Fálkinn - 31.01.1966, Blaðsíða 15

Jóhanna Björnsdóttir, 95 ára 9. desember 1963.
Hennai' mun fyrst vera getið
um miðja 13. öld, þegar Jón
járnbúkur sat staðinn. Síðan
var hann aðsetur margra ríki-
látra höfðingsmanna, sem hér
verða ekki taldir, en einn hinn
svipmesti og kunnasti þeirra
var Páll lögmaður Vídalín. sem
m. a. er kunnur fyrir þátt sinn
í jarðabókinni, auk þess sem
hann var skáld gott. Mun hann
hafa skynjað lífið og reynt með
augum sjáandans, eins og þessi
vísa hans ber með sér:
Forlög koma ofan að,
örlög kringum sveima,
álögin úr ýmsum stað
en ólög fæðast heima.
Búvafstur, embættisannir og
misvindasamt heimilislíf hafa
kennt honum margan sann-
leika.
Síðar bjó í Tungu alnafni
hans, sem var þingmaður Hún-
vetninga um sinn. Hafði þá
sama ættin setið staðinn eða átt
hann, lengur en vitað er um
aðrar jarðir í Húnaþingi, eða
um fimm aldir. Síðar komst
helmingur eignarinnar í eigu
Einars Benediktssonar skálds.
Þann hluta keyptu þau hjónin
Teitur Teitsson og Jóhanna
Björnsdóttir árið 1904, en Ein-
ar tók veiðiréttinn undan En
laxveiði hefur löngum verið
mikil í Víðidalstungu, bæði í
Víðidalsá og Fitjaá.
En nú er Jóhanna komin
með kaffið.
— Var ekki jörðin dýr, hvað
gáfuð þið fyrir hana?
— Átta þúsund krónur, jú,
það þóttu víst miklir peningar,
en hann kom hingað aldrei til
að veiða, ekki man ég það.
Séð heim að bænum í Víðidalstungu.
— Sástu þá Einar aldrei?
— Ojú. Hann kom þá að
Marðarnúpi með föður sínum.
Þetta var myndarlegur mað-
ur, en hann var eitthvað kennd-
ur. Ég man að hann vildi ekk-
ert borða nema hrátt hangikjöt.
Jóhanna er vel ern. Að vísu
er heyrn og sjón töluvert farin
að bila, en skýrleiki í hugsun
og furðugott minni verður til
þess, að það teygist úr spjalli
okkar, og smám saman verð ég
nokkru vísari um það, sem mig
langar til að vita.
— Það var með alduiýnn?
— Já, ég fæddist 9. desem-
ber 1868.
— Svo þú ert bráðum 97 ára
gömul. Það eru ekki margir
sem ná þeim aldri, með jafn lítt
skertum sálarkröftum.
— O, þetta er ekkert. Mér
hefur bara liðið vel. Og ekki er
ég eina gamla manneskjan í
sýslunni, hún Margrét á Litla-
bakka er eldri, víst heilu ári.
Ég held hún vinni mikið enn-
þá. Svo er það hann Jónas
Bjarnason á Blönduósi, eitt-
hvaðhvað er hann eldri. [Hann
dó á 100. aldursári eftir að
þetta viðtal átti sér stað.]
— Er gamalt fólk í ættjnni?
— Föðursystur mína vantaði
þrjá mánuði í 100 ár. Það
var hún Guðrún á Kringlu,
langamma Sigfúsar í Heklu
(Bjarnasonar). Föðursystkini
mín urðu flest gömul. Svo varð
systir hans Teits líka hundrað
ára. Hún varð úti í Ameríku.
Það var Rósa, Rósa Teitsdóttir.
— Ávinningur?
— Jahá, því ekki það. Það
er það auðvitað að sumu leyti,
ef maður getur fylgzt með. Það
er gaman að vita um allar
framfarirnar. Og líðan fóilcsins
er alltaf að skána, að minnsta
kosti svona á efra borðinu.
Fólk getur svo margt núna.
En það er kannski ekkert á-
nægðara, Ég veit það ekki. Ég
fylgist ekki nógu vel með til að
vita það. En það er gaman að
vita um þá sem líður vel. Það
áttu svo margir bágt í gamla
daga.
— En hefur fólkið versnað
við batnandi hag og bættar að-
stæður?
— Ætli það sé ekki upp og
ofan. Þó held ég það geti varla
verið. Ég hef aðeins gott til
minna barna að segja, og lengra
nær mín vissa ekki. Kannski
eru sum börn slæm, ég veit það
ekki, en harkan var meiri í
gamla daga. Ég held að of mik-
il harka geri fólkið verra. Það
var erfitt fyrir börnin að fara
labbandi um allar trissur, að
elta hross og kindur og hvergi
neinar girðingar. Það gátu far-
ið í þetta heilu dagarnir. Ég
held það þýddi ekki að bjóða
börnunum núna upp á svoleið-
is hlaup. — Svo hikar gamla
konan við, og segir snöggt um
leið og hún hellir í bollann
minn eilítið skjálfhent: Hnei,
það hefur víst ekki versnað,
fólkið.
— Hvar ertu fædd og uppal-
in, Jóhanna?
— Fædd er ég í Gröf í Viði-
dal. Þar fæddist líka Guðmund-
FALKINN
15