjálfur um borð í
þennan risafugl sinn sem hafði
FÁLKINN 15