Vikan - 14.04.1966, Blaðsíða 12

voru Clausen bræður upp á sitt bezta og hlupu aila af sér. Þá kostaði rúgbrauðið kr. 4,20.

IMiip
■■ ,
'
, y s V
I

'<y
w/:íw>>»;í>ísí/>

■•"/2”. - ■••.•’>
• ■ vr ■^Í'míVÚ', ■'■■■■■
'"y%i
•" '••■• ........ ........ - "• • •

ftá'M

/A//' ■; '

7;'ýyJ''"','~''ý''"?yS3
'W ' '/„ */'' /
■. -.ýýýfr/í./Z, /.".•/////,, :■ ,,',//'■.
■■,"■///.' ,.,SS//i''/?/'. > >>>
'■,',s',>^/s.;^,/,/,,',

■ ■/■■ ■■■"'■■■■.:
•/.'///,/■/'.<■
. .. '
s/s,/'Z///s,'y/' '■„ ,,'//■ >. "Af///.-.
m '■',' "/.'//,"//
'■///'/;.
ý+MmV.
' :•

■;//,y,v/,
•"/,, •;..
•:•:>><<«•<•{*>>>/>>/>>
y/'"M/ •..
y"Z"-
W'",'y '

WÍÍÍÍÍf’/X'A'íii

var mikið nýsköpunarár. Þá var keypt mikið af togurum, og síðan hefur mikið af togurum grotnað niður í
höfninni eða á sundunum. Þá kostaði þorskkílóið í smásölu kr. 0,90
er mjög misjöfn. Sums staðar
er ekki nema rétt þroti, annars
staðar heiftarleg kýli. Dæmi um
risavaxið kýli eru til dæmis kart-
öflurnar. Ef við lítum á kartöflu-
verðið 1991 miðað við hækkun-
ina 1961—1966, kemur í ljós, að
kartöflukílóið kostar hvorki
meira né minna en tæp 31 þús-
und! Verkamannalaunin eru þá
um 1850 kr., á klst. svo sá sem
þeirra nýtur verður að þræla
í stífa tvo vinudaga, miðað við
núverandi vinnutíma, til að geta
leyft sér þann munað að kaupa
sér kartöflukíló. Miðað við
verð áranna þar á milli
verð áranna með stöku tölunni
fundið með því að fara milli-
veg milli áranna með jöfnu töl-
unni, kemur í ljós, að verka-
maðurinn þarf ekki að þræla
nema um einn vinnudag fyrir
kílói af kartöflum. Sé litið allt
aftur til 1941 og miðað við beina
hækkun þaðan og tilsvarandi
fram í tímann, snýr dæmið hins
vegar þannig, að verkamaðurinn
myndi 1991 geta keypt sér hátt
í fimm kíló af kartöflum fyrir
tímakaupið.
Þessi ýmislegheit í útreikning-
unum stafa meðal annars af
fyrirbrigði, sem kallað er nið-
urgreiðsla. Hún er einkum í því
fólgin, að mér virðist, að þegar
maður spyr um verð á niður-
greiddri vöru í búð, fær maður
ekki að vita nema einhvern hluta
af verðinu, sem maður síðan
staðgreiðir, ef af kaupunum
verður, í þeirri góðu trú, að þar
með hafi maður gert hreint fyrir
sínum dyrum og sé búinn að
borga allt. En nei, það er ekki
því að heilsa, gegnum Gjald-
heimtuna eða hver það nú er
sem rukkar af þér tíundina, borg-
ar þú töluvert meira fyrir það
sem þú keyptir, og nema þú sért
því betur heima í niðurgreiðslu-
pólitík og snjall reikningshaus,
færðu aldrei að vita hve mikið
það kostaði, sem þú keyptir í
matinn. Það var einhvers kon-
ar tilhlaup í þessum stíl, sem gert
var með niðurgreiðsluna á kart-
öflunum einhvern tíma á síð-
ustu árum, sem hleypir kart-
öfluverði framtíðarinnar svona
gasalega upp.
Svipað er að segja um kenn-
aralaunin, sem miðað við síð-
ustu fimm ára hækkun yrðu
1991 ein milljón sextíuogníuþús-
und á mánuði, meðan almennir
skrifstofumenn fengju aðeins 218
þúsund og verkamaður, sem ynni
8 tíma á dag 26 daga mánaðarins
383 þúsund. Miðað við saman-
22 VIKAN 15. tbl.