Vikan - 25.01.1962, Blaðsíða 19
Hann gengur á hverjum degi niður að höfn, 83
ára gamall, til þess að sjá amstrið og finna lykt
af seltu. Allir sjómenn þekkja hann og vita að
þar er gamall skipstjóri og happasæll. Um alda-
mótin byrjaði hann sjómennskuferil sinn á segl-
skipum og kútterum og hér segir hann frá ýmsu,
sem á dagana dreif.
Frá ævi Sigurðar Sumarliðasonar skipst jóra
um ekki verið nema fimm á um
sumarið og vorum allir ennþá
um borð. Að kvöldi hins 19. höfð-
um við lokið við að taka niður
reiðann, segl, föll og talíur. Ein
doría, flatbotnuð, sem við liöfð-
um til að róa út tógunum um
sumarið, var bundin aftan í skip-
ið. —
Að morgni hins 20. september,
brazt hann á með veðrið. Létum
við þá falla hitt akkerið og gáf-
um út báðar keðjur á enda, en
þær voru báðar langar og sterk-
ar. Akkerin voru þung og hald-
góð, enda veitti ekki af að hafa
góð legufæri á svona skipi: Það
gerðu hin stóru flothylki, sem við
urðum að hafa meðferðis á veið-
unum. Eins reyndi á akkerin og
keðjurnar þegar verið var að hífa
inn dragnótina, því það var gert
fyrir föstu. Var það þungt átak,
því kannski var dragnótin full af
leirleðju, þegar dregið var á lin-
um, eða gljúpum botni.
Veðrið stóð beint út fjörðinn,
og' það var ótrúlega hvasst. Ég
varð að skríða eftir dekkinu
frameftir skipinu og halda mér
fast, þegar ég þurfti frammá.
Skipið lá um 300 faðma frá landi
og var miklu styttra til lands
á bakborða. Þó ekki væru nú
stórsjóirnir, þá rauk sjórinn yfir
jafnt og þétt. Dorian, sem var
aftan í skipinu, var oft langan
tima í einu í lausu lofti, og langt
upp frá sjóborði, af vindfanginu,
sem hún tók á sig, þar sem hún
hékk í fanglínunni. Skall hún svo
niður i sjóinn þess á milli, þegar
hörðustu rokhviðurnar liðu hjá.
Alltaf kom dorian þó niður á
botninn, hvernig sem vindurinn
henti henni til. Furðanlega lítið
tók hún á sig af sjó, enda held ég
að sjórinn hafi fokið úr henni
jafnóðum. Særokið náði upp fyr-
ir miðjar fjallshliðar i firðinum.
6.
Það lágu mörg skip á Seyðis-
firði i þessu veðri og áttu skips-
liafnir þeirra í erfiðleikum, sem
von var.
Tveir kútterar, auk Salters,
voru einu vélarlausu skipin, sem
lágu af sér illviðrið og rak ekki.
Annað þessara skipa lá við hafn-
armúrninguna, en hitt var fær-
eyskur kútter. Hjóu þeir úr sér
mastrið og hékk það á fyrir það.
Öll gufuskipin, sem þarna voru,
lágu kyrr, því þau keyrðu vélarn-
ar fulla ferð á festarnar og forð-
uðu rekinu þannig. Einn fær-
eyskur kútter strandaði á Vest-
dalseyrinni og drukknuðu bæði
skipstjóri og stýrimaðurinn, þeg-
ar þeir reyndu að komast í land
á skipsbátnum. Hvolfdi honum
við skipshliðina. Var það talin
mikil fljótfærni, að reyna að yfir-
gefa skipið eins og á stóð, því
þeim var ekki nein hætta búin.
Fjöldi seglskipa dreif út Seyðis-
fjörð og sum þeirra hjuggu úr
sér möstrin. Ekki man ég eftir
fleiri sjóslysum á Seyðisfirði i
þessu veðri. Vel geta þau þó hafa
verið fleiri fyrir það.
7.
Það þarf ekki að eyða að því
orðum, að vitanlega herjaði veðr-
ið viðar en á Seyðisfirði og þess
gætti um allt land. Viða urðu
stórslys á mönnum og skepnum,
hús og kirkjur fuku, skip fórust
og komust í sjávarháska, og náðu
sum naumlega landi.
Til marks um veðurofsann er
það, að hús fauk af grunni i
Rauðuvík og fram í sjó. Var kona
nokkur í húsinu með tvö börn.
Hafði hún borið annað barnið
niður í kjallara og var að sækja
hitt, þegar húsið hófst af grunn-
inum. Fórst konan ásamt barni
sinu. Margar frásagnir hafa ver-
ið skráðar, sem lýsa veðurofsan-
um. Þó liðin séu yfir sextiu ár
síðan þetta gerðist, og þó mörg
hörð veður hafi gengið yfir þetta
blessað land, sem valdið hafa
sköðuin og manntjóni, hafa þó
fá og ef til vill ekkert náð slíkri
veðurhæð, sem dæmin sanna.
Brezka herskipið, Bcllóna lá á
Akureyri er þetta gerðist. Lá
skipið við festar á Pollinum.
Bellóna var mikið skip, traust og
búið kröftugustu vélum, tveim
gufuvélum, sem gátu knúið það
með 22 sjómílna hraða, þegar þær
gengu með fullum krafti. Venju-
lcga notaði skipið þó ekki nema
aðra vélina.
Er það skemmst að segja, að
þegar veðrið brast á, tók skipið
að rykkja i festina og endaði með
því að slíta sig laust og rak nú
undan veðrinu út fyrir Oddeyrar-
tanga^ Það er i frásögu færandi,
að skipið varð að nota báðar vél-
Framhald á bls. 33.
I
VIKAN 19