Fálkinn - 05.04.1965, Blaðsíða 19

sagan, segi ég og skrifa; enn einn umferða-
salinn, sem hreiðrar um sig á loftinu, mein-
laus umferðasali.“
Vinnukonan kemur með vínflöskuna,
eins og vanalega. Hún tekur það fram að
umferðasalinn, sem vildi ná tali af hon-
um sé hér enn. Þau vita ekki fyrri til en
umferðasalinn stendur á stofugólfinu, hann
neitar því við Biedermann, að hann sé
umferðasali, glímumaður ségist hann vera,
millivigt. Biedermann býður honum vindil,
ímyndar sér ef til vill, að hinn óboðni láti
sér eitt góðverk nægja. Glímumaðurinn
tottar vindilinn með velþóknun og sýnir
ekki á sér fararsnið, hann segist vera á
götunni. Biedermann býður honum brauð
og vín ... Meðan glímumaðurinn spænir
í sig matinn ber Biedermann sig upp við
hann: „Maður getur ekki opnað blað; enn
ein íkveikjan ... Enn einn umferðasalinn,
sem biður um húsaskjól, og morguninn
eftir stendur húsið í björtu báli... Vissa
tortryggni get ég alveg skilið.“ Er hann
einfaldlega svona sljór, þessi broddborg-
ari? Eða er hann smeykur? Eða vill hann
koma sér vel við brennuvarginn? ... í
samtali við vinnukonuna kemur í ljós, að
hann hefur nýlega sagt upp uppfinninga-
manni í hárvatnsverksmiðjunni, en hann
var svo ósvífinn að vilja fá ágóðahlut af upp-
finningu sinni. Er Biedermann svo veikur
fyrir af því hann er sjálfur sekur? . .. Dyra-
bjallan hringir. Það er eiginkonan. Bieder-
mann hraðar sér með glímumanninn upp á
háaloftið.
Næsta dag eru „umferðasalarnir“ orðnir
tveir.
Kórinn, í gervi slökkviliðsmanna, sér ófar-
irnar fyrir og reynir að bægja þeim í burtu.
Kjörorð hans er: „Margt getur skynsemi
hindrað“. Hann brýnir fyrir Biedermann (og
áhorfendum) að jafnaðarlega taki óvitaskap-
urinn á sig mynd hinna svonefndu örlaga:
„Skaðlega eldfimt er margt/skil ég þó varla
að allt það sem brennur sé örlög/óumflýjan-
leg.“ Og: „Verðskuldar enn sízt/örlög að
nefna þótt ofan á verði/óvitaskapurinn/öld-
ungis óslökkvanlegur“.
Nú er hringt og Fálkinn lítur upp úr lestr-
inum og horfir kringum sig fránum blaða-
mannsaugum, dregur upp blað og skriffæri
— nóterar: Þessir frumsýningargestir virðast
afar frábrugðnir því, sem sjá má á frumsýn-
ingum fyrir „sunnan": gamlar konur á upp-
hlut, knálegir sjómenn með ungar og bústn-
ar frúr sínar, fullorðnir menn með stórar,
hnýttar hendur og það er eins og þeir séu
ókunnugir í sparifötunum sínum, slangur af
unglingum og á næstaftasta
bekk sitja borðalagðir yfir-
menn af Albert í fallegri röð.
Hvað skyldi Borgarbarsspek-
ingurinn segja um svona áhorf-
endur og hvernig skyldu svona
áhorfendur taka þvílíku leik-
riti? Eiginlega eru þessir áhorl
endur í eins konar gáfnaprófi.
Er þetta nú ekki nokkuð djarft
annars? Hverju er þetta fólk
vant?
Svona langt elta fordómarnir
Reykjavíkurbarnið.
Nú er hringt aftur og ljósin
í salnum dofna. Það heyrist
skarkali framan úr ganginum.
Það er kominn hópur innan úr
firði og pakkaður bíll frá Núpi.
Hvert sæti er skipað en engin
leið að gera þetta fólk aftur-
reka. Það raðar sér í ganginn
meðfram veggjunum og veldur
nokkurri ókyrrð meðan inn-
gangskórinn er fluttur, svo
hljóðnar í salnum og áður en
langt um líður er hér ríkjandi
það andrúmsloft, sem hlýtur
að vera óskadraumur hvers
leikstjóra, sem setur á svið leik-
rit af þessari gerð. Kynleg
blanda af kátínu og þaninni
eftirtekt — þannig opnar Max
Frisch hugi áhorfenda og laum-
ai þar inn spurningu. Eru þess-
ir áhorfendur að standast
gáfnaprófið, eða hvað? Eða eru
þeir svona nægjusamir? Nei,
það reynir ekki á nægjusemina
því þetta áhugafólk, sem hér
flytur leikinn rís langt upp úr
þeim klaufalegu tilburðum,
sem oftast eru tengdir hugtak-
inu amatörleikhús. Hér er tekið
föstum og furðu öruggum tök-
um á hlutunum, leikararnir
hafa vaxið af því að takast á
Úr eftirleiknum: ... „og þorps-
fólkinu stóð stuggur af mér,
því ég var sterkari en það fyrst
ég var í klóm Djöfulsins.
Ég brá fyrir það fæti þegar það
gekk til kirkju, ef mig svo lysti,
ég kveikti í fjárhúsunum þess
meðan það bað og söng á sunnu-
dögum, ef mig svo lysti, og ég
hló að Guði þess, sem
snerti mig ekki. ..“
Leikfélag Flafeyrar, 2. verkefni 1965.
Biedermann og brennuvargamir
(ásamt eftirleik)
Herra Biedermann ....................... Eysteinn Gíslason
Babotto, kona hans ..................... Júlíana Jónsdóttir
Anna, þjónusta ......................... Guðrún Greipsdóttir
Schnitz, glímumaður .................... Kristján Guðmundsson
Eisenring, þjónn ....................... Einar Oddur Kristjánsson
Lögregluþjónn .......................... Guðni Guðnason
Dr. Phil ............................... Jón Gunnar Steíánsson
Ekkja Knechtlings ...................... Gunnhildur Guðmundsdóttir
Leikstjóri: Erlingur E. Halldórsson
Kórinn, brunaliðsmenn:
Emil Hjartarson (kórstjóri), Sigurmundur Þóroddsson, Sigurður Lárusson, Skúli
Bjarnason.
1 eftirleik:
Herra Biedermann, Babette, Anna, Árahöfðinginn CKristján Guðmundsson),
Fígúra (Einar Oddur Kristjánsson), Lögregluþjónn. Marköttur (Jón Gunnar
StefánssonJ, Ekkja Knechtlings, Kór.
Ljósamaður: Þorlákur Guðjónsson. Hvíslari: ólöf Hagalínsdóttir, Lilja Sölva-
dóttir. Smiður: Skúli Bjarnason. Segulband: Skafti Stefánsson. Saumakona:
Geirþrúður Friðriksdóttir.
Stjórn Leikfélagsins:
Kristján Guðmundsson, Gunnhildur Guðmundsdóttir, María
Jóhannsdóttir.