Vikan - 14.04.1966, Blaðsíða 33

Ný blá leifturpera meS sama Ijósmagni og sú hvíta eSa 7.500 Ims.
KaupiS AG 3B SUPER frá OSRAM
þær duga bæSi fyrir litfilmur og svart-hvítar filmur.
niður í tveim öðrum stórborgum
með stuttu millibili.
Árið 1887 brann Opéra comic-
ue í París til kaldra kola. Eld-
urinn kom upp á sviðinu í miðri
sýningu, og á 15 mínútum var
sviðið orðið alelda hátt og lágt.
Að þessu sinni kom slökkvi-
lið til skjalanna á svipstundu
og sýndi miklar hetjudáðir við
slökkvistarfið. En þrátt fyrir allt
kostaði þessi bruni meira en 100
manns lífið.
Leikhús þetta var gamalt og
allar innréttingar voru gamal-
dags, en auk þess kom í ljós
eins og fyrri daginn, að flestir
neyðarútgangar voru læstir, þeg-
ar til átti að taka á þessari
hættustundu.
Aðeins viku fyrir brunann
hafði þingmaður einn í franska
þinginu vakið athygli á eld-
hættu og lélegum öryggisútbún-
aði í þessu húsi. Hann talaði
fyrir daufum eyrum, en hafði
þó átakanlega rétt fyrir sér.
Af öllum leikhúsbrunum, sem
sögur fara af, fyrr og síðar, er
þó eldsvoðinn í Chicago sá ægi-
legasti, þegar Iroquoisleikhúsið
brann til ösku 30. desember ár-
ið 1903.
Þar fórust hvorki meira né
minna en 1200 manns og mest-
ur hlutinn voru börn.
Eflaust má með fullum rökum
segja, að þessi ógurlegi fjöldi
hafi þarna orðið fórnarlömb tak-
markalausara ábyrgðarleysis og
vanrækslu á öllum sviðum en
dæmi eru til, og var þó víða
pottur brotinn í þeim efnum.
Af 30 útgöngudyrum var að-
eins hægt að opna sex. Enginn
útbúnaður var fyrir hendi til
að sprauta vatni á sviðið. Eld-
fasta tjaldið náðist ekki niður,
af því að allur útbúnaður þar að
lútandi var í ólagi. Þannig gengu
allir þessir hlutar á tréfótum
og því fór sem fór, — það var
ekki einu sinni aðvörunarkerfi
eða brunaboði í öllu húsinu.
LEIKHÚSBRUNAR í MADRID
Mikið leiklistarlíf var löngum
í Madrid á Spáni frá fornu fari
og mörg leikhús jafnan starf-
andi þar í borg á hverjum tíma.
Einnig þar hefur eldurinn
gert sín strandhögg og skilið eft-
ir sig dauða og tortímingu.
Árið 1915 brann leikhúsið
Comedia til grunna, og 200
manns fórust. Og 23. septem-
ber 1928 galar hinn rauði hani
á ný í borginni, og þá er það
stærsta og glæsilegasta leikhús-
ið, Teatro de Novedados, sem
verður eldinum að bráð.
Upptök eldsins urðu með þeim
hætti, að ein dansmærin dans-
aði um sviðið með lýsandi staf,
sem hún hélt hátt yfir höfðu sér.
Einhverskonar bilun varð
skyndilega í þessum ljósaútbún-
aði með þeim afleiðingum, að
eldur læsti sig í tjöldin.
Á svipstundu breiddist bálið út
til áhorfendasvæðanna og æð-
isgengin skelfing greip hina
3000 áhorfendur. Hljómsveita-
stjórinn og hljómsveitin reyndu
árangurslaust að draga úr of-
boði fólksins með því að leika
vinsælan mars. Enda þótt slíkt
bæri sýnilega engan minnsta ár-
angur, hélt hljómsveitarstjórinn
áfram að stjórna marsinum, þar
til logandi fortjaldið féll niður
yfir hann, og lét hann þar líf sitt.
Yfir 100 manns fórust í þessum
eldsvoða og mörg hundruð slös-
uðust bæði í trylltum troðn-
ingnum og einnig af brunasárum.
Og hér var ennþá einu sinni
sömu söguna að segja, að allur
öryggisútbúnaður var í ömur-
legasta ástandi, og eldtraust tjald
fyrirfannst ekki.
BAZARBRUNINN f PARÍS
Hliðstæður hinum mörgu
leikhúsbrunum sögunnar er baz-
arbruninn mikli í París 4. maí
árið 1897.
Einnig þar var saman kominn
glaður og prúðbúinn mannsöfn-
uður grunlaus um nokkra hættu,
þegar ógnir eldsins dundu yfir.
Og einnig þar breyttist glað-
værð og glaumur í villtustu
skelfingu á fáeinum sekúndum.
Ógæfunni laust niður eins og
eldingu frá heiðum himni. Árið
1885 stofnuðu konur í París til
samtaka, sem fyrst og fremst
höfðu góðgerðarstarfsemi með
höndum, og til þess að afla fjár
unnu þær ýmsa muni og héldu
síðan bazar, eins og alþekkt er
enn þann dag í dag meðal marg-
víslegra kvennasamtaka.
í fyrstu héldu þessar Parísar-
konur bazarana í heimahúsum
en brátt færðist starfsemin svo
í aukana, að ekki reyndist unnt
að koma henni fyrir í heima-
húsum, og var þá horfið að því
ráði að reisa geysimikla skála-
byggingu úr timbri á óbyggðu
svæði í borginni.
Að innan var skálinn fernis-
olíuborinn, en yfir loftið var
strekktur heljarmikill segldúkur,
sem aftur var svo klæddur bláu
gasefni, sem tákna átti himinn,
því öll uppsetning á sýningunni
átti að bera svipmót af gamalli
Parísargötu.
Þannig lá einn höfuðgangur
eftir endilöngum skálanum, en
til beggja handa stóðu lítil gam-
aldags hús úr pappír, þar sem
bazarvarningurinn var til sýnis
og sölu.
í innri enda aðalgangsins voru
sýndar „lifandi myndir“, sem
þóttu hið mesta undur, enda
kvikmyndin þá nýlega komin til
sögunnar.
Eins og gefur að skilja eftir
framangreindri lýsingu, hefur
allur þessi útbúnaður verið eld-
fimur í hæsta máta, en aðeins
um einar útgöngudyr að ræða.
Samt sem áður datt engum eld-
hætta í hug — allir' voru glaðir
og öruggir.
Bazarinn var aðeins opinn á
daginn, og þess vegna var þar
4
!'J
}
VIKAN 15. tbl. gg