Fálkinn - 05.04.1965, Blaðsíða 17
SA
NMERKUR‘‘
„Já, bara að lesa blöðin á
morgnana tekur langan tíma,
en ég tel mig lánsama að vera
í landi þar sem ég get lesið
málið. Margir erlendir fulltrú-
ar hér skilja ekki nema fáein
orð í dönsku, og þar af leið-
andi missa þeir af miklu og
komast aldrei í eins náið sam-
band við fólkið. Ég man hvað
mér fannst ég fara á mis við
margt í Tyrklandi af því að
ég kunni ekki annað í tyrk-
nesku en takk, já og nei og
slík orð sem allir læra strax.“
HAFIÐ þér verið lengi
þar?“
„Við höfum komið þangað
þrisvar sinnum á þessum sjö
árum — maðurinn minn er
einnig sendiherra í Tyrklandi
og írlandi, og við höfum farið
þrjár ferðir til hvors landsins.
Tyrklandsferðirnar verða mér
ógleymanlegar, og ég er þakk-
lát fyrir að hafa fengið tæki-
færi til að kynnast þessu töfr-
andi og fallega landi. Hinar
fornu hvolfþektu soldánahallir
sem nú eru dýrleg söfn með
seiðmagni gamalla minja, heill-
urðu mig. Við fórum líka oft
í moskurnar, því að maðurinn
minn hafði mjög gaman af að
fylgjast með athöfnunum þar,
og enn ómar í eyrum mínum
kallið frá mínarettunum til
þessara austrænu bænahúsa."
HVERNIG leizt yður á þjóð-
ina?“
„Allt fólkið sem við hittum,
var fjarska alúðlegt og hæ-
verskt, en ég get ekki dæmt
um það nema af stuttri við-
kynningu. Konurnar eru stór-
glæsilegar og skartgefnar, en
það er mikill stéttamunur í
landinu. Alþýðukonan er afar
hlédræg, enda talin óæðri vera
og engan veginn jafnrétthá
karlkyninu. Við trúarathafnir
í moskunum eru konur hafðar
í sérstúku, því að þær eru
álitnar freisting fyrir karl-
mennina. Jafnrétti karla og
kvenna á langt í land í Tyrk-
landi.“
„Hittuð þér Menderes?"
„Já, mér er hann minnisstæð-
ur eins og hann leit út þegar
hann gekk um salina meðal
gesta sinna, lítill og þéttur,
hermannlegur á velli og hreyk-
inn . .. það var ömurlegt að
lesa síðar fréttirnar um, að
hann hefði verið hengdur. Aðr-
ir úr ríkisstjórn Menderes sem
við kynntumst dálítið, hafa
ýmist verið líflátnir eða þeir
eru landflótta eða sitja í fang-
elsi. Maðurinn minn þurfti
tvisvar að leggja fram trúnað-
arbréf sitt sem sendiherra í
Tyrklandi, og í seinna skiptið
gat ég ekki varizt því að hugsa
til ýmissa af þeim mönnum sem
áður höfðu boðið okkur vel-
komin — hvað var nú orðið
af þeim, eiginkonum þeirra og
börnum? Ný stjórn, nýr for-
seti, allt slétt og fellt á yfir-
borðinu, en hvað myndi þetta
endast lengi?“
HVERNIG líkaði yður við
írland?“
„Ferðir okkar þangað hafa
verið sérlega ánægjulegar og
fræðandi, og oft hefur mér
dottið í hug hvað írar og Is-
lendingar eiga margt sameigin-
legt. Ég dáðist mikið að hinum
aldna forseta írlands, De Val-
era, nær blindum, sem naut
trausts og álits allra er við
hittum. írland er fagurt land,
og ýmsa íra hittum við sem
þekktu ísland mjög vel, sögu
þess og menningu, og við sáum
stór bókasöfn er höfðu að
geyma óvenju mikið íslenzkra
rita.“
„Hvað er yður eftirminnileg-
ast frá dvölinni hérna í Kaup-
mannahöfn?“
„Ja, það er erfitt að velja
einstaka atburði; dvölin í heild
verður mér eftirminnileg. Ég
á margar góðar minningar
bundnar við flutningana hing-
að í þetta hús, það var ánægju-
legt að skapa hér heimili. Við
komum með talsvert af lista-
verkum með okkur og ýmis
húsgögn, og alltaf er heimilis-
legra að hafa sína eigin hluti
í kringum sig. Þessi málverk
okkar á veggjunum eftir ís-
lenzka listamenn hafa vakið
óskipta hrifningu erlendra
gesta.“
FINNST yður þér hafa fjar-
lægzt ísland?“
„Nei, nei, tengslin við það
Framh. á bls. 26.
17
FALKINN