Fálkinn - 24.01.1966, Blaðsíða 13

EINSTÖK MYNDASAGA
Þessi myndasería er einstök í sinni röð bæði að því er
snertir vísindalegt gildi og óvenjulega myndatöku. Auk
þess er taka myndanna hrein tilviljun, því að ljósmyndar-
inn var að reyna að mynda ref við greni sitt. Fyrir ein-
hverja hendingu varð hann þá vitni að þessum harmleik:
froskur lendir í gini broddgaltar.
Myndin er tekin úr 5 m fjarlægð. Sá harmleikur sem
myndirnar sýna er næsta óvenjulegur og raunar hvorki
fyllilega skýrður né skilinn frá vísindalegu sjónarmiði.
Hegðun broddgaltarins er fullkomlega eðlileg allan tímann.
Hann uppgötvar bráð, sennilega ekki með ófullkomnum
augum sínum, heldur með þefskyni og heyrn. Broddgeltir
finna lykt af mús í 5 m fjarlægð og greina hljóð frá ána-
möðkum sem skríða 5 cm undir yfirborði jarðar.
Hann ræðst umsvifalaust á bráð sína og étur hana upp
til agna. Til er einföld skýring á því hvers vegna brodd-
gölturinn lætur glampa ljósmyndavélarinnar sig engu
varða. Þegar dýr er komið á vald frumhvata sinna, sem
í þessu tilfelli er hungrið, þá tekur það ekki eftir neinu
öðru. Þegar hirtir t. d. berjast um fengitímann þá taka
þeir ekki einu sinni eftir mönnum sem eru komnir alveg
að þeim.
Hegðun frosksins er aftur á móti mjög óvenjuleg. Frosk-
urinn er ekki búinn neinum varnartækjum af náttúrunnar
hálfu, hann er algerlega varnarlaus þegar á hann er ráð-
izt. Hann á því að eins eitt úrræði og það er flóttinn. Nátt-
úran hefur þess vegna búið froskinn óvenjulegum hæfi-
leika til að stökkva og án þeirra væri froskategundin tor-
tímingunni ofurseld.
Froskurinn á að eiga tiltölulega góða bjargarmöguleika
er hann mætir broddgelti. Broddgeltir geta áð vísu hlaup-
ið hratt, en froskurinn hefði sennilega átt að geta bjargað
lífi sínu með nokkrum löngum snöggum stökkum.
En froskurinn á myndunum stekkur ekki. Ljósmyndar-
inn varð vitni að því að hann sat í meira en mínútu frammi
fyrir óvini sínum, að vísu fór um hann mikill skjálfti en
að öðru leyti var hann hreyfingarlaus. Á þessu er aðeins
ein skýring. Froskurinn hefur orðið lamaður af skelfingu.
Hann bar kennsl á óvin sinn, og óttinn yfirbugaði hann.
Óttinn varð hér sterkari en bjargarhvötin — og kostaði
hann lífið.
Broddgölturinn hefur orðið var við froskinn.
fáeinum stökkum hefði froskurinn átt að geta bjargað sér.
En það er eins og tillit óvinarins hafi laniað liann. Hann er
grafkyrr og bíður þess að óvinurinn taki til starfa.
FORSETI Á FERÐALAGI