Fréttablaðið - 12.12.2009, Blaðsíða 106

MENNING 30
Björk Bjarkadóttir á nú að
baki tíu bækur sem hún
hefur sett saman í texta
og myndum fyrir ung börn.
Hún er skemmtilegur og
vandvirkur teiknari með
afar persónulegum stíl.
Mér telst til að þetta sé
þriðja ömmusagan henn-
ar en sá eldri borgari býr
í borg í kunnuglegu landi
og sinnir stráknum Óla.
Amman vílar ekkert fyrir
sér og ætti að kenna les-
endum að það er alveg við-
unandi, þótt af henni sé
nokkur Línubragur. Súper-
amma og sjóræningjarnir
fylgir kunnuglegu mynstri
úr fyrri sögunum tveim þó
að myndvinnslan sé mun
efnismeiri og fjölbreyti-
legri ef minni svíkur mig
ekki. Gaman væri að þess-
ari eldri húsfrú og skjól-
stæðingi hennar væru færð
hversdagslegri vandamál
en að sigra aðvífandi sjó-
ræningjaflota – hér er
kynntur til sögu vonbiðill
sem lögga og langintes og
er það prýðilegt umhugs-
unarefni ungum huga. Það
er sprell í sögum Bjarkar
og þær duga vel krökkum á
mörkum lesturs og ári eða
tveimur yngri.
PÁLL BALDVIN
BALDVINSSON
Sögur af ömmu
Hér fara saman bók og diskur og
erindið er ekki lítið. Eyrún og Þóra
eru talmeinafræðingar. Í bókinni
eru nokkur lög: gengið er í gegn-
um stafrófið með vísum eftir Þór-
arin og lesmáli eftir þær stöllur;
hver stafur fær opnu sem Freydís
myndskreytir. Jafnframt er á opn-
unni mynd af munnstæði við mynd-
un hljóðsins og mynd af hljóðastaf-
rófinu í táknmáli. Nú er þessi lesari
ekki kunnur hinum ýmsu aðferð-
um við kennslu á hljóðtáknum en
kerfið sem þær brúka útskýra þær
í viðauka. Bókin er semsagt les- og
hljóðþjálfunartæki fyrir þau börn
sem stirð eru í hljóðmyndun eða
lestri. Á disknum eru sönglög sem
þjálfa hvert hljóð í vísnasöng. Allt
verkið er skýrt í notkunarleiðbein-
ingum og bíður þess að fullorðinn
taki sér það í hönd sem hjálpartæki
fyrir krakka sem þurfa að fóta sig
betur á stigum málsins – og þeir
eru margir.
Lesmálið og vísurnar eru hnytti-
lega samsett og ætti ánægjan við
að fara í gegnum texta og vísur að
vekja mörgum bros. Bókin kall-
ar aftur á virkan lestur og er því
kærkomin foreldrum sem nenna að
sinna börnum sínum til að ná taki
og öryggi með nauðsynlegasta sam-
skiptaforrit sem við eigum – málið.
Það höfum við því miður í mörg-
um tilvikum séð lenda í höndum
sérkennara með afleiðingum sem
oft fylgja börnum langt á veg – þau
tilvik þekkjast að sá vandi fylgi
mönnum alla ævi og setji mark sitt
á allt þeirra líf. Hér er hjálpartæki
og þá er bara að forráðamenn gefi
sér tíma til að nýta það. Verkefn-
ið er margstyrkt af ýmsum sjóðum
og er happafengur á okkar tímum
– kunnum við að grípa happið og
nota bókina.

PÁLL BALDVIN BALDVINSSON
Losaðu nú um málbeinið með mömmu
Þórgunnur sendir frá sér
sína fyrstu barnasögu um
hann Kára sem óttast djúp
vatnssalernis og undrar
engan. Hvað býr í djúpinu?
Kvikindið systir hans hefur
hrætt hann með skrímslatali
og það reynist of hár þrösk-
uldur fyrir klósettferðir án
verndara. Þórgunnur setur
saman hversdagslega og
æsilega sögu sem er í senn
spennandi og fyndin. Hún
vinnur grófar vatnslitaðar
teikningar sem hún leggur
í einstaka útklippta mynd-
hluta. Þetta er litskrúðug
bók og stendur nærri barna-
teikningum með spenntum
myndflötum í lit og bygg-
ingu. Í sögunni er letur leik-
andi eins og tíðkast mjög og
eykur á spil í leturbyggingu
sem er bæði miðjusett og
jafnt til hliða. Bókin ætti
vegna leturstærðar að henta
vel til lestrar með hjálp.
Söguefnið er nærri ungum
huga sem sækist í að finna
sér óhugnað í nágrenni náð-
hússins. Þetta er vel heppn-
að byrjendaverk og víkur
Þórgunnur vonandi ekki af
þessari braut.
PÁLL BALDVIN
BALDVINSSON
Hvað leynist í klóinu?
Björk Bjarkadóttir
SÚPERAMMA OG SJÓRÆNINGJARNIR
Björk Bjarkadóttir
Niðurstaða: Litskrúðug saga og fallega lýst en með full ævintýralegu meginplotti.
★★★
KÁRI LITLI OG KLÓSETTSKRÍMSLIÐ
Þórgunnur Oddsdóttir
Niðurstaða: Skemmtilega teiknuð og spennandi saga fyrir klósettfarendur á öllum aldri.
★★★★
Þórgunnur Oddsdóttir
LUBBI FINNUR MÁLBEIN
Eyrún Ísfold Gísladóttir, Þóra Magnúsdóttir, Þórarinn Eldjárn, Freydís
Kristjánsdóttir og Skólakór Kársnesskóla.
Niðurstaða: Frábær gripur og eiga allir aðstandendur hrós fyrir það verk.
★★★★★